رانندگی در شهر فراتر از آستانه تحمل

 آذر عباسی| زنجان - خبرنگار:
  
با توجه به فرهنگسازی‌های بسیاری که در زمینه آموزش و رانندگی در کشور انجام شده است اما هنوز ضعف‌های زیادی در حوزه نحوه آموزش رانندگی و همچنین قوانین راهنمایی و رانندگی وجود دارد، که نتیجه آن دور زدن قوانین و وقوع تصادفاتی است که هر روز در شهر و جاده‌ها مشاهده می‌کنیم. جانشین فرمانده پلیس راه استان زنجان در گفت‌وگو با همشهری در مورد فرهنگ رانندگی می‌گوید: فرهنگ رانندگی در کشور و همین‌طور استان در مقایسه با سال‌های دور از وضعیت بهتری برخوردار شده است.

سرهنگ«محمدعلی عظیمی» می‌افزاید: در استان زنجان ۴ سال متوالی با کاهش سوانح رانندگی مواجه بودیم و این یعنی شرایط رانندگی بهتر شده؛ با این حال نیاز است افراد به قوانین احترام بیشتری بگذارند.

جانشین فرمانده پلیس راه استان از آموزش اخلاق و فرهنگ رانندگی در کنار آموزش‌های رانندگی سخن می‌گوید و می‌افزاید: هنگام دریافت گواهینامه و آموزش‌پذیری رانندگی باید اخلاق و فرهنگ برخورد با رانندگان و پیاده‌روها نیز آموزش داده شود و این آموزش‌ها تا جایی نهادینه شود که خود مردم در صورت نبود پلیس از وقوع تخلف رانندگی خوداری کنند. جانشین فرمانده پلیس راه استان می‌افزاید: بی نظمی‌ها ورعایت نکردن حقوق دیگران پلیس را مجبور به اعمال قانون و تحمل هزینه‌های سنگینی برای سازمان و نیروها و تهیه دستگاه‌های مجهز به ثبت تخلفات می‌کند، این هزینه‌ها معمولا به فرهنگسازی ضعیف در این مورد بر می‌گردد.

عظیمی باتاکید بر بازنگری قوانین می‌گوید: قانون و مقررات ما نسبت به سایر کشورها دیر به دیر به‌روز‌رسانی می‌شود و این خود موجب ناهماهنگی قانون با شرایط روز جامعه است. وی از قانون به‌روز شده دیگر کشورها سخن می‌گوید و ادامه می‌دهد: در اغلب کشورها هر 3 سال یک‌بار مقررات راهنمایی و رانندگی برای برطرف کردن اشکالات و بررسی ضعف‌ها و قوت‌های مورد بررسی و به‌روزرسانی قرار می‌گیرد، اما در کشور ما هر 8 سال یک بار این اتفاق می‌افتاد.


قوانین بازدارنده

جانشین فرمانده پلیس راه استان با تاکید به این مطلب که قانونی که 8 سال پیش شاید جواب می‌داد امروز دیگر کارای ندارد یا بازدارنده نیست، ادامه می‌دهد: در کشور ما این قوانین درسال ۸۹ تصویب و یک‌بار هم درسال ۹۴ تعدادی موارد به لیست جرایم و تخلفات افزوده شد که با توجه به وضعیت اقتصاد و تورم نرخ جرایم تخلفات با تورم چند سال پیش محاسبه شد. به همین دلیل رانندگان هم خود را ملزم به رعایت قانون نمی‌کنند.

وی ادامه می‌دهد: با افزایش تورم در جامعه باید نرخ جرایم هم افزایش پیدا کند تا بتواند بازدارندگی داشته باشد و با تورم بالا و نرخ جرایم پایین این قوانین عملا بازدارندگی نخواهد داشت.
وی با اشاره به این مطلب که بایستی آموزش‌ها را از مهدهای کودک و دبستان‌ها شروع کنیم و یا به عنوان یک واحد درسی در همه مقاطع گنجانده شود، می‌افزاید: خسارت‌های ناشی از رعایت نکردن قوانین که منجر به تصادف و حوادث ناگوار رانندگی می‌شود را با رعایت و داشتن فرهنگ استفاده، می‌توانیم در امور آموزشی و کارهای عمرانی صرف کنیم.

