آن 99 نفر

 مجید مهرابی دلجو| دبیر گروه سیاسی 

فروردین : جنگ از جبهه‌ها به دریا و به حمله به نفتکش‌ها و مناطق مسکونی گسترده شده است، عراق حمله به مناطق مسکونی را در دستور کار قرار داده است. ستاد تبلیغات جنگ اعلام کرد خیره‌سری حاکمان بغداد در حمله به مناطق مسکونی، ایران را وادار به مقابله‌به‌مثل کرد. ایران چند موشک به بغداد زد اما بلافاصله علی‌اکبر ولایتی -وزیر خارجه- در نامه‌ای به خاویر پرز دکوئیار -دبیرکل سازمان ملل- برای پایان دادن به حملات هوایی به شهرهای عراق درصورت متوقف شدن اینگونه حملات از سوی عراق، اعلام آمادگی کرد. با این حال طارق عزیز -وزیر خارجه عراق- در دیدار با جورج شولتز -وزیر خارجه آمریکا- با قطع حملات به شهرها مخالفت کرد. دبیرکل سازمان ملل به ایران آمد و بعد از مذاکره با مقامات ایران، به بغداد رفت. عراق رو به استفاده از سلاح‌های شیمیایی آورد.

 اردیبهشت: فیلم «شیرین و وحشی» با صرف میلیون‌ها دلار از سوی عراق برای ایجاد یک جنگ روانی جدید علیه ایران ساخته شد. در این فیلم با استفاده از حقه‌های سینمایی ادعا شده بود که ایرانی‌ها، اسرای عراقی را با شکنجه می‌کشند. کمال خرازی -سرپرست ستاد تبلیغات جنگ- در یک کنفرانس مطبوعاتی که در حضور خبرنگاران و دیپلمات‌های خارجی مقیم ایران برگزار شد اسنادی درباره جعلی بودن این فیلم به نمایش درآورد. ایران از کمپانی راشینگ پیکچر ایتالیا که در ساختن این فیلم کمک کرده بود شکایت کرد. ایران 48اسیر معلول عراقی را به‌صورت یکجانبه آزاد کرد. چاه شماره5 نوروز که مورد حمله عراق قرارگرفته بود مهار شد. در جریان مهار این چاه که روزانه 5هزار بشکه نفت از آن فوران می‌کرد و می‌سوخت 9نفر به شهادت رسیدند. منافقین با کارگذاشتن بمبی در شمس‌العماره تهران نزدیک به 20نفر را به شهادت رساندند.

 خرداد: هیأتی از ایران به ریاست مهدی کروبی عازم لبنان می‌شود تا در مذاکرات با طرفین درگیری‌ها در بیروت، به این مناقشات سیاسی خاتمه دهد. در یک عملیات هوایی جنگنده‌های ایران به تلافی بمباران مناطق مسکونی تهران، وارد فضای بغداد شدند و فرودگاه الرشید بغداد را بمباران کردند. یک هواپیمای بوئینگ 727 در مسیر آتن به رم ربوده شد. نبیه بری -رهبر جنبش امل لبنان- اعلام کرد که در ازای آزادی 42تن از سرنشینان هواپیما که شامل 32آمریکایی بود، باید زندانیان مسلمان شیعه از زندان‌های اسرائیل آزاد شوند.

 تیر: هیأتی از ایران به سرپرستی اکبر هاشمی رفسنجانی -رئیس مجلس و نماینده امام در شورای‌عالی دفاع- عازم لیبی و سوریه شد. در این سفر علی‌اکبر ولایتی -وزیر امور خارجه- و محسن رفیق‌دوست -وزیر سپاه- هم حضور داشتند. هاشمی در این سفر با سرهنگ معمر قذافی -رهبر لیبی- دیدار و مذاکره کرد. این سفر برای گرفتن موشک از قذافی انجام شده بود. مهرماه 97محسن رفیق‌دوست در خاطراتش درباره این سفر گفته بود به پیشنهاد حافظ اسد -رئیس‌جمهور سوریه- به لیبی رفتیم. قذافی «بلافاصله با درخواست مان موافقت کرد و 10فروند موشک اسکاد-بی به ما داد و ضمنا گفت: «فقط یکی از این موشک‌ها را بزنید به عربستان! هرکدام از موشک‌های اسکاد-بی، 3میلیون دلار قیمت داشتند ولی قذافی که 3مرحله و هر مرحله 10موشک به ما داد، هیچ پولی بابت موشک‌ها نگرفت». هاشمی رفسنجانی بعد از سوریه و لیبی به ژاپن و چین هم سفر کرد.

