گزارش
دفاع از بودجه شهرها
رئیس مجلس: باید پسماندهای شهری ساماندهی شود چراکه منجر به درآمدزایی می‌شود / شهردار تهران: اخذ عوارض در قالب قانون مالیات محلی برای شهرداری ها باید به رسمیت شناخته شود
چند روزی است که مدیران شهری تهران رفت‌وآمد زیادی به مجلس دارند؛ آنچنان که شهردار پایتخت، عصر یکشنبه به تنهایی و روز گذشته به اتفاق 15شهردار کلانشهرها به دیدار رئیس مجلس رفت تا از مشکلات و نیازمندی‌های تهران و کلانشهرها بگوید و دیروز نیز علی لاریجانی در گردهمایی اقوام غرب استان تهران از اهمیت ضرورت اتصال مترو به شهرهای اقماری غرب تهران گفت. براساس این گزارش، رئیس مجلس احداث خط مترو برای شهریار، شهر قدس و ملارد را یک ضرورت حیاتی برشمرد و اعلام کرد: «این موضوع را قطعاً به شورای شهر و شهردار تهران منتقل خواهم کرد چرا که مقدار زیادی از زمینه اشتغال برای مردم این منطقه مربوط به شهر تهران است و مترو یک امر معقول برای منطقه به شمار می‌آید.»
از آن سو، دیگر نمایندگان مجلس شورای اسلامی هم در حال بررسی جزئیاتی از بودجه سال آینده کشور هستند که به شهرداری‌ها ارتباط پیدا می‌کند. نکته جالب دیگر هم به وزیر کشور برمی‌گردد که ضمن پذیرفتن مشکلات عدیده شهرها از نمایندگان مجلس درخواست کرده تا محدودیت‌ها و تنگناها را در مسیر تأمین منابع مالی رفع کنند.
دست‌اندازی‌ها در بودجه
همه اینها درصورتی است که این روزها کارشناسان از لاغر شدن شهرداری‌ها صحبت می‌کنند. چرا؟ به یک‌دلیل بسیار واضح؛ درحالی‌که بودجه کشور به‌دلیل تورم، تحولات سیاسی و اقتصادی، سخت شدن مبادلات با دیگر کشورها و... سال به سال افزایش پیدا می‌کند اما بودجه شهرداری‌ها در چنین شرایطی رو به کاهش می‌رود و انقباضی بسته می‌شود. به‌عبارت دیگر سهم شهرداری‌ها از بودجه درنظر گرفته نمی‌شود و اینگونه درآمدهای شهرداری به سمتی می‌رود که نباید. شهرفروشی ممکن‌پذیرترین راهی بوده که طی دهه‌های گذشته روی میز مدیران شهری برای تأمین منابع مالی لازم قرار گرفت. این در حالی است که نه مردم دوست دارند دیگر شاهد تاراج شهر با فروش تراکم باشند و نه رویکرد مدیریت اغلب شهرها بر چنین پایه‌ای است؛ با این حال، بی‌توجهی دولت‌ها به بودجه مورد نیاز شهرداری‌ها می‌تواند سلامت شهروندان را به خطر بیندازد؛ به‌طور نمونه اکنون تهران به‌عنوان الگوی سایر کلانشهرها نیازمند منابع مالی برای بهره‌برداری خطوط متروی احداث شده، نوسازی ناوگان اتوبوسرانی، نوسازی بافت فرسوده و... است؛ تازه هزینه لازم این بخش‌ها جدا از هزینه‌های جاری و نگهداشت شهر به‌حساب می‌آید. اما دست‌اندازی دولت به سهم شهرداری‌ها در لایحه بودجه سال 98، اما و اگرهای فراوان درباره اداره شهرها ایجاد کرده است. دادن سهم شهرداری‌ها از محل مالیات بر ارزش افزوده به شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان نمونه‌ای از این دست‌اندازی به‌شمار می‌رود.
