مهدی ابویی/معاون پیشین ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز
کالا نشان می‌دهد که در هیچ‌دوره‌ای به مثابه 2سال اخیر شبکه‌های قاچاق کالا و ارز یکه‌تاز میدان اقتصاد کشور نبوده است. در واقع روند پیشگیری و مبارزه با این پدیده شوم اقتصادی به‌دلیل عملکرد ضعیف دستگاه‌های مسئول و فقدان اراده و برنامه مشخص با چنین نابسامانی‌ای مواجه نبوده است. گزارش‌های میدانی ارائه شده توسط بخش‌های تجاری و تولیدی کشور طی 6سال گذشته نشان می‌دهد که برخلاف آمارهای ارائه شده، حجم و ارزش قاچاق کالا سیر صعودی داشته است.
از اواخر سال96 شرایط خاص اقتصادی کشور زمینه سودجویی برخی افراد در بخش‌های خصوصی و نیمه‌خصوصی را فراهم کرد که در نهایت منجر به کاهش حداقل 300درصدی ارزش پول ملی و تورم بیش از 35درصدی شده است. این وضعیت به شکل‌گیری شبکه‌های مافیایی قاچاق کالا و ارز منجر شده که با استفاده حداکثری از شرایط موجود، حوزه فعالیت خود را به قاچاق کالاهای ضروری و مورد نیاز مردم گسترش داده‌اند به‌نحوی که اکنون ارزش دلاری و حجم قاچاق اینگونه اقلام کالایی به بالاترین میزان نسبت به 2دهه گذشته رسیده است. اخبار منتشر شده در زمینه قاچاق برخی اقلام کالاهای اساسی از جمله خروج دام از مرزهای جنوبی و شمال‌غرب یا خروج فرآورده‌های نفتی و سوخت از مرزهای دریایی جنوب و سیستان و بلوچستان، گواهی بر این مدعاست. برآوردها حاکی از آن است که به‌طور متوسط روزانه حدود هزار رأس دام به خارج از مرزهای کشور قاچاق می‌شود و به گفته وزیر جهادکشاورزی، حجم قاچاق سالانه زعفران به 150تن رسیده یا متوسط قاچاق روزانه مواد سوختی تنها از مرز سیستان‌و‌بلوچستان به 10میلیون لیتر افزایش یافته است. این وضعیت در مورد واردات کالاهای قاچاق یا قاچاق خروجی کالاهای وارداتی با ارز 4هزار و 200تومانی، کالاهای ضروری تولید داخل به برخی کشورهای همسایه و... نیز مصداق دارد.
در واقع برخی واردکنندگان با دریافت ارز 4هزار و 200تومانی، کالاهای وارداتی را به‌منظور کسب سود بیشتر در اختیار شبکه‌های مافیایی قاچاق قرار داده و با خروج این کالاها از مناطق مرزی، زمینه کمبود و گرانی این اقلام در بازار مصرف داخلی فراهم می‌شود. درچنین شرایطی نباید با ارائه آمارهای نادرست از حجم قاچاق کالا، فضا را برای فعالیت شبکه‌های مافیایی قاچاق امن‌تر کرده یا با استناد به چنین آمارهایی سیاستگذاری و اقدامات ضروری برای کنترل و مهار قاچاق کالا را به انحراف کشاند. دستگاه‌های متولی پیشگیری و مبارزه با قاچاق نیز باید با اتخاذ رویکردی مناسب نسبت به تهیه گزارش‌هایی منطبق با واقعیت‌های موجود از حجم 25میلیارد دلاری قاچاق و برآوردی مناسب از وضعیت کالاهای مختلف اقدام کرده و تصویری روشن را از وضعیت قاچاق کالا و ارز در اختیار دولت و نمایندگان مجلس قرار دهند.
یکه‌تازی قاچاق کالا در اقتصاد ایران
در همینه زمینه :
