دفن بهداشتی زباله‌های ارومیه از سال آینده

هادی پناهی |   ارومیه – خبرنگار:


روزانه در آذربایجان غربی هزار و 597 تن پسماند شهری و 799 تن پسماند روستایی تولید می‌شود که به دلایل متعدد از جمله ضعف مدیریت، از دهه 80 این پسماندها به صورت اصولی و علمی دفن نشده‌اند. به گفته مسئولان حتی ضعف در جانمایی مکان دفع پسماندها نیز تقریبا در همه شهرهای آذربایجان غربی مشاهده می‌شود. بر این اساس در همکاری بین چند دستگاه دولتی وضعیت دفن پسماند در تک‌تک شهرهای استان بررسی شده و اقدامات لازم در دستور کار قرار گرفته است. بر این اساس قرار است در سال آینده اولین سایت دفن زباله بهداشتی و علمی در ارومیه افتتاح شود. 


لزوم ساخت سایت دفن بهداشتی زباله

سرپرست معاونت عمرانی استانداری آذربایجان غربی در گفت‌وگو با همشهری اظهار می‌کند: با توجه به اهمیت موضوع دفع صحیح پسماند‌ها و خطرات زیست‌محیطی ناشی از دفع غیراصولی زباله‌ها، در کارگروه استانی پسماند 2 رویکرد اصلی تعریف کرده‌ایم. 

«پیمان آرامون» می‌افزاید: دفن اصولی پسماندها و زباله‌های شهری به صورت لندفیل (دفن زباله در خاک) و ساماندهی مصالح ساختمانی رهاشده در ورودی و خروجی شهرها از مهم‌ترین برنامه‌های ماست. وی بیان می‌کند: در شهرهای بوکان و میاندوآب و چند شهر دیگر دفع زباله‌های ساختمانی در ورودی و خروجی شهرها به یک مشکل حاد برای شهروندان تبدیل شده است. همچنین در دفن سنتی زباله‌های شهری احتمال نشت شیرابه به آب‌های زیرزمینی باعث شده است تا این 2 موضوع مورد توجه مسئولان امر قرار گیرد. 

به گفته سرپرست معاونت عمرانی استانداری آذربایجان غربی، مطالعات سایت جدید دفن زباله در 3 شهر ارومیه، سردشت و میاندوآب انجام شده است، اما در سردشت هنوز مشکلاتی وجود دارد و مسئولان شهرستان در حال بررسی موضوع هستند. همچنین یک سایت برای بازیافت زباله‌های بیمارستانی در خوی جانمایی شده است و عملیات اجرایی آن به‌زودی آغاز خواهد شد.

دبیر کارگروه مدیریت پسماند استان در پاسخ به این‌که برای ایجاد ارزش افزوده از زباله‌های تولیدشده در استان چه اقداماتی شده است، بیان می‌کند: با 2 شرکت دانش‌بنیان مذاکراتی انجام داده‌ایم تا از طلای کثیف در زمینه تولید فراورده‌های قابل اشتعال سوختی ارزش افزوده ایجاد کنیم. اما فعلا این طرح‌ها در مرحله آزمایشگاهی هستند و در صورت موفقیت کار را توسعه خواهیم داد. 


دفن سنتی زباله‌ها

 مدیر کل سازمان حفاظت از محیط‌زیست آذربایجان غربی درباره میزان تولید زباله در استان می‌گوید: سرانه تولید پسماند شهری 800 گرم و پسماند روستایی 700 گرم در روز است. همچنین میزان تولید پسماند شهری در روز هزار و 697 تن و پسماند روستایی 799 تن در روز است. 

«پرویز آراسته» ادامه می‌دهد: میزان پسماند عفونی مراکز بیمارستانی نیز در استان 2 هزار و 395 تن در سال است. همچنین در بیمارستان‌ها، در سال 3 هزار و 308 تن زباله غیرعفونی تولید می‌شود. به گفته آراسته، در آذربایجان غربی سالانه 100 تن پسماند شیمیایی و دارویی نیز تولید و دفع می‌شود. 

 این مسئول درباره نحوه دفع زباله‌ها در استان، اظهار می‌کند: قانون مدیریت پسماند در سال 1383 مصوب شده بود، اما دستورالعمل اجرایی آن در سال 1387 به دستگاه‌ها ابلاغ شده است. به همین جهت نیز در بیشتر شهرهای آذربایجان غربی ضوابط لازم از سوی مسئولان شهرستان برای جانمایی و شیوه دفن علمی پسماندها اجرایی نشده است و در بیشتر شهرها مشکل حضور سگ‌های ولگرد در این مکان‌ها، پخش شدن زباله‌ها و نشت شیرابه‌ها را داریم.