به همین منظور در نشست هم‌اندیشی دیروز اعضای فراکسیون مدیریت شهری و روستایی مجلس شورای اسلامی روز گذشته با وزیر کشور چنین مسئله‌ای به بحث گذاشته شد. مهرداد لاهوتی، رئیس این فراکسیون در نشست به بحث لایحه مالیات بر ارزش افزوده پرداخت و گفت: «لایحه مذکور در مجلس در حال بررسی است و بی‌شک اگر برنامه‌ریزی درستی داشته باشیم تحول ایجاد خواهد شد و اگر توجه لازم انجام شود آسیب‌های فراوانی را به همراه خواهد داشت.»
تسریع در تعیین‌تکلیف طرح جامع مدیریت شهری
وزیر کشور هم در نشست روز گذشته با بیان اینکه بحث نظارت و هماهنگی را باید در ستاد انجام داد در مورد اظهارنظر یکی از نمایندگان مبنی بر اینکه50درصد مالیات بر ارزش افزوده به شهرداری‌ها داده شود، گفت: «این موضوع مورد تأیید است. موضوع مابه‌التفاوت پرداخت خرید برق از پسماندها را به دولت ارائه کرده و موافق این کار هستیم. در واقع طی 2سال این کار را از طریق دولت پیگیری کردیم.» عبدالرضا رحمانی‌فضلی با بیان اینکه طرح جامع مدیریت شهری را می‌توان با همکاری نمایندگان سریع‌تر تعیین‌تکلیف کرد، افزود: «اختیار توزیع را به شورای برنامه‌ریزی دادیم؛ درحالی‌که در گذشته در اختیار سازمان مالیات بود؛ البته بهتر است وزارت کشور بر این موضوع نظارت کند.» او سپس با انتقاد از نظام برنامه‌ریزی غلط در کشور گفت: «از سال 51 این قانون وجود دارد و هنوز اجرا می‌شود و اصلاح آن در دستور کار قرار نگرفته است که نتیجه این نظام برنامه‌ریزی عدم‌تعادل، توازن و افزایش جمعیت است.»
رحمانی‌فضلی با یادآوری اینکه تهران‌غنی‌ترین و پولدارترین استان اما دارای بیشترین مشکلات و ناهنجاری‌هاست، گفت: «به تشکیل کمیته مشترک که یکی از نمایندگان مطرح کردند توجه خواهیم کرد و موافق این کار هستیم و در واقع از هر پیشنهادی که نمایندگان برای رفع مشکلات شوراها و شهرداری‌ها داشته باشند استقبال می‌کنیم. البته پرداخت حقوق‌ها در شهرداری‌ها 4تا 5ماه عقب افتاده است. انتظار می‌رود این مشکل با همکاری و پشتیبانی شما به‌عنوان اعضای فراکسیون مدیریت شهری حل شود.»
لایحه‌ای که شهرداری‌ها را دولتی می‌کند
روز گذشته معاونان برنامه‌ریزی و سرمایه سازمانی شهرداری‌های کلانشهرها هم طی نشستی ایرادات مرتبط با مدیریت شهری در لایحه بودجه سال 98کشور را بررسی کردند. این نشست با ارائه پیشنهادهایی همراه شد. شهریار آل‌شیخ، رئیس کمیسیون برنامه‌ریزی مجمع شهرداران کلانشهرها، تبصره 6لایحه بودجه98را از مهم‌ترین ایرادات آن عنوان کرد و گفت: «متأسفانه در این تبصره شهرداری‌ها یک نهاد دولتی تلقی شده و تمام برنامه‌ریزی‌ها، درآمدهای پایدار، منابع و مصارف و همچنین استقلال شهرداری‌ها متأثر از همین نگاه است و شهرداری‌ها تنها به‌عنوان یک مواجب‌بگیر دولت درنظر گرفته شده‌اند.» او افزود: «عوارض ارزش افزوده براساس قانون متعلق به شهرداری‌هاست و نباید هیچ مرجع دیگری وظیفه اولویت‌بندی، تخصیص و مصرف‌اش را داشته باشند، درصورت تصویب این لایحه این بخش از درآمدهای شهرداری از شمول بودجه مصوبات شورا و تصمیم‌گیری‌های شهرداری کلا خارج می‌شود و از سوی دیگر حتی ممکن است به تشخیص شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان، این بودجه هیچ وقت در اختیار شهرداری‌ها قرار نگیرد.» به گفته او، در این موضوع زمان از اهمیت بالایی برخوردار است چرا که تنها کمتر از 2هفته برای هماهنگی با کمیسیون‌های تخصصی و 10روز هم برای بازنگری کمیسیون تلفیق فرصت باقی مانده است.
