خانههای ویران سرزمین سالخورده
سیدسروش طباطباییپور
«آکیا» نامی است که ژاپنیها برای خانههای خالی و متروک خود در مناطق روستایی و دورافتاده برگزیدهاند؛ خانههایی که نه از سر فراوانی ساختوساز، بلکه بهخاطر کاهش قابل توجه جمعیت در این کشور مدرن، بدون سکنه باقی ماندهاند و حالا در این کشور آسیای شرقی، تبدیل به معضلی بزرگ شدهاند. تازه در سالهای اخیر، آکیاها از شهرهای بزرگی مثل توکیو و کیوتو هم سر درآوردهاند. پیری جمعیت، نداشتن فرزند و مهاجرت از روستاها به شهرها باعث میشوند خانهها بیصاحب بمانند و متروکه رها شوند.
کاهش جمعیت
رشد جمعیت در این کشور زلزلهخیز، سالهاست سیر نزولی بهخود گرفته است. براساس دادههای رسمی، جمعیت این کشور در سال۲۰۲۲ میلادی، نسبت به سال۲۰۲۱، حدود ۸۰۰هزار نفر کاهش پیدا کرده و به حدود 124.4میلیون نفر رسیده و باعث شده حدود ۱۴درصد از خانههای این کشور به آکیا، تبدیل شوند.
کاهش قیمت خانههای متروکه، علاوه بر بدمنظرهکردن شهرها و روستاها، باعث شدهاند قیمت خانهها افت کنند؛ چون مردم و بهخصوص خارجیها ترجیح میدهند آکیاها را با قیمتی پایین بخرند و گاهی آنها را به مهمانپذیر تا کافههای کوچک تبدیل کنند.
اختلال در کمکرسانی
در این کشور زلزلهخیز، خانههای متروکه بهخاطر نداشتن سکنه و عدممراقبت و بازسازی، در زمان وقوع زلزله بیشتر تخریب میشوند و چون بعد از تخریب هم کسی نیست که به آنها رسیدگی کند، باعث ایجاد اختلال در امر کمکرسانی میشوند. مثلا زلزله 7.5ریشتری در استان مرکزی ایشیکاوا در ماه ژانویه امسال، در منطقهای رخ داد که پر از آکیا بود و باعث شد نیروهای امدادی نتوانند آنطور که باید و شاید به آسیبدیدگان رسیدگی کنند.
بهگفته کارشناسان، بهنظر میرسد ماجرای آکیاها تنها منحصر به کشور ژاپن نیست و به کشورهایی مثل آمریکا و برخی کشورهای اروپایی هم سرایت کرده است.