ثبت ملی لالایی محلی لری
لالایی محلی لری بهعنوان یکی از جلوههای ارزشمند فرهنگ شفاهی و موسیقایی مردم لر در فهرست ملی میراثفرهنگی ناملموس ایران به ثبت رسید. به گزارش همشهری، لالاییها بخش قابلتوجهی از ادبیات منظوم شفاهی را تشکیل میدهد و احساسات تجسمیافته مادران برای کودکان است. زندهیاد ابوالقاسم انجویشیرازی در کتاب «گذری و نظری در فرهنگ مردم» درباره لالاییها آورده است که هر کودکی گرچه از همان روزهای نخست تولد سخنان مادر، پدر، نزدیکان و بستگان خود را میشنود، ولی نخستین ارتباط کلامی و آشنایی او فقط با مادر و از راه شنیدن لالایی است.
کارشناس میراثفرهنگی ناملموس لرستان درباره اهمیت لالایی بهعنوان میراثفرهنگی ناملموس میگوید: «لالایی در تمام فرهنگها بهعنوان زبان ارتباطی بین مادر و کودک است؛ آن هم در سالهایی که هنوز زبان گفتاری بین آنان شکل نگرفته و روابط عواطفی در قالب کلمات نیست. لالایی سعی دارد تا از طریق آوا بین مادر و کودک ارتباط برقرار کند. آرامش موردنیاز کودک در دنیای جدید با لالایی مادر تامین میشود.»
محمد بیرانوند درباره تأثیر فرهنگی لالایی بر کودک میگوید: «لالاییها یا آواهای لالایی در بستر فرهنگ قرار میگیرند؛ مثلا در قومی که سلحشوری اهمیت دارد، محتوای لالایی به سمت و سوی حماسه است و در جایی که کار اولویت دارد، کار و تلاش در مفهوم لالایی است. در برخی اقوام نیز رویدادهای خاص یا محیط طبیعت مضمون اصلی لالایی میشود.» بیرانوند با اشاره به اینکه لالاییها، هم نگاهی واقعی به زندگی دارند و هم نگاهی آرمانگرایانه، ادامه میدهد: «گاهی در لالاییها، آرزوی مادران برای کودکان در آن فرهنگ روایت میشود.»
کارشناس میراثفرهنگی ناملموس لرستان تأکید میکند که ثبت ملی لالاییهای زبان لری، صیانت از عناصر ارزشمند فرهنگ بومی و انتقال فرهنگ به نسلهای آینده است.