عضو کمیسیون اجتماعی و فرهنگی شورای شهر از راه‌اندازی دبیرخانه متمرکز آموزش‌های شهروندی در شهرداری خبر داد
پایان موازی‌کاری در آموزش‌های شهروندی
«آموزش» یکی از ارکان و شاخص‌های تعیین‌کننده سنجش توسعه‌یافتگی جوامع است، اما مرور سرگذشت ادیان و تاریخ تعلیم و تربیت نشان می‌دهد دین مبین اسلام در این زمینه از همه ادیان پیشروتر بوده و آموزش و فراگیری دانش از محوری‌ترین برنامه‌های فردی و اجتماعی این مکتب الهی به شمار می‌رود. با نگاه به چنین رویکرد مبنایی و دینی، مدیریت شهری پایتخت در دوره کنونی کوشیده است با اجرای برنامه‌ها و تدوین سیاست‌های کاربردی، به شکل عینی گامهای عملی را برای رشد و توسعه‌یافتگی مبتنی بر دانش و آگاهی میان شهروندان بردارد؛ ماموریتی که اداره کل آموزش‌های شهروندی آن را در راستای تحقق شعار«شهروند متعالی» دنبال می‌کند. سیداحمد علوی، عضو کمیسیون اجتماعی و فرهنگی شورای اسلامی شهر تهران در این گفت‌وگو از مسیر پیموده شده در ۳ سال گذشته در اداره کل آموزش‌های شهروندی شهرداری تهران می‌گوید.
چرا تا این اندازه به توسعه و تقویت مسائل مرتبط با شهروندی و شهرنشینی از سوی شهرداری تأکید می‌شود؟
در دوره کنونی، مدیریت شهری چشم‌انداز «تهران، کلانشهر الگوی جهان اسلام» را چراغ راه خود قرار داده است. اداره کل آموزش شهروندی در مسیر تحقق این هدف نقش و اهمیت ویژه‌ای دارد؛ چراکه تنها از این مسیر است که شهر، شهروند و مدیریت شهری می‌توانند به‌عنوان قطعه‌ای از پازل تمدن‌سازی نوین اسلامی در جایگاه صحیح خود قرار بگیرند. تمدن نوین اسلامی، آنچنان که مقام معظم رهبری ترسیم فرمودند، دارای ۲ بخش ابزاری و محتوایی (یا به تعبیر ایشان متنی) است. بخش ابزاری را وسایلی شامل می‌شوند که عامل پیشرفت هستند؛ مانند زیرساخت‌ها و ابزارهای تبلیغ. بخش محتوایی نیز بخش حقیقی و اصلی تمدن است؛ مانند خانواده، فرزندآوری، الگوی مصرف، تفریحات، کسب‌وکار، احترام به پدرومادر، آداب سفر، نظافت و هر چیز دیگری از این دست که معظم‌له از آن به‌عنوان «متن زندگی انسان» یاد می‌کنند. این دو بخش، دقیقا بال‌هایی هستند که اداره کل آموزش‌های شهروندی شهرداری تهران به‌عنوان متولی اصلی آموزش شهروندان بر دوش دارد.
تربیت شهروندان متعالی از اهدافی است که اداره کل آموزش‌های شهروندی آن را دنبال می‌کند. برای رسیدن به این هدف چه اقداماتی باید انجام شود و آیا اداره کل آموزش‌های شهروندی در مسیر اجرای این برنامه‌ها موفق بوده است؟
آموزش‌های شهروندی با استفاده از روش‌هایی که بیان شد، می‌کوشد که «شهروند متعالی» را به سهم‌پذیری و نقش‌آفرینی مسئولانه در تمدن‌سازی نوین اسلامی رهنمون کند؛ بنابراین، این اداره کل به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم محتواهای آموزشی را در بسترهای مختلفی همچون طرح 10در100، شهردار مدرسه، ارتقای فرهنگ آپارتمان‌نشینی و کانون نوجوانان ارائه می‌دهد. ازسوی دیگر تولید محصولات متنوع آموزشی درقالب‌هایی مانند متون مکتوب، فیلم و انیمیشن، طرح‌های گرافیکی و اسباب بازی از اقداماتی است که راه پرورش شهروند متعالی را هموار کرده است. معتقدم تاکنون توانسته‌ایم گامهای ارزشمندی برای تحقق تربیت شهروند متعالی برداریم.