بررسی وضعیت شهرستان‌ها

آراسته با اشاره به پیگیری‌های انجام‌شده از سوی سازمان حفاظت از محیط‌زیست استان عنوان می‌کند: این مشکلات را به حال خود رها نکرده‌ایم و در جلسات کارگروه پسماند، وضعیت تک‌تک شهرستان‌ها با حضور مسئولان ذی‌ربط شهرستانی و استانی مورد بررسی دقیق قرار می‌گیرد. مسئولان نیز موظف به پیگیری و به نتیجه رساندن کار هستند. 

وی بیان می‌کند: برای مثال، سایت دفن زباله شهرستان سلماس بسیار نامساعد بود و حتی در یکی از شهرهای جنوبی استان نشت شیرابه‌ها به آب‌های زیرزمینی نیز گزارش شده بود که بلافاصله موضوع بررسی و تمهیدات لازم اندیشیده شد تا خطر کاملا رفع شد. با اتخاذ این روش هم‌اکنون وضعیت شهرستان‌ها رو به بهبود است. 

مدیر کل سازمان حفاظت از محیط‌زیست استان درباره شیوه دفن زباله‌ها در استان عنوان می‌کند: در استان سایتی که مورد تایید سازمان بهداشت جهانی یا سازمان‌های بین‌المللی محیط‌زیست باشد وجود ندارد، اما پیگیر هستیم تا سایت دفع زباله بهداشتی در ارومیه ایجاد شود. با توجه به این‌که جانمایی لازم انجام شده است، پیش‌بینی می‌شود در ماه‌های ابتدایی سال 98 این سایت به افتتاح برسد.  وی تاکید می‌کند: سایتی برای دفن بهداشتی و علمی در شهرستان‌های بوکان و مهاباد و منطقه آزاد ماکو ساخته شده است. 


نیاز سردشت به رسیدگی فوری

آراسته درباره مشکلات شهرستان سردشت، ربط و میرآباد بیان می‌کند: محل فعلی دفن زباله‌ها مجوز نداشته و شیرابه‌های حاصل از این زباله‌ها وارد آب‌های سطحی می‌شوند و به همین دلیل است که باید نسبت به ساماندهی اوضاع اقدام جدی صورت گیرد.
مدیر‌کل سازمان حفاظت از محیط‌زیست آذربایجان غربی در تشریح برنامه‌های مد نظر برای بررسی بیشتر، اظهار می‌کند: تجمیع زباله‌های سردشت، ربط و میرآباد در یک‌جا و ایجاد ایستگاه میانی دفن زباله در سردشت می‌تواند تا حدودی در مدیریت پسماند موثر باشد. این مسئول درباره اعتبارات مورد نیاز برای دفن زباله‌های این 3 شهر، بیان می‌کند: در صورت تهیه طرح جامع مدیریت پسماند این شهرها، تایید آن در کارگروه مدیریت پسماند استان و در نهایت تایید وزارت کشور می‌توان اعتبارات خوبی برای اجرای این طرح دریافت کرد.


سهم هر شهروند در تولید روزانه زباله؛ 700 گرم 

سرانه تولید پسماند در آذربایجان غربی 700 گرم در روز بوده و رفع مشکلات زیست‌محیطی ناشی از آن نیازمند مدیریت صحیح پسماند است. مدیر کل امور شهری و شوراهای استانداری آذربایجان غربی با بیان این مطلب اظهار می‌کند: برای کاهش آثار زیست‌محیطی دفع پسماند 9 مرکز اصلی دفن و بازیافت در سطح استان در نظر گرفته شده است و پسماندهای 3 شهر پیرانشهر، نقده و اشنویه در مرکز بازیافت پیرانشهر بازیافت خواهند شد.

«سیف‌الله مطلبی» با اشاره به این‌که از این زباله‌ها 70 درصد قابل بازیافت هستند، عنوان می‌کند: 30 درصد این زباله‌ها باید دفن شوند و زباله‌های غیرقابل بازیافت هم به شهرهای مرجع بازگشت داده و دفن می‌شوند.
وی تاکید می‌کند: وجود کارخانه بازیافت در پیرانشهر یک امتیاز ویژه برای شهرستان محسوب می‌شود که می‌تواند این شهر را به عنوان پیشرو در بازیافت زباله و شهری دوستدار محیط‌زیست معرفی کند. مدیریت پسماند در شهرهای پیرانشهر و سردشت اهمیت بیشتری دارد، چراکه به دلیل میانگین بالای بارندگی در این 2 شهرستان امکان ورود شیرابه زباله‌ها به آب‌های زیرزمینی وجود دارد و برای رفع این مشکل باید کارخانه بازیافت را در پیرانشهر احیا کرد.