بازگشت دردانه پایتخت

فاطمه عباسی

سرانجام بعد از چند ‌ماه که ورزشگاه آزادی به‌دلیل بازسازی از چرخه میزبانی مسابقات ملی و باشگاهی خارج شده بود، حالا با اتمام بازسازی ضلع غربی این ورزشگاه قرار است تیم‌های ستارگان۹۸ و پیشکسوتان سرخابی امروز، دوشنبه 10دی‌ماه به مصاف هم بروند تا این ورزشگاه خاطره‌ساز ایران با شکل و شمایل نو افتتاح شود.
هیچ ایرانی عشق فوتبالی نیست که نداند ورزشگاه آزادی بزرگ‌ترین و مهم‌ترین ورزشگاه در کشور است. این ورزشگاه که جزئی از مجموعه ورزشی آزادی است، از معروف‌ترین ورزشگاه‌های دنیا به شمار می‌رود و میزبان مهم‌ترین رویدادهای ورزشی در کشور بوده است. برای کسانی که برای هر بازی راهی ورزشگاه آزادی می‌شدند احتمالا این چند ‌ماه سخت گذشته و حالا بیش از پیش قدر این دردانه پایتخت را می‌دانند. امروز ورزشگاه 100هزار نفری آزادی(البته دقیق آن اکنون 74هزار نفر است) یک‌ بار دیگر به روی ورزش‌دوستان باز می‌شود تا پس از این، بازی‌های مهم و به‌یادماندنی فوتبال را در مستطیل سبزرنگ ورزشگاه آزادی ببینیم.

در دوران پهلوی دوم، ایران تصمیم گرفت میزبان دوره هفتم بازی‌های آسیایی شود. در همین زمان ساخت شهرکی برای اسکان ورزشکاران و همچنین مجموعه کاملی برای برگزاری مسابقات ورزشی در غرب تهران در دستور کار قرار گرفت. این مجموعه را معمار مشهور ایرانی، عبدالعزیز فرمانفرمائیان ساخته ‌است. استادیوم آزادی برای نخستین بار با بازی پرسپولیس در27اسفندماه سال1350 افتتاح شد. در واقع این ورزشگاه به مناسبت برگزاری بازی‌های آسیایی تهران ساخته شد و با بازی پرسپولیس و کروزیروی برزیل به بهره‌برداری رسید.

این مجموعه که همزمان با برج آزادی به بهره‌برداری رسیده بود، در زمان خودش یکی از مدرن‌ترین و مجهزترین مجموعه‌های ورزشی جهان شناخته می‌شد. طبق گزارشی که در مهر‌ماه سال۱۳۹۲ در بلیچر رپورت منتشر شد، ورزشگاه آزادی در میان ۲۰ورزشگاه برتر جهان جا گرفت. استادیوم آزادی همچنین به مدت زیادی در رسانه‌های مطرح جهان ازجمله گاردین به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین ورزشگاه‌های جهان مطرح بود.

نخستین بازی 2تیم ایرانی در این ورزشگاه در ۲۵خرداد۱۳۵۲ بین 2تیم تهرانی پاس و عقاب از سری مسابقات جام اتحاد برگزار شد که با 2گل حسین کازرانی و اکبر مالکی تیم پاس این بازی را با برد پشت سر گذاشت. بعد از این بازی و در فینال بازی‌های جام اتحاد، 2تیم تاج و پرسپولیس در همین ورزشگاه به مصاف هم رفتند که تاجی‌ها با گل دقیقه۳ محمدرضا عادل‌خانی موفق شدند در این بازی پیروز شوند. تیم تاج با کسب این برد هم نخستین دربی در ورزشگاه آزادی را با برد پشت سر گذاشت و هم نخستین تیمی شد که قهرمانی را در این ورزشگاه جشن گرفت.

بسیاری از تیم‌ها و بازیکنان خارجی‌ای که در آزادی به میدان می‌روند مقهور فضا و جو رعب‌آور آن می‌شوند و ستاره‌هایی مثل ژاوی، اسطوره باشگاه بارسلونا که با تیم السد قطر برای بازی با پرسپولیس به تهران آمده بود، در مصاحبه با رسانه‌های خارجی از فضای دلهره‌آور و انفجاری ورزشگاه آزادی حرف زده و تجربه بازی در آن را منحصر به فردترین بازی دوران زندگی حرفه‌ای خود خوانده است.

در بخش شرقی مجموعه ورزشی آزادی مشعلی وجود دارد که در تمامی ورزشگاه‌های مخصوص المپیک و بازی‌های آسیایی وجود دارد. قهرمان دو و میدانی ایران و آسیا، علی باغبان‌باشی ورزشکاری بود که افتخار روشن‌کردن این مشعل را در سال۱۳۵۳ به عهده داشت. این مشعل بعد از اتمام بازی‌های آسیایی خاموش شد و پس از ۴۴سال در فینال لیگ قهرمانان آسیا به میزبانی پرسپولیس یک ‌بار دیگر روشن شد.

در این ورزشگاه تاریخی رکورد‌های بی‌نظیری در دنیای فوتبال کسب شده که بازی فینال جام باشگاه‌های آسیا در سال۱۹۹۹ یکی از این موارد است. این بازی که بین 2تیم استقلال تهران و جوبیلو ایواتای ژاپن برگزار شد، با حضور ۱۲۱هزار تماشاگر پرتماشاگرترین مسابقه فوتبال در تاریخ آسیاست. همچنین حضور ۱۲۰هزار نفر در ورزشگاه آزادی در بازی مرحله مقدماتی جام‌جهانی۱۹۹۸ بین ایران و عربستان از پرتماشاگرترین مسابقات فوتبال آسیاست، مسابقه‌ای که با تساوی یک-یک به پایان رسید .درآن سال ایران درنهایت با برد استرالیا در‌مجموع 2بازی به جام ‌جهانی صعود کرد.