دیدار رئیس مجلس با شهرداران کلانشهرها
رئیس مجلس شورای اسلامی روز گذشته با شهرداران کلانشهرها و رئیس شورای عالی استان‌ها دیدار کرد.
علی لاریجانی، رئیس مجلس: برای پسماند کمتر چاره اندیشی شده است. ما فاینانس آن را دنبال می کنیم زیرا این‌کار باعث درآمدزایی برای شما می شود. باید به فکر کاهش هزینه‌ها بود، متاسفانه شهرداری‌ها هیچ برنامه‌ای برای چابک سازی ندارند در حالی که کار آنها از دولت راحت تر است و ضوابط دولتی در رابطه با آنها وجود ندارد.
پیروزحناچی، شهردار تهران: اخذ عوارض در قالب قانون مالیات محلی برای شهرداری‌ها باید به رسمیت شناخته شود.توزیع مالیات حق دولت است اما بودجه‌های عمومی ما توسط قانون بودجه سالیانه نباید نقض شود ما چیزی از دولت نمی خواهیم اما چیزی از ما نیز برندارد. اگر دولت درآمدهای محلی را به رسمیت بشناسد مشکل ما حل می شود.
مرتضی الویری، رئیس شورای عالی استان‌ها: مسائل و مشکلات شهرداری برخی بودجه ای و برخی بودجه ای نیست، طبق قانون مصوب مجلس لایحه بودجه باید هرساله به شورای‌عالی استان‌ها فرستاده شود اما متاسفانه در این رابطه کوتاهی وجود دارد. لایحه مالیات بر ارزش افزوده که ایرادات فراوانی دارد، با همان موجودیت قبلی در لایحه 98 پیش بینی شده است.
مرتضی سقائیان نژاد، شهردار قم: متاسفانه بار شهرها روی دوش شهرداری‌هاست اما بسیاری از شهرداری‌ها برای پرداخت حقوق با مشکل مواجه هستند. وی ادامه داد: شهرداری‌ها بودجه مستقل دارند اما دولت تغییراتی در بودجه ایجاد و شهرداری‌ها را با مشکل مواجه می‌کند. در بودجه 98 مقرر شد عوارض بند الف ماده 38 به شورای برنامه‌ریزی پرداخت شود؛ انتظار داریم مجلس به ما کمک کند.
قدرت الله نوروزی، شهردار اصفهان: جمعیت شهرنشین کشور 80 درصد است اما تمامی خدمات توسط شهرداری‌ها ارائه می‌شود، خدمات‌رسانی شهرداری‌ها در بخش‌های زیادی جایگزین دولت شده و اگر خدمات توسط شهرداری‌ها ارائه نشود، نابسامانی به وجود خواهد آمد. مقرر شده عوارض آلایندگی به شهرداری‌ها پرداخت شود اما می‌خواهند این سهم را به سازمان مالیاتی واگذار کنند؛ انتظار داریم شما به گونه‌ای تصمیم بگیرید که آرامش به ما بازگردد.
منصور کتانباف، شهردار اهواز: اهواز در توسعه کشور نقش اساسی دارد و کشور نیز باید در توسعه اهواز نقش خود را ایفا کند، متاسفانه متروی ما بعد از 13 سال هنوز به بهره‌برداری نرسیده و سال گذشته بانک‌ها مانع فروش اوراق مشارکت شدند.
