پیام انسانی تهران به وین
پیروز حناچی/ شهردار تهران
وین، پایتخت موسیقی جهان است؛ شهر تاریخ، فرهنگ و هنر؛ شهری که کافهها، کاخها، موزهها، دانشگاهها، پارکها و خانههای زیبایش، چشمانداز خیرهکنندهای برای گردشگران ایجاد کرده است. وین شهر سبز کودکان است؛ شهر دوچرخهسوارها و شهر دوستدار ناتوانها. وین در دل تاریخ نشسته است اما این مدیریت توانمند، حرفهای و موفق شهری بوده است که از پس ویرانی چهره وین در دهههای نخست قرن20، اینک در دهههای نخست قرن بیستویکم توانسته زیباییهای وین را حفظ و احیا کند. کارشناسان مسلط به مسائل نوین شهری، وین را طوری ساختهاند که براساس آرای مؤسسه مرسر از منظر بیش از 30شاخص شهری، برای دهمین سال، برترین شهر دنیا برای زندگی شناخته شده است.
سالانه 6میلیون گردشگر از شهر یکمیلیون و800 هزار نفری وین بازدید میکنند. اداره چنین شهری که حداقل 3برابر جمعیت خود میهمان دارد، آسان نیست. کسانی که وین را اداره میکنند، از شیوههای انسانمحور مدیریت شهری استفاده میکنند. بیجهت نیست که در قلب اروپای صنعتی، وین همانند یک بهشت سبز سربرافراشته است. شهرداران دنیا نگران محدود شدن «قلمرو عمومی شهروندان» هستند. در وین، بیش از هر جای دیگری، شهروندان از حق قلمرو عمومی برخوردارند. وجود بیش از 120 متر فضای سبز برای هر نفر اتفاق مهمی در وین است.
ما وین را میشناسیم و به ویژگیهای ارزشمند شهری آن اهمیت میدهیم. یکی از بزرگترین شهرهای ایران، یعنی تبریز، خواهرخوانده وین است. تهران نیز بهعنوان پایتخت بزرگ ایران، ویژگیهای مشترک بسیاری با وین دارد و دقیقا بر همین اساس، میان این دو شهر تفاهمنامهای 4ساله به امضای شهرداران 2 شهر رسیده است. سوابق همکاری درخشانی میان این دو شهر وجود دارد. حضور پیمانکاران و شرکتهای اتریشی در تهران، مایه امید ماست. امیدواریم این همکاریهای علمی و فنی میان 2شهر بزرگ تهران و وین، عمیقتر و استراتژیکتر بشود. ما تلاش داریم تهران را در دل خاورمیانه، به کلانشهری زیستپذیر و متناسب با شاخصهای مدیریت شهری موفق تبدیل کنیم.
تهران و وین بهلحاظ ریخت شهری، تشابهات بسیاری از جمله پهنه کوهستانی وسیع، بافت تاریخی و میراث فرهنگی فربه و... دارند. این ویژگیهای مشترک، زمینههای همکاری بسیاری برای هر دو شهر ایجاد میکند. ما علاقهمند هستیم از استارتاپهای فعال حوزه شهری وین، در مدیریت بهتر تهران بهرهمند شویم. تهران نیز همانند وین، بهدلیل جذابیتهای تاریخی و فرهنگی، قابلیت بسیار بالایی برای جذب گردشگر دارد. دوست داریم از تجربههای وین در جذب میلیونها گردشگر و مدیریت موفق آنها استفاده کنیم. شهروندان تهرانی بسیار امیدوار هستند که ما بتوانیم از آلودگی شدید تهران بکاهیم. وین چهارمین شهر سبز اروپا، شباهت ژئوگرافیک قابلتوجهی با تهران دارد.
برای این منظور علاقهمندیم تکنولوژی و شیوههای حکمرانی شهری در وین را مطالعه کنیم. برنامه اساسی ما این است که با انتقال کارخانجات، مراکز نظامی و... به خارج از تهران، قلمرو عمومی شهروندان تهرانی را گسترش دهیم. ما تصمیم جدی برای توسعه فرهنگ دوچرخهسواری در تهران داریم اما در بخش قابلتوجهی از تهران بهدلیل سطوح شیبدار، به دوچرخههای برقی نیاز داریم. علاقهمندیم از صاحبان صنایع وین، برای تولیدو انتقال تکنولوژی دوچرخههای برقی استفاده کنیم.
