چرا ایران تشنه، سیراب نمی‌شود؟

از سال 98به این‌سو که ایران سیلابی شد و بارش‌های گاه و بیگاه، برخی دشت‌های تشنه را‌ تر کرد، این تصور ایجاد شد که ترسالی آغاز  و ایران از چند دهه خشکسالی رها شده است. همین حالا که انتهای بهار هستیم بیشتر استان‌های کشور با سیلاب‌های سهمگین مواجه و رواناب‌ها برای ساکنان شهرها دردسرساز شده‌اند. اما آیا خشکسالی ایران به پایان رسیده و از این پس باید در انتظار بارش‌های بیشتر و رواناب‌های سهمگین‌تر بود؟ اصلا آیا ایران تشنه سیراب شده است و این تصور که خشکسالی ایران به پایان رسیده، درست است؟
سازمان هواشناسی اعلام کرده است که با وجود بارش‌های سنگین اخیر همچنان میانگین پهنه‌ای بارش کشور در بهار جاری 24درصد کمتر از شرایط نرمال است. بارش نرمال کشور از ابتدای بهار هر سال تا ۲۰ خردادماه حدود ۶۲ میلی‌متر است، اما امسال حدود ۴۷ میلی‌متر آن دریافت شده است. به‌طور کلی میانگین پهنه‌ای بارش در ۲۴استان کشور از ابتدای بهار تاکنون کمتر از نرمال بوده است که بیشترین کسری با میزان ۹۲میلی‌متر مربوط به چهارمحال و بختیاری است. پس از آن به‌ترتیب استان‌های کهگیلویه و بویراحمد با ۶۳، مرکزی ۵۴، قزوین ۴۹، فارس ۴۱ و خراسان رضوی ۳۸ میلی‌متر بیشترین کسری بارش‌های بهاره را دارند؛ این در حالی است که وضعیت بارش‌های بهاره در 7استان خوزستان، گلستان، گیلان، مازندران، کردستان، کرمانشاه و ایلام بین ۱۴ تا ۵۵ میلی‌متر بیشتر از نرمال بوده است.
24استان با بارش کمتر از حد نرمال و تنها 7استان با بارش بیشتر از حد نرمال مواجه بودند، اما این آمار به چه معناست؟ ایران با انباشت خشکسالی سال‌های گذشته مواجه است و این میزان بارش به هیچ عنوان به‌معنای عبور از دوره خشکسالی نیست، بلکه به عقیده متخصصان محیط‌زیست احتمال تشدید خشکسالی در ایران وجود دارد و نمی‌توان با بارش چند ساله، آن هم کمتر از حد نرمال انتظار معجزه پایان خشکسالی در کشوری که چند دهه با این پدیده طبیعی مواجه است را داشت.
به اعتقاد کارشناسان اقلیم و محیط‌زیست، خشکسالی انباشته وضعیتی است که در آن طی سالیان مکرر بارش کمتر از حد نرمال نصیب سرزمین شود و امکان جبران کمبود آب و رطوبت خاک به‌دلیل انباشت خشکسالی وجود نداشته باشد. چندی پیش انتشار تصاویر خشکیدگی زودهنگام مخمل سبز ایران در استان گلستان و در چشم‌انداز آرامگاه خالد نبی، ناظران اقلیمی را شوکه کرد و حالا کارشناسان محیط‌زیست اعلام کرده‌اند که 85درصد جمعیت ایران تحت‌تأثیر «خشکسالی انباشته» قرار دارند. سازمان هواشناسی خوزستان را در ردیف آن 7استانی قرار داده است که امسال بارش بیش از حد نرمال دریافت کرده‌اند، اما انباشت خشکسالی در این استان و خشکسالی انباشته در کشور موجب شده چشم‌انداز این استان همچنان خشک باشد.