گزارش
16هزار بلندمرتبه زیرذره‌بین
تبدیل تهران به شهری ایمن‌تر در مقابل بلایای طبیعی ازجمله اهداف شهرداری است
مهدی اسماعیل‌پور-روزنامه‌نگار
درکنار مواردی چون توسعه و نوسازی حمل‌ونقل عمومی و خارج‌کردن تهران از رکود ساخت‌وساز مسکن، تبدیل تهران به شهری ایمن‌تر در مقابل بلایای طبیعی ازجمله زلزله و سیلاب و... ازجمله اهداف و برنامه‌های کلان شهرداری تهران در این دوره از مدیریت شهری است. با توجه به این موضوع در اقدامی بی‌سابقه، ارزیابی 16هزار ساختمان مهم و بلندمرتبه(بالای 7طبقه) شهر تهران از سال 1401آغاز شده است. تا اواخر سال گذشته بالغ بر 3400ساختمان مهم و بلندمرتبه پایتخت مورد ارزیابی قرار گرفته و حدود 1440ساختمان نیز تجزیه و تحلیل شده بود. این موضوع در سال 1403نیز کماکان ادامه دارد و امروز تعداد ساختمان‌های ارزیابی شده به حدود 5هزار ساختمان رسیده و بیش از 2200ساختمان نیز مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته‌اند.
افزایش تعداد ساختمان‌ها به 16500مورد
درهمین رابطه علی نصیری، رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران تهران از اضافه شدن 500ساختمان مهم و بلندمرتبه دیگر به تعداد اولیه خبر می‌دهد و در مورد آخرین آمار و ارقام مربوط به این طرح، می‌گوید: «16هزار و 500ساختمان، واجد شرایط ارزیابی هستند. از این تعداد تا تاریخ ششم خرداد 4600ساختمان توسط تیم‌های مشترک ارزیابی و چک‌لیست‌ها پر شده است. از این تعداد ساختمان مورد ارزیابی قرار گرفته که چک‌لیست‌های آن به مرکز تحقیقات وزارت راه و مسکن و شهرسازی ارسال شده و در آنجا آنالیز می‌شود و کار فنی روی آن صورت می‌گیرد، نتیجه نهایی 2200ساختمان به ما اعلام شده است.»
اولویت با بیمارستان‌ها و مراکز درمانی
نصیری با بیان اینکه در این طرح بیمارستان‌ها و مراکز درمانی در اولویت قرار دارند، در ادامه افزود: «تلاش‌مان این است که بیمارستان‌ها و مراکز درمانی زودتر تعیین‌تکلیف شوند. به هرحال تعدادی ساختمان گروه D که نیازمند نوسازی و تخریب هستند در شهر شناسایی شده‌اند که این موضوع شامل بیمارستان‌ها و مراکز درمانی هم می‌شود و آنها مستثنا از این موضوع نیستند. متأسفانه تعداد مراکز درمانی و بیمارستان‌هایی که در زمره گروه A یعنی کاملا امن باشند، بسیار اندک است و در اغلب بیمارستان‌ها درجاتی از ناایمنی مشاهده می‌شود. این موضوع به سرعت در دستور کمیته‌های ایمنی و رفع خطر مناطق قرار می‌گیرد و پیگیری می‌شود.»
ایمن‌سازی مراکز درمانی درحال پیگیری و انجام است
رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران تهران با تأکید بر این موضوع که برطرف کردن ناایمنی‌های شناسایی شده مراکز درمانی و بیمارستانی در حال پیگیری و انجام است، می‌گوید: انجام این کار با توجه به نکات و ملاحظاتی که دارد به آسانی و با سرعت زیاد امکان‌پذیر نیست؛ «ایمن‌سازی این مراکز درمانی و بیمارستان‌ها به همین سادگی‌ها نیست؛ چراکه اولا هرکدام از آنها مالکیت‌های متفاوت و مختلفی دارند. در برخی موارد وزارت بهداشت خودش مالک است یا بعضی از این مراکز درمانی متعلق به نیروهای نظامی کشور هستند. گذشته از این موضوع، ملاحظات دیگری هم باید لحاظ کرد؛ ازجمله اینکه درصورت تعطیل شدن برخی از این بیمارستان‌ها، جایگزینی برای ارائه خدمات درمانی به بیماران وجود ندارد. درمجموع ایمن‌سازی این بیمارستان‌ها و مراکز درمانی، تدابیر و تمهیدات خاص خودش را طلب می‌کند. ذکر این نکته هم ضروری است که همکاری خوبی را از سوی بیمارستان‌ها و مراکز درمانی در این زمینه شاهد هستیم که این موضوع جای خوشحالی و امیدواری دارد؛ ازجمله بیمارستان‌ها و مراکز درمانی متعلق به بخش نظامی که برای ایمن‌سازی خودشان پای کار آمده‌اند.»
