اختراع فشارسنج برای پمپاژ آب

یکی از بنام‌ترین ریاضی‌دانان و فیزیک‌دانان جهان که مدت کوتاهی هم در زمره شاگردان گالیله بوده، اوانجلیستا توریچلی بود که در بخش‌هایی توانست راه استاد خود را ادامه دهد و برخی کارهایی را که او نتوانسته بود در آن به نتیجه برسد نهایی کند. نمونه این کارها، خلأ توریچلی بود. گالیله اعتقاد داشت که می‌توان به خلأ کامل دست یافت اما هرگز نتوانست به آن دست پیدا کند. با این حال پس از مرگ او، توریچلی توانست با استفاده از آزمایش لوله جیوه، خلأ نسبی بسازد که به خلأ توریچلی معروف است.

تولد یک نابغه
به گزارش همشهری، اوانجلیستا توریچلی در روز پانزدهم اکتبر سال1608در شهر رم و در خانواده‌ای بسیار فقیر متولد شد. پدرش کارگر ساده یک کارگاه بافندگی بود و به سختی می‌توانست مخارج خانواده خود را تامین کند. با این حال اوانجلیستا چنان استعدادی داشت که نمی‌شد آن را نادیده گرفت. عموی او در شهر فائنتزا زندگی می‌کرد و بدین‌ترتیب اوانجلیستا به‌خاطر نبوغ بسیار زیادش فرصت یافت تا به این شهر که زادگاه اجدادش نیز بود، برود و با کمک عموی خود به تحصیل بپردازد. پس از پایان تحصیلات مقدماتی، اوانجلیستا راهی کالج شد. او بین سال‌های 1624تا 1626به فراگیری ریاضیات و فلسفه پرداخت.

مهاجرت به رم
در سال1626، پدر اوانجلیستا از دنیا رفت و عمویش تصمیم گرفت برای پیشرفت بیشتر و کسب علم او را به رم بفرستد. در رم، او شاگرد بنه‌دتو کاستلی یکی از شاگردان بزرگ گالیله مشغول به تحصیل شد و نزد این دانشمند بزرگ، ریاضیات را فراگرفت. توریچلی با کمک کاستلی توانست در آزمایش‌های علمی بسیاری دخیل شود. اوانجلیستا زمانی که در رم حضور داشت مدتی هم با بوناونتورا کاوالیری، ریاضی‌دان بزرگ عصر آشنا شد و نزد او نیز به فراگیری ریاضیات پرداخت و بعدها از دوستان نزدیک این دانشمند بزرگ شد.

حل یک معضل بزرگ
در آن زمان یکی از بزرگ‌ترین مشکلات مردم دسترسی به آب‌های زیرزمینی بود. فناوری آن زمان توانایی این را نداشت تا آب را از عمقی بیشتر از 10متر به سطح زمین بیاورد. بسیاری از مهندسان و دانشمندان آن دوران، برای پیدا کردن راه‌حل این معضل تلاش کرده و هیچ‌کدام به موفقیتی دست پیدا نکرده بودند. توریچلی تحقیقات و آزمایش‌های بسیاری انجام داد تا اینکه پس از 2سال تلاش در سال1644توانست وسیله‌ای به نام بارومتر یا همان فشارسنج بسازد تا این مشکل برطرف شود. اما این وسیله چه بود؟

ساخت فشارسنج
توریچلی در اواخر عمر گالیله با او آشنا شد؛ اگرچه دوستی‌شان حدود 3ماه بیشتر طول نکشید و گالیله از دنیا رفت. گالیله، توریچلی را تشویق کرد تا موضوع ایجاد خلأ را بررسی کند. ارسطو از قرن‌ها پیش گفته بود که خلأ کامل وجود ندارد. توریچلی متوجه شد، برخلاف نظر ارسطو هوا وزن دارد و همین وزن است که هنگام حرکت پیستون در داخل تلمبه به سمت بالا بر سطح مایع فشار می‌آورد و باعث می‌شود که آب در تلمبه بالا بیاید. 2سال بعد درحالی‌که توریچلی استاد ریاضیات شده بود، آزمایش معروف خود را انجام داد و نتایج حاصل را بیان کرد. او با رد نظریه ارسطو، اعلام کرد که هوا دارای وزن است و توانست علت بالا نیامدن آب تلمبه‌ها را از عمق 10متر به پایین توجیه کند. بعد از آن توریچلی برای اندازه‌گیری چگالی هوا اقدام‌هایی را انجام داد و کوشید وسیله‌ای برای آن بسازد که در نهایت منجر به اختراع فشارسنج شد.

پایان زودهنگام
ریاضی‌دان، فیزیکدان و دانشمند بزرگ ایتالیایی که در نورشناسی هم پیشرفت‌های بسیاری ایجاد کرد، در روز 25اکتبر 1647و درحالی‌که تنها 39سال داشت، به‌خاطر مشکل تیروئید از دنیا رفت.

رد نظر ارسطو
توریچلی با رد نظریه ارسطو، اعلام کرد که هوا دارای وزن است و توانست علت بالا نیامدن آب تلمبه‌ها را از عمق 10متر به پایین توجیه کند