آبفار
بد‌آبی در گیلان
مدیرعامل آبفار گیلان: از مجموع روستاهای بدون شبکه آب آشامیدنی سالم ۱۰۰ روستا مربوط به رشت است
مهسا طالبی| رشت- خبرنگار:
هیچ نقطه‌ای از گیلان بدون آلودگی و زباله نیست. بخش زیادی از زباله‌های شهری و روستایی دپو می‌شوند و شیرابه‌های ناشی از این زباله‌ها خطرات زیست‌محیطی جبران‌ناپذیری به همراه دارند. از طرف این شیرابه‌ها وارد خاک و آب‌های زیرزمینی می‌شوند و آنها را آلوده می‌کنند. سموم کشاورزی که هر ساله توسط کشاورزان مورد استفاده قرار می‌گیرد هم خاک را آلوده می‌کند. در حال حاضر تعداد زیادی از روستاهای گیلان از چاه‌های عمیق برای مصارف روزانه خود استفاده می‌کنند، اما مشخص نیست این چاه‌ها دارای آب آشامیدنی سالم هستند یا خیر.
۴۷۲ حلقه چاه برای تامین آب روستاییان
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی گیلان درباره تعداد چاه‌های آب در روستاها به همشهری گفت: منبع تامین آب آشامیدنی در روستاها از ۸۲۷ دهنه چشمه و ۴۷۲ حلقه چاه است. برای ذخیره‌سازی و تامین فشار مناسب آب آنها ۱۳۱ هزار مترمکعب مخزن زمینی و هوایی و ۵۸۸ ایستگاه پمپاژ نیز ساخته شده است.
«محبعلی رنج‌ور» بیان کرد: 1790 روستای گیلان با ۷۶۰ هزار نفر جمعیت از آب آشامیدنی سالم و بهداشتی برخوردار است. شاخص بهره‌مندی روستاهای گیلان از آب آشامیدنی سالم و بهداشتی ۷۶ درصد است.
وی با بیان این‌که ۱۵ واحد آزمایشگاهی سنجش سلامت آب روستاییان را انجام می‌دهد، گفت: برای تامین کیفیت مناسب آب آشامیدنی روستاها، ۶۸ تصفیه‌خانه در حال بهره‌برداری است.
پروژه‌های در حال اجرا
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی گیلان ادامه داد: از محل تسهیلات بانک توسعه اسلامی5 پروژه با ۵۰۳ میلیارد ریال اعتبار برای جمع‌آوری و دفع بهداشتی فاضلاب روستاهای لیجارکی انزلی، نوخاله جعفری صومعه‌سرا، کیسم آستانه اشرفیه، قاسم‌آباد علیای رودسر و امامزاده هاشم(ع) رشت در حال اجراست.رنج‌ور گفت: با بهره‌برداری از این پروژه‌ها بیش از ۱۹ هزار نفر از شبکه مدرن فاضلاب بهره‌مند می‌شوند.وی با اشاره به این‌که پروژه جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب روستاهای ویرمونی آستارا و پاشاکی لاهیجان در دهه فجر امسال به بهره‌برداری می‌رسد، افزود: شبکه فاضلاب مسکن مهر در شهرستان‌های تالش، فومن، لاهیجان و آستانه اشرفیه نیز به‌زودی به بهره‌برداری می‌رسد.
این مسئول با اشاره به این‌که گیلان در مجموع ۴۴۱ روستای بدون آب آشامیدنی بهداشتی دارد، ادامه داد: این روستاها از شبکه آب آشامیدنی بهداشتی برخوردار نیستند و و رفع این مشکل به اعتبارات کلان نیاز دارد.
وی گفت: از مجموع روستاهای بدون شبکه آب آشامیدنی سالم ۱۰۰ روستا مربوط به رشت است.
رنج‌ور بیان کرد: به دلیل جلگه‌ای و ساحلی بودن برخی از روستاهای رشت، بهره‌برداری از چاه‌ها محدود است و تلاش می‌کنیم با استفاده از ظرفیت تصفیه‌خانه بزرگ آب سنگر به روستاها آب‌رسانی شود.
ورود سموم کشاورزی به منابع آبی زیرزمینی
تامین آب آشامیدنی در روستاها مشکلات خود را دارد، زیرا بسیاری از منابع آبی زیرزمینی در استان‌های شمالی به‌ویژه گیلان به دلیل دپوی زباله‌ها در ارتفاعات و نفوذ شیرابه‌ها به آنها آلوده می‌شوند و برداشت آب از آنها برای سلامت مردم خطرناک است.
در حال حاضر منابع آبی زیرزمینی گیلان هم به دلیل نفوذ سموم و کود‌ها آلوده شده‌اند.یک فعال محیط‌زیست درباره تهدیدهای سلامت آب روستایی در گیلان اظهار کرد: مهم‌تر از نفوذ شیرابه‌ها به منابع آبی زیرزمینی، مساله ورود سموم کشاورزی به آنهاست. این سموم دارای 2 ماده نیتروژن و فسفات هستند که بعد از مصرف آب، باعث اختلالات جسمی جدی در انسان می‌شوند. شیوع سقط جنین در مادران گیلانی هم ناشی از همین موضوع است.
«نسیم طواف‌زاده» با بیان این‌که برای مهار این معضل یکسری پایش‌ها و مراقبت‌هایی در حال انجام است، افزود: به عنوان مثال در سراوان به علت نفوذ شیرابه‌ها به سطوح زیرین و آلوده شدن منابع آبی زیرزمینی از کشاورزان خواسته شده در محدوده‌ای که مشخص شده کشاورزی نکنند. در این زمینه دولت نیز برای جبران خسارت، هزینه جلوگیری از کشت را به آنان پرداخت می‌کند. اما در روستاهای نزدیک سراوان کشت برنج انجام می‌شود؛ این در حالی است که شیرابه در کشت برنج تاثیرگذار است.
وی با بیان این‌که آمار مشخصی از میزان پایش‌ها در دست نیست، اظهار کرد: به نظر می‌رسد برای اندازه‌گیری میزان آلودگی آب نیاز به تصفیه‌خانه سیار است که متاسفانه امکان چنین کاری وجود ندارد.
پایش آب چاه‌های روستایی
دکتر«مسعود بینش» مسئول بهداشت محیط رشت درباره این‌که گفته می‌شود تعاملی بین آبفا و اداره بهداشت برای پایش سلامت آب‌های روستایی در این شهرستان وجود ندارد، گفت: این نظر خلاف واقع است، زیرا این پایش و تعامل وجود دارد و هر ماه آب چاه‌ها در روستاهای رشت را پایش می‌کنیم. تاکنون گزارشی درباره آلودگی آب چاه یا وجود نیترات داخل آن نداشته‌ایم. اگر چنین موردی وجود داشته باشد، معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی گیلان صددرصد با این موضوع برخورد می‌کند.