یکی از خواستههایی که معمولا در دادگاههای خانواده مطرح میشود، موضوع اجرتالمثل است. اما اجرتالمثل چیست و چه زمانی باید به همسر پرداخت شود؟ اینکه برخی مردان، کار بانوان در منزل را وظیفه میدانند تا چه اندازه درست است؟ داوود موسی پور، مدرس دانشکده حقوق در اینباره میگوید: «اجرت، بهمعنای پرداخت پول در قبال انجام کار شخص دیگری است. برای مثال اگر فردی برای فرد دیگری کاری انجام دهد و قصد انجام آن کار را بهصورت رایگان نداشته باشد میتواند از او برای کاری که انجام داده اجرتالمثل دریافت کند.»
او ادامه میدهد: اجرتالمثل از لحاظ حقوقی بهمعنای دریافت پول در قبال انجام کارهای منزل است که گاهی اوقات از آن تحت عنوان «اجرتالمثل ایام» نیز یاد میشود که با درنظرگرفتن شرایطی محاسبه و سپس توسط شوهر پرداخت میشود.
موسیپور تأکید میکند: «پرداخت اجرتالمثل زن خانه دار فقط زمانی امکان پذیر است که زن قصد انجام کارهای منزل را بهصورت رایگان نداشته باشد و درصورتی که ثابت شود که زن با قصد تبرع که از آن تحت عنوان با قصد رایگان نبودن نیز یاد میشود، آن کارها را انجام داده دیگر نمیتوان به او این حق مالی را پرداخت کرد. برای دریافت پولی که زن در قبال کارهای منزل انجام داده، لازم است که زن خانه دار یکسری از شرایط را دارا باشد تا بتواند آن را دریافت کند. لازم است زن کارهایی را انجام دهد که شرعا و قانونا برعهده او نیست برای مثال آشپزی کردن، ظرف شستن، غذا پختن و... شرعا و قانونا برعهده زن نیست. باید این کارها به تقاضا و دستور شوهر انجام شده باشد و تا زمانی که شوهر تقاضایی برای انجام این کارها را نداشته باشد نمیتوان درخواست اجرتالمثل کرد. اگر زن در هنگام انجام کارهای منزل که شرعا وظیفهای برعهده او نبوده، قصد تبرع یا مجانی بودن را نداشته باشد، به این معنا که این حق مالی زن، تنها زمانی به او تعلق میگیرد که زن قصد دریافت پول در قبال انجام این وظایف را داشته باشد.»
وی درپایان یادآوری میکند: «هنگامی که زن با درخواست طلاق مواجه شود میتواند از دادگاه تقاضای دریافت اجرتالمثل را نیز داشته باشد که البته همانطور که بیان شد دادگاه مکلف است تکلیف تمامی حقوق مالی زن را مشخص کند اما در موارد غیراز طلاق، زن میتواند طی دادخواستی تقاضای دریافت این مقدار از حقوق خود را از دادگاه داشته باشد. تبصره الحاقی ماده۳۳۶ قانون مدنی و ماده۲۹ قانون حمایت از خانواده بیانگر موارد ذکر شده است.»
اجرتالمثل به چهکسی تعلق میگیرد؟
در همینه زمینه :