عظیمی ادامه می‌دهد: کشور ما جزو کشورهایی با آمار کشته‌های تصادفی بالایی است که خیلی نگران‌کننده است و هزینه‌های زیادی را در بردارد.
جانشین فرمانده پلیس راه استان با تاکید براصلاح قوانین و افزایش نرخ جرایم ادامه می‌دهد: بیشترین جرایم را باید برای افرادی که بدون داشتن گواهینامه پشت فرمان می‌نشینند و جان خود و دیگران را به خطر می‌اندازند در نظر گرفت ، دومین مطلب این‌که جرایم سنگین برای رانندگی با حالت مستی و استفاده از مواد مخدر اعمال شود و رانندگی با حالت خستگی و خواب آلودگی نیز در رده‌های بعد باید مورد توجه قرار گیرد.
وی با تایید این جمله که بیشترین نرخ جرایم باید برای تخلفات حادثه‌ساز در نظر گرفته شود، ادامه می‌دهد: اگر جرایم سنگین برای راننده مقصر در تصادفات فوتی و جرحی سختگیرانه باشد شاهد کاهش این نوع تصادف‌ها خواهیم بود.


 توجه نکردن به قوانین از منظر جامعه‌شناسی

یک جامعه‌شناس زنجانی در خصوص آسیب‌شناسی رعایت نکردن قوانین راهنمایی و رانندگی در جامعه می‌گوید: 2 نوع نزاع در جامعه وجود دارد،یکی نزاع مواجهه‌ای است، یعنی در اثر برخورد آنی وپیشامد که بدون هیچ پیش زمینه قبلی اتفاق می‌افتد، مثل گلاویز شدن 2 راننده در خیابان بعد تصادف که ریشه در کم طاقت شدن مردم وبی‌حوصلگی آن‌ها، ناامیدی‌ها و تحقیرشدن‌ها دارد و نوع دیگر نزاع دارای زمینه قبلی و قبیله‌ای است که خوشبختانه در زنجان وجود ندارد.

«زینب نوری»می‌افزاید: ساختار جمعیتی استان نسبت به استان‌های دیگر را هم باید در نظرگرفت و تنها راه حل آن آموزش مهارت‌هایی چون توانایی حل مساله وکنترل خشم از دوران کودکی و همین‌طور در بزرگسالی است که خود می‌تواند تا حدودی نزاع‌ها را کاهش دهد، گر چه بهتر است، ریشه‌های اجتماعی آن نیز خشکانده شود.


نباید بی تفاوت بود

 نوری با اعلام این مطلب که نوعی فردگرایی در فرهنگ رانندگی جامعه ما حاکم است، می‌افزاید: فردگرایی به این معنی که سوژه اجتماعی تعاملات و پیوند جمعی اثرات خود را از دست داده و در خود فرو رفته است و از اعمال سیاست‌های جمعی گریزان است. این دانشجوی دکترای جامعه‌شناسی می‌افزاید: تعلق خاطر و دلبستگی به جامعه، احساس مسئولیت را هم از فرد سلب می‌کند، از دیدگاه جامعه‌شناسی فرد گرایی زمانی مثبت است که مجموع اجتماعی بر حول و حوش فرد برپا می‌شود. مسئول واحد پژوهش موسسه باران با تاکید برچرایی پایبنده نبودن ما به قوانین می‌گوید: معمولا عده از افراد جامعه پایبند قانون نیستند، اما سیاست‌های اجتماعی و فرهنگی در جامعه ما بر اساس حداکثر جمعیت تنظیم می‌شود. آن‌چه در تبلیغات و رسانه‌های ما از مردم انتظار می‌رود فرای توان آن‌هاست و همین به مردم عادی حس ناتوانی در رعایت ارزش‌های اجتماعی را می‌دهد. نوری ادامه می‌دهد: افزایش سرمایه اجتماعی با افزایش اعتماد عمومی از طریق گفت و گو ملی، افزایش تعلق اجتماعی با کاهش نابرابری‌های اجتماعی، در جامعه ما اکنون مردم به دسته‌های مختلف و خودی و ناخودی تقسیم شده اند که اغلب حس دشمنی و کینه نسبت به یکدیگر دارند.


آگاهی و یادگیری جمعی

«زینب نوری»، جامعه‌شناس زنجانی در مورد آگاهی و یادگیری جمعی مردم، اظهار می‌کند: اگر رویکرد ما به مفهوم توسعه به مثابه «یادگیری جمعی» تغییر یابد و توسعه را فقط به مثابه صنعتی شدن و شهری شدن نبینیم، با این تغییردر رویکرد می‌توان انتظار افزایش دانایی وآگاهی اجتماعی را داشت که در پی آن می‌توان به عمومی شدن قانونگرایی و عمل به قوانین رانندگی نیز امید بست.