گذرخاطره
نخستین اسلحه خانه تهران
«قورخانه» این روزها تنها نامی است برای کوچه‌ای که در جنوب خیابان امام خمینی(ره) قرار دارد. از نخستین ساختمان اسلحه‌سازی که در دوره فتحعلی شاه قاجار پایه‌گذاری شد تنها دیوارهایی آجری باقی مانده و سردر قورخانه هم سال‌هاست به یکی از ورودی‌های مترو امام خمینی(ره) تبدیل شده است. ساختمان مرتفعی با آجرکاری‌های زیبا که روی درهای بزرگ و آهنین آن نقش برجسته‌هایی از اسلحه و شمشیر به چشم می‌خورد. ساختمان قورخانه در دوره قاجار برای ساخت اسلحه تأسیس شد و در دوره ناصرالدین شاه در این اسلحه‌سازی بیشتر وسایل آتش بازی برای جشن‌ها ساخته می‌شد.
بیشتر استادکاران و سازنده‌های اسلحه در قورخانه، مهندسان و استادکاران اروپایی و به‌ویژه آلمانی بودند که به کارگران برای ساخت اسلحه آموزش می‌دادند و برخی از آنها برای تکمیل دوره‌های آموزشی راهی آلمان می‌شدند.
دیوارهای ساختمان قورخانه تا دهه پیش پر بود از نقش برجسته‌های گچی از سلاح‌هایی که در این اسلحه خانه ساخته می‌شد. اما به مرور این نقش برجسته‌ها از بین رفت. «ابوالحسن صبا» یکی از افرادی بود که در قورخانه مشغول به کار بود. بعدها نخستین رادیو تهران در ساختمان قورخانه راه‌اندازی شد و صبا به دلیل علاقه‌ای که به موسیقی داشت از اسلحه‌سازی به رادیو رفت و در آن مشغول به کار شد.
علاوه بر اسلحه سازی، مجسمه معروف ناصرالدین شاه نشسته روی اسب که در میدان باغشاه نصب شده بود در همین قورخانه ریخته‌گری شد. اکنون به جز سردر ورودی و دیوارهای قورخانه، 2 اتاقک تفتیش و کشیک در 2 گوشواره ورودی باقی مانده است.
