مشاغل آزاد و اصناف طبق چه قاعدهای مالیات میپردازند؟
تسهیلات مالیاتی برای اصناف
اصناف با پرداخت اصل مالیات تا پایان مهرماه از بخشودگی کامل جرایم دیرکرد پرداخت مالیات استفاده کنند
شبنم سیدمجیدی
امسال اصناف و صاحبان مشاغل آزاد بهدلیل رکود اقتصادی، با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم کردند. همین موضوع باعث شد تا موضوع پرداخت مالیات آنها به یک مسئله مهم تبدیل شود تا فشارهای اقتصادی مضاعفی بر آنها که درآمدشان کم شده، وارد نشود. بر این اساس 36درصد مؤدیان مالیاتی اصناف در سال 97 مشمول هیچگونه افزایش مالیاتی نشدند. از آن طرف طبق یک مصوبه جدید، اصناف طبق شرایطی شامل بخشودگی جرایم مالیاتی شدهاند.
محمدرضا جعفریان، مشاور مالیاتی اتاق اصناف ایران در اینباره به خبرنگار همشهری میگوید: طبق قانون، اصناف براساس فعالیت شغلی خود و درصورت داشتن درآمد، مالیات متعلقه را پرداخت میکنند. بر این اساس، پرداختکنندگان مالیات به 3گروه تقسیم میشوند. یک گروه، مؤدیانی هستند که در طول یک سال مالی بیش از 3میلیارد تومان درآمد دارند، گروه دوم افرادی هستند که درآمد سالانه آنها بین یک تا 3 میلیارد تومان بوده و دسته سوم صاحبان مشاغلی هستند که درآمد (حجم فروش کالا و خدمات) آنها طی یک سال از یک ریال تا یک میلیارد تومان بوده است. هر 3 گروه باید دفاتر درآمد و هزینه مشاغل خود را نگهدارند و براساس فعالیت اقتصادی مالیات بپردازند. اگر مؤدیان، دفتر هزینه و درآمد هم نداشتند در اظهارنامه خود باید اعلام کنند که چقدر درآمد بهدست آوردهاند.
او درباره معافیتهای مالیاتی مشاغل و اصناف میگوید: قانونگذار این اختیار را به سازمان مالیاتی داده است تا از افرادی که درآمدهای بالایی ندارند و مؤدیان خرد به شمار میآیند، حتی یک ریال هزینه نگیرد. همچنین برای افراد کم درآمد هم تسهیلاتی درنظر گرفته شده است. مؤدیانی که در گروه سوم جای میگیرند و مالیات عملکردشان در سال96 از یک تا 2میلیون و 500هزار تومان بوده با نرخ رشد صفر درصد نسبت به سال96 مالیات میپردازند. مؤدیانی که بین 5/2تا 5میلیون تومان مالیات پرداختهاند با رشد 5درصدی نسبت به عملکرد قطعی سال96 مالیات میپردازند و مؤدیانی که مالیات آنها از 5تا 10میلیون تومان بوده است، با رشد 9درصدی نسبت به عملکرد قطعی سال96 مالیات میپردازند. همچنین مؤدیانی که در سال96 بالای 10میلیون تومان مالیات پرداختهاند، مشمول رشد 15درصدی پرداخت مالیات خواهند بود.
خیلی از فعالان بازار میگویند با توجه به اینکه میزان درآمدشان در سال97 نسبت به سال96 بسیار پایینتر آمده است، منصفانه نیست که حتی مالیاتی شبیه سال96 بپردازند چه رسد به اینکه با درصدی افزایش نیز مواجه باشند. جعفریان در اینباره میگوید: تعیین میزان مالیات هر صنفی در سالهای قبل و با بررسیهای بسیار انجام شده است. اما بهمعنای آن نیست که درصورت کم شدن درآمد اصناف، در حق آنها اجحافی صورت میگیرد.
او ادامه میدهد: هر مؤدی مالیاتی باید مدارک و اسناد خود را در چارچوب اظهارنامه ارائه کند. اظهارنامهها بررسی میشود و براساس آن مالیات دریافت میشود. در این بررسیها ممکن است مشخص شود که فردی مشمول پرداخت مالیات نمیشود. پس از او مالیات دریافت نخواهیم کرد. البته برعکس آن هم وجود دارد و ممکن است طبق اظهارنامه، میزان پرداخت مالیات یک فرد افزایش یابد. مثلا امسال طبق قوانین از افرادی که دچار سیل و ضرر و زیان شده بودند، هیچ مالیاتی دریافت نمیشود و حتی بدهیهای آنها نیز بخشیده خواهد شد.
جعفریان میگوید: مؤدیان متعددی داریم که اظهارنامه خود را بهموقع تحویل دادهاند و طبق قانون و بهخاطر کاهش درآمدهایشان از پرداخت مالیات معاف شدهاند. البته نمیتوانم از اصناف خاصی نام ببرم چون از همه صنفی در این معافیتها دیده میشود.
او درباره بخشودگی جرایم مؤدیان مالیاتی اصناف نیز میگوید: روز 8مرداد 1398 بخشنامهای از سازمان امور مالیاتی دریافت کردیم که تسهیلاتی را در مورد بخشودگی جرایم صادر کرده است. بر این اساس، به همه مؤدیانی که در چارچوب مالیات مشاغل یا ارزش افزوده یا ماده 169 قانون مالیات مستقیم قرار میگیرند تا 30مهر 98مهلت داده شده تا به حوزههای مالیاتی مراجعه کنند و نسبت به پرداخت اصل مالیات اقدام کنند تا از بخشوندگی کامل جرایم دیرکرد پرداخت مالیات استفاده کنند.