نگاه ما به مدیریت شهری، انسانمحور است. ما تلاش میکنیم از خیابانها و ماشینها بکاهیم و به پیادهروها و دوچرخهها بیفزاییم. ما نمیخواهیم بدون حضور مردم برای شهر تصمیم بگیریم. میخواهیم با مردم و نه برای مردم برنامهریزی کنیم. این نگرش برخاسته از حق شهروندان بر شهر است. نظام مدیریت ما بر محلهمحوری و مشارکت اجتماعی استوار است.
ارزشهای شهری همچون سلامت، آموزش، آرامش، زیستپذیری و... محور فعالیتهای ما در شهرداری تهران است. ما تلاش میکنیم همانند وین، تهران را به شهری در دسترس برای ناتوانها و کمتوانها تبدیل کنیم. تهران با افق توسعه انسانی و فنی، ظرفیتهای سرمایهگذاری زیادی دارد و آماده همکاری با شهرداری تهران، بخشهای غیردولتی و شرکتهای دانشبنیان است. اما این تنها وین نیست که میتواند به توسعه تهران کمک کند. اداره شهر 10 میلیون نفری، تجارب انباشته بسیاری دارد که به مثابه دانش فنی میتواند در اختیار مدیران شهری شهرهای جهان قرارگیرد. تهران شهری تاریخی است. کاوشهای باستانشناسی سابقه سکونت در تهران در مناطقی مانند دزاشیب و قیطریه را به دوران پیش از اسلام یعنی بیش از 15 قرن پیش میرساند. تهران دومین کلانشهر بزرگ خاورمیانه و یکی از 24 کلانشهر جهان است. تهران در سال 2011 در اجلاس بینالمللی حملونقل پایدار بهعنوان یکی از 5 شهر برتر دنیا در حوزه حملونقل عمومی مورد تقدیر قرار گرفته است. در همین سال جایزه متروپلیس بهعنوان یکی از 10 شهر برتر دنیا بهخاطر برخورداری از کیفیت بالای زندگی به تهران تعلق گرفت. همچنین تهران در سال 2012 برنده جایزه بنیاد جهانی انرژی شده است. افزون بر اینها، پروژههای عمرانی بزرگی در تهران اجرا شدهاند که شهرت جهانی دارند.
پل طبیعت تهران، منتخب پنجمِ سیصد معمار برجسته جهان در سال 2015 است و دریاچه چیتگر بهعنوان یکی از 10 پروژه برتر شهری جهان توسط انجمن بینالمللی تعالی مدیریت معرفی شد. این پروژههای عمرانی بزرگ در کنار صدها رویداد کلان فرهنگی، اجتماعی و شهری، شهرداری تهران را در صدر سازمانهای بزرگ جهانی قرار داده است. تکنولوژی بومی، دانش فربه و تجارب انباشته در این سازمان بزرگ میتواند مورد استفاده شهرهای دیگر بهخصوص شهرهای مشابه قرار بگیرد. ما بهخصوص در حوزه اجرای تونلهای بزرگ شهری، صاحب تخصص و برند بینالمللی هستیم و میتوانیم پروژههای بزرگی را در سراسر دنیا اجرا کنیم. تهران شهری شکوهمند، آباد و آرام در دل خاورمیانه پرتنش است.
هویتهای متکثر همواره در دل تهران بدون خشونت کنار هم زندگی کردهاند و صلح و مدارا را در کالبد تهران نهادینه ساختهاند. گزارشهای گردشگران خارجی، نشان میدهد این شهر میتواند برای گردشگران اروپایی، هیجانانگیز و رؤیایی باشد. بهعنوان شهردار تهران همه شهروندان وین را به بازدید از بازار سنتی، امامزادهها، مساجد بزرگ، کلیساهای مسیحیان و آتشکدههای زرتشتیان، موزههای سنتی و مدرن، رستورانهای قدیمی و کافههای مدرن، کاخهای سلطنتی، معابر تاریخی و... در تهران دعوت میکنم. بازدید از این شهر بهنوعی میتواند دربردارنده پیام تاریخی پر از فداکاری، آزادیخواهی و صلحطلبی برای مردم جهان باشد. فقط پیوندهای اجتماعی، فرهنگی و انسانی است که میتواند بر شعلههای خشونت و هویتگراییای که امروز از گوشه و کنار جهان زبانه میکشد، غلبه کند. ما امیدواریم با توسعه مراودات فرهنگی و انسانی و کمک به فراهم آمدن امکانات شناخت بیشتر شهروندان شهرهای مختلف از یکدیگر، بتوانیم به جای خشونت، روابط صلحآمیز اجتماعی را در جهان گسترش دهیم؛ آرمانی که نیازمند مشارکت همه شهروندان شهرهای مختلف در جهان است.