چطور الجزیره داشته باشیم؟

جواد نصرتی ـ  روزنامه‌نگار

هفته گذشته، سومین سالگرد دستگیری بدون اتهام محمودحسین، خبرنگار مصری الجزیره در کشورش بود. این روزنامه‌نگار که در سفری شخصی به مصر رفته بود، در این 3سال گذشته، مدتی را در زندان انفرادی بوده، از ملاقات با خانواده‌اش محروم بوده و هنوز دقیقا نمی‌داند اصلا چرا پشت میله‌هاست. البته از دیکتاتوری نظامی مصر این میزان دشمنی و خصومت با روزنامه‌نگاران دور نیست. به همان اندازه، میزان توجهی که الجزیره به این روزنامه‌نگار دربند می‌کند هم تعجب‌‌برانگیز نیست. این رسانه قطری، در این مدت، هرگز محمود حسین را فراموش نکرده و گاه و بی‌گاه، با مناسبت و بی‌مناسبت یادی از او زنده می‌کند و آزادی‌اش را یکی از اولویت‌های خود می‌داند. در سایت انگلیسی الجزیره، صفحه‌ای ویژه برای این روزنامه‌نگار ایجاد شده که مدام با گزارش‌های تازه درباره او به‌روز می‌شود.
رسانه‌های بزرگ دنیا، همگی حساسیت بسیار زیادی به روزنامه‌نگاران خود دارند. مورد قتلِ سبعانه جمال خاشقجی را در کنسولگری عربستان در استانبول به یاد بیاورید که چگونه به یک رسوایی تاریخی برای پادشاهی سعودی تبدیل شد. خاشقجی، ستون‌نویس روزنامه واشنگتن‌پست بود و این روزنامه، برای بی‌آبروکردن خاندان آل سعود به آب و آتش زد و نقش بزرگی در ثبت این بی‌آبرویی بزرگ خاندان آل سعود داشت.
این میزان توجه به خبرنگاران و روزنامه‌نگاران، برای رسانه‌ها یک بازی برد-برد است. سرمایه و پول، برای ساختن یک رسانه تأثیرگذار، لازم است اما کافی نیست. چیزی که رسانه‌ای مانند الجزیره را تا این حد تأثیرگذار و قدرتمند کرده، نه پول، که سرمایه انسانی آن است. عربستان، که این روزها آرزویی جز محو‌کردن قطر ندارد، چه‌بسا بیشتر از قطری‌ها حاضر به ریخت‌و‌پاش برای ساختن رسانه‌ای فراگیر و تأثیرگذار باشد اما بدون روزنامه‌نگارانی که بتوانند این سرمایه را در مسیر درست به تحرک در‌بیاورند، شما چیزی بیشتر از لشکر روبات‌های توییتری گیرتان نمی‌آید.
الجزیره، به لطف روزنامه‌نگارانی که از دنیای عرب و عجم جلب کرده، بدان حد تأثیرگذار و حسادت‌‌برانگیز بوده است که عربستان سعودی، بهار سال‌2017 عملا به فکر از بین بردن آن بود. در ماجرای تحریم همه‌جانبه قطر از سوی عربستان و شرکا در آن سال، یکی از شروط لغو تحریم، بستن دفتر الجزیره بود. حتی بعدا طرح‌هایی افشا شد که نشان می‌داد عربستان می‌خواهد دفتر این شبکه را در دوحه بمباران کند.
هیچ رسانه‌ای، بدون داشتن سرمایه انسانی به این جایگاه نمی‌رسد‌ و سرمایه انسانی را صرفا با پول نمی‌توان جذب کرد. رسانه، نه‌تنها باید روزنامه‌نگاران را از نظر مالی تامین کند، که باید به آنها ثابت کند چیزی مهم‌تر از آنها در مؤسسه‌ای که در آن هستند، وجود ندارد.
تا وقتی قدر محمودحسین‌ها را ندانید، الجزیره‌ای هم نخواهید داشت.