برخورد نزدیک
کارآفرینی مدیران؛ رمز اجرای موفق سیاست برد- برد در چابک‌سازی سازمانی
داور نظری | قائم‌مقام معاونت توسعه منابع انسانی
موضوع مازاد نیروی انسانی و فربهی ساختار سازمانی در شهرداری تهران از نخستین روزهای کاری شورا و شهرداری پنجم، یکی از پرچالش‌ترین مولفه‌هایی است که حواشی زیادی را نیز با خود به همراه داشته است؛ از هجمه یکسویه برخی رسانه‌ها گرفته تا فضاسازی علیه شهرداری تهران، به‌منظور تحت فشار قرار دادن این نهاد در عدم‌اجرای موفقیت‌آمیز ارزیابی عملکرد کارکنان.
این مواجهه‌های پوپولیستی در مقابله با یک «تغییر» یا «اصلاح» یا «بهبود هزینه‌کرد شهروندان تهرانی» که امری منطقی و برآمده از مطالعات صورت پذیرفته روی سازمان‌های پیشروی خدمات شهری یا شهرداری‌های مشابه شهر تهران است، از سوی کسانی که داعیه کوشایی در صیانت و پاسداری از حقوق مردم را دارند، بسیار عجیب و دور از انتظار بود و اگر پایمردی اعضای محترم شورای شهر تهران و شخص معاون محترم توسعه منابع انسانی نبود، بدون تردید یکی از مهم‌ترین موضوعات سند راهبردی حوزه معاونت توسعه منابع انسانی، یعنی «چابک‌سازی»، تاکنون در محاق توقیف یا تعلیق یا فراموشی فرورفته بود. واقعیت این است که آنچه در روزهای پایانی سال گذشته رخ داد و نمایندگان پارلمان شهری در کمیته تشکیلات و منابع انسانی شورای اسلامی شهر تهران نیز خواستار آن بودند، تعدیل نیرو به معنای اخراج کارکنان خدوم و وفادار سازمان شهرداری تهران نبود و البته چنین نیز نشد و اندک کارکنان و مدیرانی که در پایان مهلت قرارداد پایان سال، به‌دلیل عملکردشان با سازمان شهرداری خداحافظی کردند در چارچوب راهبرد «خروج هدایت شده»ای بودند که برمبنای ارزیابی عملکرد و بررسی پرونده‌های انضباطی آنان روی داد و برخلاف تصور برخی، خروج هدایت شده نه‌تنها برای کارکنان، بلکه شامل برخی مدیران متخلف نیز شد که بدون تردید این دست از خروج‌ها، تأثیر بسزایی در سالم‌سازی فضای کار، برقراری عدالت سازمانی و تشویق افراد با انضباط، پاکدست و در یک کلام رسیدن به عملکرد مطلوب در آینده سازمان شهرداری خواهد داشت. در این میان، روز یکم دی‌ماه، سیاست شهردار جدید تهران مبنی بر چابک‌سازی سازمانی با روش برد ـ برد و مبتنی بر کارآفرینی اعلام شد؛ این همان خط‌مشی‌ای است که در بررسی چالش‌های منابع انسانی نیز به آن رسیده بودیم و خوشبختانه با اعلام دکتر حناچی می‌تواند به زیرراهبرد یا سیاست محوری بخش چابک‌سازی سازمان شهرداری تهران مبدل شود. درواقع شهردار محترم تهران بر این مهم تأکید دارند که کاهش نیروهای سازمانی نباید موجب افزایش آسیب‌های اجتماعی و معیشت کارکنان شود و می‌بایست طرفین قرارداد هر دو از این چابک‌سازی منتفع شوند.
با نیم‌نگاهی به تجارب سازمان‌های موفق جهانی نیز درمی‌یابیم که کارآفرینی و بروز استعدادهای خلاق در محیط کار می‌تواند ضمن تعریف ماموریت‌های جدید برای کارکنان، ایجاد انگیزه و حس رقابت، افزایش بهره‌وری و ارزش‌افزوده سازمانی را به ارمغان آورد؛ ما نیز بر آن هستیم تا با استفاده از این تجارب و بهره‌گیری از ظرفیت‌های درونی ساختار شهرداری تهران بتوانیم با ایجاد سازوکارهای اجرایی، بسترهای کارآفرینی و بروز خلاقیت را در کارکنان ایجاد کرده تا فرصت‌های شغلی متعددی برای نیروهای مازاد یا افرادی که در لیست خروج‌های هدایت شده قرار می‌گیرند به‌وجود آوریم. در نخستین گام از اجرای این استراتژی، در روزهای گذشته، مرکز معاینه فنی خودرو را به‌عنوان یک نمونه آزمایشی مورد مطالعه و پایلوت خود قرار دادیم؛ چراکه به‌منظور اجرا و پیاده‌سازی طرح الزام معاینه‌های فنی خودرو از اول آبان‌ماه سال‌جاری، این مرکز نیازمند حدود 100نفر نیروی انسانی ماهر بود تا بتواند در سریع‌ترین زمان ممکن، پاسخگوی مراجعان و شهروندان عزیز باشد. از این‌رو با هماهنگی مدیران و همکاری معاونان منابع انسانی مناطق، ادارات، سازمان‌ها و شرکت‌ها، اقدام به جابه‌جایی کارکنان مازاد واجد شرایط از مراکز خدمتی خود به این مجموعه کردیم تا ضمن ایجاد یک ارزش‌افزوده برای شهروندان، ارتقای خدمات‌رسانی در مراکز معاینه فنی خودرو را نیز شاهد باشیم و تهدید مازاد نیرویی که در آینده می‌توانست به خداحافظی با این عزیزان منجر شود (به‌منظور جلوگیری از آسیب‌های اجتماعی و روانی در شرایط اقتصادی فعلی برای کارمندان مذکور) را به فرصت جدید کارآفرینانه تغییر نقش دادیم تا همه‌‌چیز در یک فرایند برد - برد موردنظر شهردار محترم قرار گیرد که در آن منافع سازمان، شهروندان و کارکنان یکجا تامین می‌شود که البته براساس نظرسنجی‌های انجام شده بیشترین رضایت ممکن را نیز برای شهروندان با 3 شیفته کردن برخی مراکز معاینه فنی به ارمغان آورده است. هم‌اکنون به‌منظور تحقق این امر ضروری است تا تمامی مدیران در کلیه سطوح سازمانی با همکاری یکدیگر نسبت به خلق موقعیت‌های شغلی و بسترسازی کارآفرینی اهتمام ورزیده و کارراهه‌های متعددی را به‌منظور چابک‌سازی سازمانی و بروز استعدادهای برتر ایجاد کنند و ما نیز در معاونت توسعه منابع انسانی، دست همه ایده‌پردازان و کارآفرینان سازمانی را برای ایجاد ماموریت‌های جدید می‌فشاریم و ایشان را در کار مردم‌پسند برای پایان دادن به بیکاری بخشی از نیروهای مازاد سازمان و مشغول کردن ایشان (رابطه برد ـ برد) برای کاستن از آسیب‌های خداحافظی یاری می‌کنیم. از فردا منتظر ارائه طرح‌های درآمدزا برای به‌کارگیری این عزیزان یا طرح‌های اشتغال‌زا برای پیشنهاد به این عزیزان همکار هستیم.