درجات مختلف ناایمنی در بیمارستان‌های قدیمی‌ساز و جدید
در ادامه نصیری با اشاره به این نکته که ممکن است از چند ساختمان یک بیمارستان یا مرکز درمانی فقط یک یا 2ساختمان آن در بحث ایمنی مشکلات و نقص‌هایی داشته باشند، افزود: «وقتی درباره ایمن یا ناایمن بودن می‌گوییم، درباره پارسل(ساختمان‌های مختلف یک مجموعه درمانی) صحبت می‌کنیم. گاهی یک مرکز درمانی شامل مجتمع‌های بیمارستانی بوده و از چند ساختمان مختلف تشکیل شده است. ما بیمارستان‌هایی داریم که شامل 4ساختمان می‌شود که از این تعداد 2ساختمان کاملا ایمن بوده و 2ساختمان دیگر درجات مختلفی از ناایمنی دارد.»او درخصوص ارتباط سن ساختمان و میزان ناایمنی آن هم افزود: «درصورتی که سال ساخت بنا قبل از 1392باشد، موضوعات مربوط به ایمنی در آن جدی‌تر می‌شود؛ چون در ساختمان‌هایی که از این سال به بعد احداث شده‌اند، اگر آیین‌نامه‌ها را درست و دقیق رعایت کرده باشند، مشکل خاص و مهمی از جهت ایمنی در آنها نخواهیم داشت. به هرحال بسیاری از بیمارستان‌ها و مراکز درمانی قدیمی هستند و تاریخ احداث‌شان به حدود 50سال قبل بازمی‌گردد. البته ناایمنی‌های مختلف شناسایی شده، هم در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی قدیمی‌ساز و هم جدید وجود دارد؛ هرچند در ساختمان‌های قدیمی‌تر میزان فرسودگی نیز بیشتر است.»
پایان ارزیابی 16500ساختمان در این دوره از مدیریت شهری
رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران تهران ابراز امیدواری می‌کند که ارزیابی هر 16هزارو 500ساختمان موردنظر تا پایان این دوره از مدیریت شهری به پایان برسد. در این رابطه می‌گوید: «زمان پایان ارزیابی این ساختمان‌ها به میزان بودجه و اعتباری که به این موضوع اختصاص داده می‌شود، بستگی دارد. با توجه به اینکه بودجه ما به‌تنهایی کفاف انجام این پروژه را نمی‌دهد، نامه‌ای خدمت شهردار تهران ارسال کردم تا ایشان از محل اختیارات خودشان بودجه‌ای را برای این منظور اختصاص دهند. باتوجه به اینکه شهردار محترم درسال گذشته نیز کمک مهمی به ما کردند، بسیار امیدوار هستیم که امسال هم این حمایت از سوی ایشان صورت پذیرد. در مجموع امیدوارم ارزیابی کامل این ساختمان‌ها در این دوره از مدیریت شهری تکمیل شده و به پایان برسد.»
مشخصات گروه‌های A تا D
ساختمان‌های A: ناایمنی مشهود ندارند و مطابق آیین‌نامه ویرایش چهارم 2800 ساخته شده و معمولا بعد از سال94 پروانه ساخت دریافت کرده‌اند.
ساختمان‌های B: ناایمنی‌های جزئی از قبیل ترک دارند یا گزارش‌هایی از تخلفات ماده100 برای آنها وجود دارد. عموما قبل از سال94 ساخته شده‌اند. در این موارد، مدارک فنی مثل دفترچه محاسبات ساختمان یا سایر محاسبات هم شکلی و هم فنی و محتوایی بررسی می‌شود.
ساختــــــــــــــــمان‌های C: ساختمان‌های مشکوکی هستند که در ارزیابی کیفی نمی‌توان درباره آنها نظر قطعی داد؛
در نتیجه برای ارزیابی کمی و بهسازی لرزه‌ای ساختمان، به مهندسان مشاور ذی‌صلاح در سازمان برنامه ارجاع می‌شوند تا نتیجه دقیق‌تری درباره آنها حاصل شود.
ساختمان‌های D: ساختمان‌هایی که در مرحله ارزیابی کیفی ناایستایی آنها مشهود است و ارزش مقاوم‌سازی ندارند. این ساختمان‌ها وارد مرحله ارزیابی کمی نمی‌شوند؛ چراکه در برابر بارهای ثقلی خود مقاومت لازم را ندارند و توصیه می‌شود تخریب و نوسازی شوند.
در همینه زمینه :
