80 هزار تن سیب زمینی در یک قدمی دفن

شیرین شفیعی| اصفهان- خبرنگار:

 بحران در انبار ماندن محصول سیب زمینی پاییزه و دفن آن در اوایل تابستان آنقدر در سال های گذشته تکرار شده که به نظر می رسد کشاورزان هم پیش بینی می کنند که این بار هم هزار و یک وعده مسئولان برای گسترش بازارهای صادراتی، ایجاد صنایع تبدیلی، خرید تضمینی و... عملی نخواهد شد و هزاران تن محصول روی دستشان خواهد ماند. با این وجود، سیب زمینی کاران هر یک یا چند سال در میان، دل به دریا می زنند و چیزی هزاران تن محصول پاییزه را تا بهار در انبارها نگه می دارند تا قیمت سیب زمینی شکسته نشود. این راهکار در سال های گذشته نه فقط مانع ارزانی سیب زمینی در بازار نشده بلکه با ورود محصول بهاره از استان ها و حتی شهرستان های دیگر به بازار، باعث بدون مشتری ماندن هزاران تن سیب زمینی و سرانجام دفن آنها شده است.


برداشت 490 هزار تن سیب زمینی از دل خاک

از گذشته‌های دور تاکنون، اصفهان یکی از قطب‌های تولید سیب زمینی بوده است و هنوز هم کشت بهاره این محصول غذایی در استان رونق دارد. بیش از 
15 هزار و 800 هکتار از زمین های کشاورزی استان زیر کشت سیب زمینی می رود و هر سال نزدیک به 490 هزار تن محصول از آنها برداشت می شود. «محمود رضا افلاکی» مدیر امور زراعت سازمان جهاد کشاورزی استان با اشاره به این آمار می گوید: می توان گفت که نزدیک به 80 درصد از سیب زمینی استان کشت پاییزه و 20 درصد کشت بهاره است.


او متوسط عملکرد استان در تولید سیب زمینی را 

31 تن در هر هکتار اعلام می کند و می افزاید: با توجه به جایگاه خاصی که سیب زمینی در برنامه غذایی جامعه دارد، در سال های گذشته کشت این محصول به خصوص در مناطق غربی استان رونق گرفته و به نظر می رسد وضعیت استان در تولید سیب زمینی مناسب است. به گفته او، سیاست سازمان جهاد کشاورزی برای تولید محصول سیب زمینی در این است که این محصول در شهرستان‌های مستعد و در تناوب با غلات و دیگر محصولات، کشت شود.


زیان همیشگی سیب زمینی کاران

اصفهان پس از اردبیل و همدان سومین تولید کننده سیب‌زمینی در کشور است. کارشناس مسئول سبزی و صیفی جهادکشاورزی اصفهان با اعلام این آمار می‌گوید: فریدن، سمیرم، چادگان و بویین میاندشت از بزرگ ترین تولید کنندگان سیب زمینی پاییزه این استان به شمار می‌آیند و مارفونا، سانته و آریندا از مهم‌ترین ارقام سیب زمینی کشت شده در استان است.

«فردین ابراهیمی» کشت سیب زمینی پاییزه سال گذشته را بیش از 6 درصد بیشتر از سال زراعی قبل می داند، اما این عادت همیشگی کشاورزان شهرستان‌های سردسیر است که وقتی فصل برداشت سیب‌زمینی پاییزه در استان به پایان رسید، بیشتر کشاورزان نیازی به سپردن محصول خود به انبار احساس نمی‌کنند و روستاییان از هر فضای خالی که در اختیار داشته باشند برای نگهداری محصولشان تا بهار استفاده می کنند و وقتی هوا رو به گرمی رفت ناگزیرند سیب زمینی های انبار مانده را به سرعت به فروش برسانند. وی ادامه می‌دهد: درست در همین شرایط است که محصول استان های دیگر هم برداشت می شود و با ظرفیت محدود بازارهای صادراتی، حجم زیادی از سیب زمینی‌های نو و کهنه به بازار مصرف سرازیر می شوند. این مشکلی است که هر یک یا چند سال در میان در بازار تولید و توزیع محصول سیب زمینی استان تکرار می‌شود و چون حل مشکل وابسته به پیداکردن بازارهای صادراتی و ایجاد صنایع تبدیلی است، هنوز هم با راهکار بهتری از دفن هزاران تن محصول سیب زمینی 
پایان نمی یابد.


