مأموریت؛ مهار ترامپ
حدود اختیارات جنگی ترامپ در رابطه با ایران، جنجالبرانگیز شده و دمکراتها میخواهند او را در استفاده احتمالی از نیروی نظامی علیه ایران محدود کنند
بیاعتنایی دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا به قوانین مربوط به اختیارات جنگی خود در پرونده ترور سردار قاسم سلیمانی، در واشنگتن جنجال بهپا کرده است و دمکراتهای کنگره به فکر افتادهاند حدود اختیارات او را در رابطه با ایران محدود کنند.
به گزارش فایننشیال تایمز، نانسی پلوسی آخر وقت یکشنبه اعلام کرد که مجلس نمایندگان این هفته «قطعنامه حدود اختیارات نظامی» را به رأی خواهد گذاشت تا «خصومتهای نظامی در رابطه با ایران را طی 30روز» پایان دهد، مگر اینکه پیش از هرگونه اقدامی، با نمایندگان مشورت شود.
ترامپ، بعد از آنکه دستور ترور سردار سلیمانی را در بغداد صادر کرد، موضعی هجومی علیه ایران گرفت و شنبه شب در توییتر تهدید کرد که درصورت اقدام تلافیجویانه، 52 نقطه را در ایران که برخی از آنها فرهنگی هستند، مورد هدف قرار میدهد. پلوسی، بعد از ترور سردار سلیمانی، این اقدام را «تحریکآمیز و نامتناسب» خوانده بود.
از نظر منتقدان ترامپ، برخلاف ادعای او، این ترور غیرمنتظره جان آمریکاییهای بیشتری را به خطر میاندازد و به نفع این کشور نیست. دمکراتهای مجلس نمایندگان همچنین بهشدت از ترامپ به این خاطر که پیش از ترور با آنها مشورت نکرده است عصبانی هستند و به او حمله کردهاند. خانم پلوسی در نامه خود به اعضای مجلس نمایندگان درباره رایگیری این هفته نوشته است: «بهعنوان اعضای کنگره، مسئولیت اصلی ما این است که امنیت مردم آمریکا را تامین کنیم. به همینخاطر، از اینکه دولت این اقدام را بدون مشورت با کنگره و بدون احترام گذاشتن به اختیارات نظامی که براساس قانون اساسی اعطا شده، انجام دهد بسیار نگرانیم.» رهبر اقلیت دمکراتهای سنا هم در اقدام مشابهی، در تلاش است تا حدود اختیارات جنگی ترامپ در رابطه با ایران را محدود کند.
دعوای حقوقی
پیش از نامه پلوسی، دونالد ترامپ با یک توییت، مناقشهای حقوقی در واشنگتن به راه انداخت که با واکنش خشمگینانه اعضای کنگره مواجه شد. او که پیش از این متهم بود بدون مشورت کنگره دستور ترور سردار سلیمانی را صادر کرده، در توییتر نوشت: «این پست رسانهای اطلاعیهای به کنگره است که درصورتی که ایران به هر هدف یا فرد آمریکایی حمله کند، ایالات متحده آمریکا سریعا و با حداکثر قوا، و احتمالا بهصورتی نامتناسب، حمله متقابل خواهد کرد. قانونا اطلاع دادن به کنگره مطرح نیست اما به هر حال ارائه (این اطلاعیه) میشود.»
بهگزارش سیانان، مسئله مشورت و اطلاع دادن به کنگره در چنین مواردی، به «قانون حدود اختیارات جنگی سال1973» برمیگردد. براساس این قانون، وقتی که نیروهای مسلح آمریکایی، در شرایطی که این کشور به کشور دیگری اعلان جنگ نکرده است، درگیر اقدامات نظامی شوند، رئیسجمهور آمریکا باید طی 48ساعت «گزارشی مکتوب» به رئیس مجلس نمایندگان که هماکنون نانسی پلوسی است و همینطور رهبر منتخب سنا که یک جمهوریخواه است ارائه دهد. در مورد مسئله اعلان جنگ، قانون اساسی آمریکا اختیار این کار را به کنگره داده است.
توییت ترامپ که از نظر دمکراتها، قانون اختیارات جنگی و قانونی را نادیده میگیرد، با واکنشهای خشمگینانهای مواجه شد و کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان، در توییتر واکنش بسیار تندی به آن نشان داد. حساب کاربری این کمیته در توییتر، توییت ترامپ را با این نوشته بازنشر داد: «این پست رسانهای یک یادآور است که حدود اختیارات جنگی، براساس قانون اساسی، در اختیار کنگره است. شما باید قانون اختیارات جنگی را بخوانید. و شما یک دیکتاتور نیستید.»
اونا هاتاوی استاد حقوق دانشگاه ییل، در چند توییت، چند ایراد اساسی حقوقی از این توییت گرفته است که یک مورد آن، به اقدام نامتناسب برمیگردد. براساس قوانین بینالملل، هر اقدامی در دفاع از خود، باید ضروری و متناسب با تهدید اعمال شده باشد و اقدام نامتناسب، نقض قانون است.
پیش از این توییت جنجالی ترامپ، کاخ سفید اطلاعیهای را در رابطه با ترور سردار سلیمانی به کنگره ارسال کرده بود اما با توجه به موضعگیری ترامپ در توییتر، بهنظر میرسد که دولت او نیازی به ارسال اطلاعیههای بعدی در موارد دیگر نمیبیند.
یک نگرانی اصلی، اقدامات خارج از عرف ترامپ در رابطه با ایران است. توییت جنجالی او درباره حمله به اهداف فرهنگی در ایران، موجی از واکنشها را در آمریکا و فراتر از آن بههمراه داشت و بسیاری آن را مصداق جرایم جنگی خواندند اما رئیسجمهور آمریکا، از این توییت دفاع و بار دیگر بر اجرای احتمالی آن تأکید کرده است. به گزارش گاردین، او یکشنبه شب در جمع خبرنگاران در هواپیما در راه بازگشت از کالیفرنیا گفت: «آنها اجازه دارند که مردم ما را بکشند. آنها اجازه دارند که مردم ما را شکنجه کنند. اما چطور است که ما نمیتوانیم به محوطههای فرهنگی آنها دست بزنیم؟ بازی، اینطور نیست.»