تیتر یک سینمای ایران

سعید‌مروتـی


بار دیگر جشنواره فیلم فجر؛ آیینی که در چهل‌و‌دو سالگی، جوان‌تر از سال‌های اولیه شکل‌گیری‌اش است؛ جشنواره‌ای با فیلمسازان جوان و جویای نام که اسامی خیلی‌هایشان را بیشتر در همین روزها شنیده‌ایم. بسیاری از نام‌های آشنا و چهره‌های شاخص سینمای ایران، روزگاری چهره‌های گمنام و کمتر شناخته شده‌ای بودند که نخستین بار با حضور در فجر مطرح شدند و نامشان بر سر زبان‌ها افتاد. مثل قدیمی‌ترین کارگردان حاضر در جشنواره امسال، مسعود جعفری‌جوزانی که ۳۸ سال پیش در جشنواره چهارم فجر، با «جاده‌های سرد» مطرح شد. روزگاری که در غیبت فیلمسازان نسل اول، هر دوره از جشنواره، با حضور چهره‌های تازه‌نفس نسل پس از انقلاب برگزار می‌شد و هر دوره محلی برای کشف استعدادهای تازه بود‌. پس از بازگشت کارگردان‌های شاخص نسل اول در جشنواره پنجم هم فیلم فجر همچنان پدیده‌ها و فیلم اولی‌هایش را داشت‌. تا سال ۱۳۷۷ جشنواره، آیینه تمام نمای سینمای ایران بود و اساساً همه راه‌ها به فیلم فجر ختم می‌شد و پس از آن هم اغلب فیلمسازانی که بعدها به کارگردان‌های شاخص تبدیل شدند، تشخص و اعتبار را با حضور در جشنواره به‌دست آوردند. آیین جمعی فیلم دیدن در بهمن ماه، از نسلی به نسلی دیگر منتقل شد و با نفس تماشاگر پیگیر و جریان انتقادی مؤثر و برنامه‌ریزی متولیان سینمای ایران، همه آنچه حال و هوای جشنواره‌ای خوانده می‌شد، جشنواره به جشن و آیین به آیینه بدل شد. جشن بزرگ سینمای ایران و آیینی که آیینه‌وار، عیار فیلم‌ها و فیلمسازان را مشخص می‌کرد.اینکه جشنواره فیلم فجر نه فقط محل کشف استعدادها و جایی برای حضور جوان‌ها که آوردگاه بزرگان بود داستان دیگری است. آنچه بر جشنواره در طول این سال‌ها گذشت هم داستان دیگری است.ضمیمه «بیست‌و چهار»، در ۱۱ شماره این داستان دیگر را بازخوانی می‌کند و البته در حد مقدور و ممکن به معرفی و ارزیابی فیلم‌های امسال می‌پردازد.از فرصتی که فیلم فجر محملش را فراهم کرده بهره می‌گیریم تا از سینمای ایران و جشنواره بگوییم؛از جشنواره‌ای که در طول روزهای برگزاری‌اش، سینمای ایران را تیتر یک می‌کند.