ارزیابی شما از نحوه سیاستگذاری اداره کل آموزش‌های شهروندی چیست؟
یکی از ویژگی‌های شاخص اداره کل آموزش‌های شهروندی، تدوین و ابلاغ شیوه‌نامه اجرایی در ابتدای هر سال است و از این طریق، هم ادارات آموزش‌های شهروندی مناطق 22گانه و هم سازمان‌های همکار در موضوع آموزش، علاوه بر آشنایی با تغییرات کمی و کیفی برنامه‌ها، از تکالیف خود ذیل یک تقویم اجرایی دقیق آگاه و از فرصت کافی برای برنامه‌ریزی و هماهنگی درون‌بخشی برای اجرای مأموریت‌های محوله برخوردار می‌شوند. ابلاغ سالانه شیوه‌نامه اجرایی برنامه‌های اداره کل آموزش‌های شهروندی، ضمن افزایش بهره‌وری سازمانی و سرمایه انسانی، سبب صرفه‌جویی در وقت و هزینه‌ها شده است. علاوه بر این، سرعت و سهولت فرایندهای مالی در تأمین اعتبارات و هزینه‌های برنامه‌های مرتبط در مناطق از دیگر دستاوردهایی است که در ۳سال گذشته شاهد تحقق آن با اجرای این روش مدیریتی بوده‌ایم.
در این دوره برای پایان دادن به موازی‌کاری‌ها چه اقداماتی انجام شد؟
این سؤال، درست و به‌جاست. یکی از موضوعاتی که آموزش‌های شهروندی از سالیان دور با آن دست به گریبان بود و از آن رنج می‌برد، تداخل و حتی تزاحم سایر واحدهای تابعه در برنامه‌های آموزشی بود. با پیگیری مستمر اینجانب و همراهی دلسوزانه همکارانم در کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران، موضوع تشکیل «دبیرخانه متمرکز آموزش‌های شهروندی» به تصویب رسید و علاوه بر ابلاغ مصوبه در سال گذشته، بند 3تبصره 11مصوبه بودجه سال 1403شهرداری تهران نیز به این موضوع و الزامات مالی آن اختصاص یافت؛ لذا شورا انتظار دارد همه سازمان‌ها، ادارات کل و شرکت‌های تابعه شهرداری تهران که به نوعی در موضوع آموزش مداخله دارند یا آموزش جزو برنامه‌های آنها قرار دارد، با هماهنگی و اطلاع دبیرخانه که در اداره کل آموزش‌های شهروندی مستقر است، اقدام و برنامه‌های خود را راهبری کنند. طبیعتا ملاک قضاوت و ارزیابی شورا از عملکرد آموزشی نهادهای تابعه، گزارش دبیرخانه خواهد بود.
تعامل مجموعه‌های مدیریت شهری با آموزش‌های شهروندی
سیداحمد علوی، عضو کمیسیون اجتماعی و فرهنگی شورای اسلامی شهر تهران می‌گوید موضوع آموزش به شهروندان مسئله‌ای نیست که تنها اداره کل آموزش‌های شهروندی به انجام آن تکلیف داشته باشد، بلکه این موضوع باید در دستور کار همه بخش‌های مدیریت شهری و حتی بیرون از آن قرار بگیرد: «معتقدم اداره کل آموزش‌های شهروندی به‌تنهایی نمی‌تواند پاسخگوی انتظارات فراوان موجود برای ارتقای فرهنگی و آموزشی شهروندی در جامعه باشد و باید هربخش درون‌سازمانی و برون‌سازمانی که می‌تواند نقشی در توسعه این آموزش‌ها از تعمیق محتوا تا گستره نشر محصولات آموزشی داشته باشد، تمام‌قد به میدان بیاید و در این راه با هماهنگی دبیرخانه متمرکز آموزش‌های شهروندی سهم خود را در ارتقای موضوعات شهروندی و شهرنشینی درجامعه ایفا کند. شهرداری از این همکاری استقبال می‌کند و آمادگی دارد تجربیات خود را با دیگر دستگاه‌ها و مجموعه‌های فعال در این حوزه به اشتراک بگذارد.»
