زنگ‌ها برای که به صدا درمی‌آیند؟

 مثال‌ها از شیوه‌های نظارت بر صنعت سینما تقریبا به اندازه کشورهای صاحب سینما متفاوت است اما یکی از معروف‌ترین‌هایش در تاریخ سینما به هالیوود و اجرای «قوانین هیز» برمی‌گردد. در مطالعات فیلم، نام ویلیام هیز مترادف با سانسور و اعمال محدودیت بر صنعت فیلم آمریکاست. اما همانطور که دیوید بوردول، مورخ و نظریه‌پرداز سینما، در کتابش «تاریخ سینما» ‌اشاره می‌کند، واقعیت پیچیده‌تر از این است. ویلیام هیز، سیاستمدار و عضو حزب جمهوری‌خواه، نخستین رئیس «اتحادیه تهیه‌کنندگان و توزیع‌کنندگان آمریکا» (Motion Picture Producers and Distributors of America یا به‌طور مخفف MPPDA) بود که مجموعه مقرراتی را در قالب «مقررات تولید» که بیشتر به‌عنوان «قوانین هیز» شناخته می‌شد، تدوین کرد. در این مطلب، تاریخچه نظارت بر صنعت سینما در هالیوود را مرور کرده‌ایم تا ببینیم زنگ‌های هشدار در سینما چه زمانی به صدا درمی‌آیند.

نظارت حتی بر جملات
به‌گفته بوردول، اتحادیه تهیه‌کنندگان و توزیع‌کنندگان آمریکا سال 1922تاسیس شد تا 3 کار مهم را به سرانجام برساند: ترمیم چهره هالیوود در انظار که با رسوایی‌های اخلاقی مخدوش شده بود، برقراری رابطه با سیاستمداران جمهوری‎خواه که قدرت را در دست داشتند و پخش فیلم‌های آمریکایی در کشورهای خارجی. براساس این 3 هدف می‌توان گفت انگیزه تاسیس MPPDA تثبیت جایگاه هالیوود و حفاظت از درآمد مالی سرشاری بود که در صنعت سینما وجود داشت و صرفا انگیزه‌های ایدئولوژیک مطرح نبود. در اوایل دهه 1930، گروه‌های فشاری در بیرون از هالیوود شکل گرفته بودند که از نمایش اعمال جنسی و خشونت در پرده سینما ناراضی بودند و ارتقای باورهای دینی و آموزش تهذب‌گرایانه کودکان و نوجوانان را در منع نمایش چنین موضوعاتی می‌جستند. این فشارها در نهایت کار خود را کرد و MPPDA تن به پذیرش «مقررات تولید» داد. ابتدا به‌نظر می‌رسید این مقررات قرار است سلامت اخلاقی فیلم‌ها و بینندگانشان را تضمین کند، اما به‌گفته بوردول در عمل گاه متصدیان سانسور MPPDA وارد چنان جزئیات غیرضروری‌ و بی‌اهمیتی می‌شدند که از هدف اصلی «مقررات تولید» بسیار دور بود.

خودتنظیمی به جای سانسور
با اجرای «مقررات تولید» MPPDA و در نتیجه با کاهش نمایش تصاویر غیراخلاقی و خشونت، تعداد تماشاگران تنزل یافت و برخی شرکت‌ها ورشکست شدند یا در آستانه ورشکستگی قرار گرفتند. گروه‌های مذهبی همچنان ناراضی و خواستار محدودیت بیشتری بودند. MPPDA شرکتی متعلق به‌خود شرکت‌های فیلمسازی بود و نمی‌خواست اجازه سانسور در بیرون از صنعت سینما را بدهد. با افزایش فشارها و خطر سانسور رسمی، MPPDA مجبور به پذیرش «قوانین هیز» شد. مقرر شد استودیوهای عضو MPPDA چنانچه فیلمی را بدون مهر اتحادیه راهی اکران کنند، 25هزار دلار جریمه بپردازند که در دهه 1930رقمی هنگفت بود. بیشتر سالن‌های سینما متعلق به شرکت‌های عضو اتحادیه بود و مقررات اتحادیه با جدیت در این سینماها اجرا می‌شد.

سیستم درجه‌بندی
جک والنتی که در سال 1966رئیس «انجمن تصاویر متحرک آمریکا» شده بود، قوانین هیز را از مد افتاده و ناسازگار با سینما و فرهنگ آن دوران تشخیص داد. او  سیستم درجه‌بندی سنی را که با همکاری3 نهاد به اجرا درمی‌آمد، معرفی کرد. امروزه این سیستم درجه‌بندی به شرح زیر شناخته شده است:
جی ـ تماشاگران عمومی (G – General Audiences): تمامی سنین پذیرفته می‌شوند.
پی‌جی ـ سرپرستی والدین پیشنهاد می‌شود (PG – Parental Guidance Suggested): برخی از مواد ممکن است برای کودکان مناسب نباشد و به راهنمایی والدین نیاز است.
پی‌جی‌ـ۱۳ ـ تذکر قاطع به والدین (PG-13– Parents Strongly Cautioned): برخی از مطالب ممکن است برای کودکان زیر ۱۳ سال نامناسب باشند. از والدین درخواست می‌شود احتیاط کنند.
آر ـ محدود (R – Restricted): زیر ۱۷ سال به همراهی والدین یا سرپرست نیاز دارد. حاوی تعدادی محتوای بزرگسالانه است. والدین در مورد فیلم اطلاعات بیشتری کسب کنند.
ان‌سی‌ـ۱۷ ـ فقط بزرگسالان (NC-17– Adults Only): هیچ فرد ۱۷ ساله و کمتر  از آن پذیرفته نمی‌شود؛ فقط بزرگسالان. کودکان اجازه ورود ندارند.