سرقت اسناد تاریخی از گاوصندوق خانه مصدق

  موضوع: سرقت اسناد تاریخی
  موقعیت: خیابان کاخ (فلسطین)
***
آنطور که در اسناد تاریخی مکتوب آمده، ساماندهی کودتا از 6 صبح 28مرداد شروع شد و اراذل و اوباش در میدان‌ها و خیابان‌های اصلی تهران مستقر شدند تا نقش پیاده‌نظام ارتش را در سرنگونی دولت مصدق ایفا کنند.
ظهر 28مرداد 1332گروهی از لات‌های تهران به سرکردگی شعبان جعفری به سمت خانه مصدق در خیابان کاخ(فلسطین) حرکت کردند. نقل است که شعبان جعفری چنان هیجان زده بود که هفت تیر در دست داشت و مدام به در خانه مصدق می‌کوبید. قبل از شعبان جعفری و دار و دسته‌اش، تانک‌های ارتش با شلیک گلوله، بخش فوقانی ساختمان را ویران کرده بودند.اردشیر آل‌عوض، محقق فرهنگ عامه، ورود اراذل و اوباش حکومت پهلوی به خانه مصدق را یکی از غم‌انگیزترین سکانس‌های کودتای 28مرداد می‌داند: «لات‌های مزدور حکومت پهلوی در مسیر حرکتشان، خانه آیت‌الله کاشانی در پامنار را هدف قرار دادند و بعدازظهر خانه دکتر مصدق را غارت کردند. مصدق عادت داشت که اسناد مهم و تاریخی را در گاوصندوق شخصی‌اش پنهان می‌کرد و آنطور که در برخی منابع مکتوب آمده، اراذل و اوباش با آگاهی از این موضوع به محض وارد شدن به خانه نخست‌وزیر، گاوصندوق را باز می‌کنند و محتویاتش را به یغما می‌برند.»
درباره اسناد به سرقت‌رفته از خانه دکتر مصدق روایت‌های مختلفی نقل شده و به‌نظر می‌رسد روایت عبدالله جندقی، مورخی که شاهد اتفاقات 28مرداد بوده، از همه موثق‌تر است. آل‌عوض در این‌باره می‌گوید: «عبدالله جندقی روایت می‌کند که 2 سند مهم از خانه مصدق به سرقت می‌رود که یکی از سندها پذیرفتن پادشاهی مشروطه و دخالت نکردن در امور اجرایی از طرف محمدرضا پهلوی بوده است. گفته می‌شود امضای محمدرضا پهلوی پای این سند بود و در گاوصندوق مصدق نگهداری می‌شد.»
آل‌عوض معتقد است طیب هم نقش پررنگی در این ماجرا داشته و برای سقوط آخرین سنگر مصدق و یارانش تلاش کرده است: «دسته لات‌ها، بعد از آویختن پرچم سفید در بالای خانه مصدق به داخل خانه هجوم می‌برند. ساعت 4بعدازظهر خانه را کاملا ویران می‌کنند و حتی قاب عکس‌های داخل خانه را به تاراج می‌برند. روایت شده که 4غارتگر سر قالی یک متری داخل خانه درگیر می‌شوند و قالی را تکه‌پاره می‌کنند.»