80 هزار تن سیب زمینی روی دست کشاورزان ماند

تنها در یکی از شهرستان های تولیدکننده سیب زمینی یعنی فریدن از 90 هزار تن محصولی که هر سال برداشت می‌شود، 80 هزار تن سیب زمینی خریدار ندارد و به گفته نماینده فریدن، فریدون شهر، چادگان و بویین میاندشت، این مقدار سیب زمینی در انبارها باقی مانده است. « اکبر ترکی» با انتقاد از این که دولت به کشاورزان فریدنی وعده خرید سیب‌زمینی به مبلغ هر کیلوگرم 460 تومان را داده، اما یک کیلوگرم از آن‌ها را هم نخریده و سیب‌زمینی‌ها در انبار باقی‌مانده است، می افزاید: 4 شهرستان فریدن، فریدون‌شهر، چادگان و بویین میاندشت از ابتدا یکی از مهم‌ترین مناطق تولید سیب‌زمینی بوده اند، علاوه بر این، سیب‌زمینی فریدن به عنوان یک برند در کشور شناخته می‌شد، اما اکنون به دلیل اینکه سیب زمینی را در 4 فصل در استان‌های دیگر کشت و تولید می‌کنند تا حدودی خرید وفروش سیب‌زمینی فریدن در بازار مشکلاتی را ایجاد کرده، این در حالی است که سیب‌زمینی این 4 شهرستان معروف است. او مشکلاتی که در مراحل کاشت، داشت و برداشت سیب‌زمینی برای کشاورزان به وجود می‌آید را باعث زیان کشاورزان می داند و ادامه می دهد: باید در برخی از کشورهای همسایه بازاریابی مناسبی برای خریدوفروش سیب‌زمینی صورت بگیرد، همچنین برای سیب‌زمینی‌ها بسته‌بندی مناسب در نظر گرفته تا زمینه صادرات سیب‌زمینی فراهم شود.


خرید تضمینی شرایط دارد

 «اصغر محسن زاده کرمانی» معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان اما دراین باره به همشهری می گوید: تاریخ خرید تضمینی، مدت مشخصی پس از برداشت محصول است که به کشاورزان فریدن نیز اعلام شد، اما آنها ترجیح دادند محصول شان را تا آخر فصل نگه دارند به این امید که شاید گران تر شود. وی، فلسفه خرید تضمینی را جلوگیری از ورود یک جای تولیدات و مدیریت عرضه محصول از یک سو و نگهداری آن در انبار برای تزریق در زمان نیاز به بازار مصرف بیان می کند و ادامه می دهد: سیب زمینی که اکنون برای خرید تضمینی پیشنهاد شده محصولی است که دست کم 9 ماه در انبارها مانده و ممکن است از نظر وزن و اندازه و کیفیت هم برای خرید تضمینی مناسب نباشد.  کرمانی با اشاره به کسادی بازار خرید و فروش غده سیب زمینی به دلیل تمایل کشاورزان به خرید بذر می افزاید: همچنین امسال محصول بسیاری از استان های تولیدکننده سیب زمینی با قیمت و کیفیت قابل رقابت با سیب زمینی‌های انبار مانده به بازار آمد و باعث شد محصولات پاییزه بدون مشتری بمانند.


اندازه محصول بازار پسند نیست

مدیر امور زراعت سازمان جهاد کشاورزی استان درباره کیفیت محصول سیب زمینی استان نیز توضیح می دهد: یکی از شرایط تولید سیب زمینی با کیفیت استفاده از ارقام و بذور مناسب است، اکنون14 نوع سیب زمینی وجود دارد که می‌توان بسته به نوع مصرف از آنها بهره برد، در مجموع می توان گفت کیفیت محصول تولیدی در استان خوب است، اما در زمینه اندازه تولیدات می‌توان فعالیت کرد تا اندازه سیب زمینی تولیدی مطابق با سلایق مشتریان بوده و بازارپسندی بیشتری داشته باشد. افلاکی همچنین معتقد است تولیدکنندگان باید در زمینه سورت و بسته‌بندی محصول سیب زمینی به صورت جدی‌تری وارد شوند، در این بخش تسهیلاتی نیز برای تولیدکنندگان و متقاضیان در نظر گرفته شده که می توان از این اعتبار برای سرمایه گذاری در مناطق خاص و با ظرفیت مناسب استفاده کرد.