خیز دلار، رشد بورس
دلار برای رشد بیشتر خیز برداشته اما بانک مرکزی در تلاش است مانع جهش بیشتر قیمت دلار شود، آیا موفق میشود؟
همزمان با قرار گرفتن در آخرین فصل سال بازارهای سهام و ارز روزهای داغی را سپری میکنند؛ از یک طرف قیمت دلار با نوسانهای افراطی مواجه شده و از سوی دیگر شاخص بورس به تبع رشد دلار در حال افزایش است.
به گزارش همشهری، قیمت هردلار در مبادلات روز گذشته بار دیگر نوسانهای افراطی را تجربه کرد بهطوری که در همان ابتدای صبح تا مرز 13هزارو 450تومان پیشروی کرد اما تا عصر دیروز بهدنبال نوسانهای سریع به محدوده 13هزارو 150تومان بازگشت. بهنظر میرسد. قیمت هر دلار آمریکا در محدوده بالاتر از13هزار تومان تثبیت شده است. قیمت هردلار آمریکا از زمان افزایش قیمت بنزین تاکنون 15درصد رشد کرده است.
منطقه خطر دلار
از نظر تحلیلگران تکنیکال منطقه 13هزار و 800تومان محدوده خطرناکی است و چنانچه بانک مرکزی نتواند از طریق افزایش عرضه مانع رشد قیمتها شود این احتمال وجود دارد که قیمت هر دلار آمریکا تا پایان سال تا 15هزار تومان و حتی به باور برخی کارشناسان تا 17هزار تومان هم رشد کند.
بهنظر میرسد این موضوع را بانک مرکزی هم میداند و دیروز در یک جنگ آشکار با قیمتها در محدوده 13هزارو 400تومان تلاش کرد تا قیمتها را در این حدود تثبیت کند اما رشد روزهای گذشته نشان داده دست بانک مرکزی هم بهدلیل کاهش درآمدهای ارزی ناشی از صادرات به عراق و سایرعوامل اقتصادی مرتبط با بازار خیلی باز نیست.
پیشبینیهای غلط
با وجود رشد 15درصدی قیمت دلار در یکماه گذشته، تا همین چند هفته پیش، اغلب مقامات مسئول و حتی کارشناسان از احاطه بانک مرکزی بر بازار ارز سخن میگفتند و بدون درنظر گرفتن عوامل اقتصادی، اعتقادی به رشد قیمت دلار نداشتند و معتقد بودند بانک مرکزی قیمتها را کنترل میکند، بهطوری که چند هفته پیش محمدرضا نجفیمنش، عضو هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی گفته بود: با توجه به کنترل خوبی که بانک مرکزی تاکنون داشته بهنظر نمیرسد دلار تا پایان سال نوسان غیرقابل انتظاری داشته باشد. محمد لاهوتی، عضو کمیته ارزی اتاق بازرگانی هم معتقد بود قیمت دلار باید حدود 10هزار تومان باشد. هفته پیش هم حیدر مستخدمین حسینی از معاونان سابق بانک مرکزی هم گفته بود نرخ ارز درکوتاهمدت در همین کانال ۱۱ یا ۱۲هزار تومان باقی خواهد. احمد اتابک، سیدرضا حاجی آقامیری، محمدرضا انصاری و عباس آرگون نیز بهعنوان دیگر اعضای اتاق بازرگانی تهران معتقد بودند تا پایان سال تحرک چندانی در بازار ارز رخ نمیدهد و قیمت دلار در کانال 11هزار تومان باقی خواهد ماند. به این اسامی میتوان یک فهرست بلند و بالا از کارشناسان و مقامات اقتصادی کشور را اضافه کرد، که از عوامل اقتصادی، منجر به افزایش قیمت دلار، هیچ تصوری نداشتند.
هشدارهای قبلی
با وجود این؛ نخستینبار پدرام سلطانی، نایبرئیس سابق اتاق بازرگانی ایران، از احتمال افزایش قیمت دلار با درنظر گرفتن عوامل اقتصادی خبر داده بود و پس از آن برخی کارشناسان مالی هم به ریشه مولفههای اقتصادی که میتواند به رشد قیمت دلار منجر شود؛ اشاره کردند. پیش ازاین همچنین حسین زمانیدرمزاری درباره رشد قیمت دلار به همشهری گفته بود: چنانچه قیمت دلار از محدوده 13هزارو 800تومان عبورکند میتواند تا منطقه 15هزارو 600تومان و بعد ازآن حتی تا محدوده 17هزار تومان تا پایان سال رشد کند. به گفته او افزایش تقاضای فصلی در پایان سال و همینطور افزایش قیمت بنزین فقط بخشی از دلایل رشد قیمت دلار هستند. سیدبهاءالدین حسینی هاشمی کارشناس بازار مالی هم این موضوع را تأیید کرده و به همشهری گفته بود: افزایش قیمت بنزین تورم 10درصدی را به اقتصاد تحمیل میکند و افزایش تورم هم هم یعنی تضعیف پول ملی و افزایش قیمت ارز، بنابراین چنانچه قیمت ارز رشد نکند، اتفاق عجیبی افتاده است.
به گفته او عواملی چون افزایش تقاضا برای ارز، فضای روانی در بازار ارز، کاهش صادرات نفت و تهدیدهای بیرونی، احتمالا قیمت دلار را تا پایان سال 20درصد رشد خواهند داد.
تحلیلگران بر این باورند که رشد دوباره قیمت ارز در شرایطی که اقتصاد ایران با رکود تورمی مواجه است میتواند ضربات جبرانناپذیری بر این پیکر رنجور وارد کند. در علم اقتصاد از رکود تورمی بهعنوان سرطان اقتصاد یاد میشود از ابتدای دهه90 تاکنون اقتصاد ایران 2بار به رکود تورمی دچار شده است.
رشد 98درصدی بورس
همزمان با افزایش قیمت دلار شاخص بورس هم وارد یک دوره صعودی شده و با 18درصد رشد از 301هزار واحد به محدوده 356هزار و 700واحد رسیده است. بهطور کلی بازار سهام از تورم و افزایش قیمت ارز بهطور مستقیم تأثیر میپذیرد؛ شاخص کل بورس تهران از ابتدای سال تاکنون 98درصد افزایش یافته است ارزش کل بازار سهام شامل بورس تهران و فرابورس به 1570هزار میلیارد تومان معادل 120میلیارد دلار رسیده است. سرمایهگذاران از ابتدای امسال تاکنون 440هزار میلیارد تومان اوراق بهادار خریدهاند که بیشترین سهم متعلق به سهام است و 81درصد از کل معاملات را شامل میشود. چنانچه این رویه ادامه داشته باشد احتمالا ارزش کل معاملات بازار اوراق بهادار تا پایان امسال به مرز 600هزار میلیارد تومان خواهد رسید.