 مرداد: روزنامه اطلاعات گفت‌وگویی شش‌ساعته با  آیت‌الله  علی خامنه‌ای -رئیس‌جمهور- انجام داد که در آن درباره مسائل فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی کشور صحبت شده بود. این گفت‌وگو در 3روز متوالی منتشر شد. دور جدیدی از مذاکرات ولایتی و رفیق‌دوست در لیبی با مقامات آن کشور انجام شد. از بین 50نفری که در انتخابات ریاست‌جمهوری ثبت‌نام کرده بودند صلاحیت آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای، حبیب‌الله عسگراولادی مسلمان و سیدمحمود کاشانی تأیید شد. علی‌اکبر ناطق نوری -وزیر کشور- اعلام کرد که رزمندگان می‌توانند با کارت شناسایی در جبهه رأی خود را به صندوق‌ها بیندازند. انتخابات ریاست‌جمهوری 25مرداد برگزار شد و از مجموع 14میلیون و 244هزار و 630رأی، آیت‌الله خامنه‌ای با 12میلیون و 203هزار و 870رأی پیروز انتخابات شد.

 شهریور: جنگنده‌های ایران در یک عملیات کم‌نظیر تاسیسات هورالزبیر در جنوب، بصره را بمباران کردند. بعد از عملیات بدر که به‌علت استفاده عراقی‌ها از سلاح شیمیایی به اهداف خود نرسیده بود، عملیات قادر برای خارج شدن جبهه‌های نبرد از رکود انجام شد. این عملیات به کشته و زخمی‌شدن و اسارت بیش از هزار نفر از نیروهای عراقی منجر شد.

 مهر: اختلافات درباره معرفی مجدد میرحسین موسوی به نخست‌وزیری  به مجلس رفته‌رفته خود را نشان می‌داد. دفتر تحکیم وحدت انجمن‌های اسلامی دانشجویان در نامه‌ای سرگشاده به مجلس، معیارهای انتخاب نخست‌وزیر را برشمرد. در مجلس نیز انتخاب نخست‌وزیر به محور نطق‌های نمایندگان تبدیل شده بود. 7مهرماه اسحاق جهانگیری -نماینده جیرفت- در نطقی با دفاع از نخست‌وزیری میرحسین موسوی گفت که «اخیرا امام در پاسخ نامه‌ای که بیش از 130نفر از نمایندگان مجلس به محضر امام نوشتند و تقاضای رهنمود کردند، فرمودند: اینجانب چون خود را موظف به اظهارنظر می‌دانم به آقایانی که نظر خواسته‌اند، از آنجمله جناب حجت‌الاسلام آقای مهدوی و بعضی آقایان دیگر عرض کردم، آقای مهندس موسوی را شخص متدین، متعهد و در وضعیت بسیار پیچیده کشور دولت ایشان را موفق می‌دانم و هم‌اکنون تغییر آن را صلاح نمی‌دانم ولی حق انتخاب با جناب آقای رئیس‌جمهور و مجلس شورای اسلامی محترم است». 

