5متهم آلودگی هوا محاکمه شدند

مریم باقر‌پور- زینب زینال‌زاده-روزنامه‌نگار

مدیران شهری بارها نسبت به آلودگی هوا و بی‌توجهی به اجرای قانون هوای پاک اعتراض کرده‌اند؛ حتی اعضای شورای شهر خواستار ورود دستگاه قضا به این موضوع شده‌اند؛ چراکه دستگاه‌های مختلفی مسئول اجرای قانون هوای پاک هستند اما به وظایف خود عمل نکرده‌اند. نتیجه‌اش هم آمار پایین روزهای سالم در 9‌ماه گذشته براساس اعلام شرکت کنترل کیفیت هوا، غیرحضوری‌شدن مدارس و حتی تعطیلی اداره‌هاست. حال این سؤال مطرح می‌شود که قوه قضاییه با نهادهای کم‌کار چه برخوردی دارد؟ علی القاصی‌مهر، رئیس‌کل دادگستری استان تهران دراین‌باره پاسخ داده است که در ادامه می‌خوانید.

ارتباط قوانین با ‌ آلودگی هوا
در سیاست‌های اجرایی کشور اولویتی برای کاهش آلودگی هوا وجود ندارد؛ چون ساختار قوانین متناسب با تغییرات آلودگی هوا (در جنس آلاینده‌ها و مقدار آن)، انعطاف‌پذیر نیست. درواقع قوانین و مقررات به قدر کافی کارشناسی نشده‌اند و گاه بدون درنظرگرفتن پیچیدگی‌های مسئله آلودگی هوا مصوب می‌شوند. همچنین تبعات اجرای قوانین به‌درستی ارزیابی نشده‌است و درنهایت به اجرانشدن کامل قانون، تعویق و استمهال یا تغییر و به‌روزرسانی بدون اجرای قوانین و مقررات منجر می‌شود. مسئله دیگر تعدد مراجع تصمیم‌گیر در حوزه آلودگی هواست که گاه علاقه‌مندی‌های سازمانی متناقض با یکدیگر دارند.


کیفرخواست برای 5 مدیر
آلودگی هوا به بزرگ‌ترین آسیب شهرنشینی در شهرهای بزرگ کشور بدل شده است؛ اما در رابطه با ترک فعل‌های رخ‌داده در دادسرای عمومی و انقلاب تهران پرونده‌ای تشکیل شد که پس از انجام بررسی‌های تخصصی توسط سازمان بازرسی و سایر نهادهای نظارتی، علیه ۵نفر از مدیران وقت به لحاظ ترک فعل و با عنوان سوء‌استفاده از مقام و موقعیت شغلی کیفرخواست صادر و درنهایت منجر به محکومیت این اشخاص شد.

40مصوبه برای مقابله با آلودگی هوا
قوانین و مصوبات زیادی برای مقابله با آلودگی هوا در ایران وضع شده‌است. درواقع تاکنون بیش از ۴۰قانون و مصوبه فقط توسط مجلس شورای اسلامی و هیأت‌دولت در این حوزه تصویب شده‌است. از طرفی سابقه قانونگذاری در این حوزه به بیش از ۴۵سال می‌رسد. قانون هوای پاک هم آخرین قانون درخصوص آلودگی هواست که سال۱۳۹۶ توسط مجلس شورای اسلامی تصویب شد.

چگونگی کاهش ۱۴درصدی روزهای آلوده سال۱۴۰۲
تهران به‌عنوان پایتخت و پرجمعیت‌ترین شهر کشور در سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ به‌ترتیب ۱۱۴ و ۱۷۰روز آلوده را تجربه کرد؛ اما سال۱۴۰۲ معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل استان تهران ۹۴نامه در قالب مکاتبه و تذکر با دستگاه‌های مجری در قانون هوای پاک داشت که نتیجه‌اش کاهش ۱۴درصدی روزهای آلوده در سال۱۴۰۲ نسبت به سال۱۴۰۱ بود. برخی از این مکاتبه‌ها شامل موارد زیر است:
 درخواست ارائه برنامه توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت برای از رده خارج‌کردن خودروهای فرسوده

  پیگیری ارتقای وضعیت موتورخانه‌های دستگاه‌های اجرایی جهادکشاورزی برای پیگیری پیشگیری از سوزاندن بقایای گیاهی

   پیگیری از مراکز معاینه‌فنی و پلیس برای اجرای صحیح صدور معاینه‌فنی خودرو به‌ویژه ماشین‌های فاقد برگه معاینه‌فنی و موتورسیکلت‌ها

   پیگیری استفاده از پساب در شهرداری برای آبیاری

  توصیه به صداوسیما برای تهیه برنامه‌های آموزشی مرتبط

  تاکید به شرکت نفت برای مبارزه با قاچاق سوخت و جلوگیری از عرضه خارج‌ازشبکه سوخت، فراگیرشدن توزیع بنزین یورو۴ در کشور به‌ویژه کلانشهرها، و ارتقای استانداردهای ملی به سمت یورو۵

  تاکید به شهرداری و وزارت کشور برای بررسی نحوه هزینه‌کرد ماده۶ قانون هوای پاک

  تاکید به شهرداری‌ها برای ارائه برنامه در زمینه افزایش سرانه فضای سبز به حداقل ۱۵مترمربع به ازای هر شهروند در شهرهای بالای ۵۰۰هزار نفر جمعیت

  تاکید به شرکت توانیر و وزارت نیرو برای پیگیری افزایش تولید سالانه ظرفیت مورد نیاز برق کشور از انرژی‌های تجدیدپذیر - وضعیت نیروگاه‌ها در استفاده از سوخت مازوت