وقتی‌چینی‌هافارسی‌حرف‌می‌زنند
زبان و فرهنگ ایرانی‌در خاور دور هم نفوذ کرده و واژه‌ها و سنت‌های فارسی زیادی در این منطقه دیده می‌شوند
سیدسروش طباطبایی‌پور
امسال، 2کشور ایران و تایلند که هردو قدمتی هزاران ساله دارند، هفتادمین سال روابط دیپلماتیک خود را جشن می‌گیرند؛ 2کشوری که البته ارتباط فرهنگی آنها به قرن‌ها پیش‌بازمی‌گردد و لابه‌لای آداب و رسوم، دین، غذا و حتی معماری این 2سرزمین، این روزها هم می‌توان اشتراک‌هایی فرهنگی یافت. البته که اشتراک‌های زبانی و فرهنگی میان ایران و دیگر کشورهای فلات ایران چندان دور از ذهن نیست؛ مثل اشتراکات ما با کشورهایی نظیر افغانستان، پاکستان، تاجیکستان، ارمنستان و.... اما این تشابهات با کشورهای شرق و جنوب شرق آسیا، مثل تایلند، چین، ژاپن و... کمی دور از ذهن است. برخی از کاربران شبکه‌های اجتماعی این وجوه تشابه‌خود با کشور عزیزمان را دست‌مایه تولید پست‌ها و لایک‌ها کرده‌اند که قابل توجه است. در اینجا به برخی وجوه اشتراک ایران با برخی کشورهای شرق و جنوب شرق آسیا اشاره می‌کنیم.
ایران و تایلند
یکی از وجوه مشترک این دو سرزمین، غذاهای ایران و تایلند است. مثلا پایه بیشتر غذاهای این دو کشور، برنج است، یا غذایی به نام کائو بری در تایلند پخته می‌شود که شبیه بریانی، غذای سنتی مردم اصفهان است. کلمات مشترک میان زبان فارسی و زبان تایلندی که شبیه هم تلفظ می‌شوند هم قابل توجه است و نشان از تعامل تاریخی و فرهنگی میان این دو کشور است؛ کلماتی مثل کمربند، پوشاک، کلم، گلاب، کاروان و...
برخی مراسم مذهبی مثل عاشورا هم برای مردم تایلند قابل توجه بوده که از روی ملودی‌های محزون برخی از نواهای عاشورایی در دوران‌های گوناگون، نغمه‌هایی ساخته‌اند که اکنون در تایلند هم استفاده می‌شود و در آنجا نماد پرستش خداوند است.
ایران و چین
راه ابریشم، مسیری کهن در مناسبات تجاری میان ایران و چین بود؛ اما تجارت و همین مسیر تاریخی باعث شد میان مردم این دو سرزمین، موارد مشابه فرهنگی فراوانی رخ دهد. مثلا سنت هدیه‌دادن و کادوکردن هدایا در میان مردم هر دو ملت، رایج است. یا سنت‌هایی مثل خانه‌تکانی در اواخرسال چینی، درست مثل نوروز ما انجام می شود. میان اسطوره‌های دو سرزمین هم تشابهات فراوانی وجود دارد؛ مثلا درست شبیه نبرد رستم و سهراب، جنگی بین پهلوان چینی، لی‌چینگ و پسرش در می‌گیرد و همان ماجراها رخ می‌دهد.
ایران و مالزی
تأثیر فرهنگ ایرانی‌ها و مالایی‌ها در 2کشور ایران و مالزی هم بسیار عمیق و گسترده است. مثلا در موزه هنرهای اسلامی مالزی در کوچینگ، اشیای قدیمی فراوانی وجود دارد که با اشیای به‌کار رفته در ایران کهن مشترک است. مثلا یک اسطرلاب در این موزه به چشم می‌آید که ایرانی‌ها هم در گذشته برای کارهای نجومی از آن استفاده می‌کردند. قلمدان، وسایل کشاورزی و خرمنکوبی و چیزهایی از این دست، ازجمله مشترکات فرهنگی است که در این موزه نگهداری می‌شود. کلماتی مثل انگور، خرما، پهلوان و چیزهایی از این دست در 2زبان فارسی و مالایی شبیه هم است و نشان از نزدیکی فرهنگی.