 در همان جلسه محمد خزاعی -نماینده رشت- که بعدها نماینده دائم ایران در سازمان ملل شد هم در نطق خودش گفت که «با توجه به مجموعه شرایط، تعویض آقای نخست‌وزیر در این دوره از نظر اقتصادی و سیاسی و... به صلاح مملکت نیست و نخواهد بود». رئیس‌جمهور در مراسم تحلیف خود میرحسین موسوی را به‌عنوان گزینه نخست‌وزیری به مجلس معرفی کرد و مجلس 21مهرماه به نخست‌وزیری موسوی رأی داد. از مجموع 261رأی مجلس، 162نفر به این انتخاب رأی موافق دادند، 73نفر رأی مخالف و 26نفر رأی ممتنع دادند. نمایندگانی که رأی مخالف و ممتنع داده بودند در تاریخ انقلاب به 99نفر مشهور شدند. این موضوع برچسبی شده بود بر اینکه گفته شود این 99نفر با نظر امام مخالف بودند. در همان‌ماه مهر سیدمحمد موسوی‌خوئینی‌ها -دادستان کل کشور- بخشنامه‌ای جنجالی صادر و اعلام کرد که تمامی دادسراهای انقلاب اسلامی مکلفند اسامی و مشخصات کامل سرمایه‌داران فراری را که مجددا به کشور بازگشته و با مراجعه به دادسراها یا محاکم، بخشی از اموال خود را بازپس گرفته‌اند، سریعا به دادستانی کل ارسال کنند تا درباره آنها و برای حفظ ارزش‌های انقلاب و حقوق عامه، اقدام شود. آیت‌الله موسوی‌اردبیلی -رئیس دیوان عالی کشور- درباره این بخشنامه که به بخشنامه جلوگیری از بازگشت سرمایه‌داران فراری معروف شده بود در جمع خبرنگاران و اهالی رسانه گفت: «باید اموال نامشروع را از غاصبان آنها پس بگیریم و به صاحبان مال برگردانیم، بنا بر گزارش تأیید‌نشده‌ای که دیروز به من رسید، هنوز در ایران همان مستکبرینی که در وان شیر استحمام می‌کردند وجود دارند و در همین گزارش آمده که یکی از وابستگان طاغوت 500قواره زمین را در شمال تفکیک کرده و به فروش رسانده است». یک هواپیمای حامل چریک‌های فلسطینی توسط آمریکا ربوده شد.

 آبان: کابینه جدید به مجلس معرفی شد و از مجلس رأی اعتماد گرفت. در حمله جنگنده‌های ایرانی، تاسیسات نفتی عراق بمباران شد. 6آمریکایی، یک کشیش، یک خبرنگار، رئیس دانشگاه آمریکایی بیروت و مدیر بیمارستان آمریکایی بیروت در لبنان به گروگان گرفته شدند. مصادره اموال سرمایه‌داران ادامه دارد. اطلاعات 26آبان نوشت: بیش از 3میلیارد تومان از اموال 8نزول‌خوار معروف تهرانی مصادره شد. اموال نفر هشتم به قدری زیاد است که هنوز میزان آن ارزیابی نشده است. در شماره بعد اسامی 750نفر از غارتگران اراضی جنگی کشور منتشر شد.

 آذر: یک فروند بوئینگ شرکت هواپیمایی مصر در مسیر آتن-قاهره با 103سرنشین ربوده شد. این هواپیما به مالت برده شد و در جریان آزادی گروگان‌ها 50نفر از آنان کشته شدند. در یک اقدام یکطرفه و انسان دوستانه، ایران 100اسیر معلول عراقی را آزاد کرد.

 دی: سطح رفت‌وآمدهای دیپلماتیک به تهران بالا رفته است. بعد از سفر نخست‌وزیر ترکیه، وزیر خارجه هند به تهران آمد. رئیس‌جمهور ایران نیز در همین‌ماه عازم پاکستان و 4کشور آفریقایی شد. با این حال لیبی و سوریه همچنان اصلی‌ترین همراه ایران در دوران جنگ هستند. اعزام نیروهای داوطلب از شهرهای مختلف به جبهه شدت گرفته است.

 بهمن و اسفند: عملیات والفجر8 که از آن به‌عنوان نبرد اول فاو یاد می‌شود در بهمن‌ماه به فتح فاو منجر شد. نیروهای سپاه پاسداران و ارتش ایران با غافلگیری نیروهای عراقی از اروندرود عبور کردند و شبه‌جزیره فاو در جنوب عراق را به اشغال خود درآوردند. انجام این عملیات و عبور از رودخانه اروند که به رودخانه وحشی معروف است روی کاغذ و به‌نظر قریب به اتفاق فرماندهان جنگ در جهان غیرممکن به‌نظر می‌رسید. درعملیات والفجر8، نزدیک به 800کیلومترمربع از خاک عراق آزاد و تلفات و خسارات سنگینی بر عراق وارد شد. در آخرین ‌ماه سال 64، نبرد در فاو و سلیمانیه ادامه یافت. این فتح، به تثبیت قطعنامه 1975کمک کرد.