نگاه
خواندنی‌ترشدن کتاب‌ها
سعید میرمحمد صادق ـ پژوهشگر و مستندساز
یکی از راه‌های افزایش نرخ مطالعه و رواج کتابخوانی، تلاش برای جذابیت موضوع کتاب‌ها، به‌ویژه داستان‌ها و مجموعه‌های داستانی است.
انتخاب موضوعاتی که مردم نیاز یا تمایل به دانستن آنها دارند، برجذابیت و در پی آن خوانندگان کتاب‌ها می‌افزاید.
معمولا رادیو و تلویزیون همزمان با مناسبت‌های مختلف، برنامه‌هایی مرتبط با این مناسبت‌ها تدارک می‌بینند؛ امری که موجب می‌شود مخاطب انگیزه بیشتری برای دیدن یا شنیدن چنین برنامه‌هایی پیدا کند.
این کار اما در مورد کتاب انجام نمی‌شود؛ بنابراین این سوال مطرح است که چرا نباید در آستانه مناسبت‌های آیینی و ملی کتاب‌هایی در ارتباط با آنها در دسترس باشد. همچنین هرازچندگاهی گفت‌وگو درباره پدیده‌ای خاص در جامعه درمی‌گیرد، اگر مردم بتوانند کتاب‌هایی را با همین موضوعات در ویترین کتابفروشی‌ها پیدا کنند، قطعا با بی‌تفاوتی از کنار آنها رد نمی‌شوند.
یا مثلا کتاب‌های پلیسی و معمایی؛ داستان‌هایی که در دل خود جست‌وجو و لذت کشف را دارند. نویسندگان چنین کتاب‌هایی می‌توانند با تعامل مداوم با نیروی انتظامی حوادث شگفت‌انگیز و اتفاقات
پلیسی– جنایی و نیز جریان کشف جرایم را با پیگیری سرنخ‌ها تبدیل به کتاب کنند؛ کاری که تقدیر از ذکاوت کارآگاهان، آشنایی با شیوه‌های ارتکاب جرم و بالارفتن سطح امنیت جامعه را از طریق آگاه‌سازی در پی دارد. شاید مطالعه کتاب فلسفی برای همه جذاب نباشد اما می‌توان داستان‌هایی جذاب با درونمایه فلسفی نوشت؛ داستان‌هایی که ذهن مخاطب را با چیستی و چرایی پدیده‌هایی که برای او جالب هستند، درگیر کند. چرا نباید به جای پرداختن به سوژه‌های تکراری و شبیه به نمونه‌های خارجی در پی موضوعات و سوژه‌های جدید و جذاب که دور و بر خودمان به‌وفور یافت می‌شود، باشیم.
چرا داستان‌نویسان ما سراغ یک گیاه‌شناس نمی‌روند و با تلفیقی از بالیدن یک گیاه و رشد ارزش‌های انسانی، حکایت ناب و دست‌اولی را روایت نمی‌کنند. در برخی جراید ستون‌هایی وجود دارد که در آن کسی که در کودکی خانواده‌اش را گم کرده، عکس کودکی و اطلاعات مختصری درباره نوع پوشش و آخرین مکانی که همراه با خانواده در آن بوده‌اند، ارائه می‌دهد. در موارد زیادی هم همین ستون‌ها، عامل پیداشدن گمشده خانواده‌ها می‌شود. چنین سوژه‌هایی آنقدر جذابند که اگر تبدیل به یک نوشته با رعایت اصول فنی شوند، می‌توانند مخاطبان بسیاری داشته باشند.
در مجموع چنین به نظر می‌رسد که در میان عوامل متعدد و متنوعی که کاهش مطالعه را در پی دارد، بیگانگی با بخشی از کتاب‌ها به‌سلیقه و ذائقه مخاطبان بستگی دارد؛ از این رو می‌توان با لحاظ کردن خواست مردم بر تعداد مخاطبان کتاب افزود.
