راه عبور، ریاضت آبی

محمد شریعتمدار، رئیس مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق ایران می‌گوید: ما شاهد کاهش قابل توجه رواناب‌های سطحی و افت مداوم تراز آب‌های زیرزمینی در کشور، بروز پدیده فرونشست زمین، خشک‌شدن تالاب‌ها و دریاچه‌ها، بروز پدیده ریزگردها و تهدید پایداری سرزمینمان هستیم و این اتفاقات توأم با افزایش جمعیت و تغییر اقلیم، مسئله آب را به ابرچالش کشور تبدیل کرده است. او تصریح کرد: به باور بسیاری از متخصصان، فرصت برای عبور از این ابرچالش بسیار کم است و درصورت عدم‌استفاده از فرصت‌های موجود، مواجهه با این ابرچالش پیچیده‌تر و پرهزینه‌تر خواهد شد. ما بر این باوریم که فرصت طلایی ما برای مهار این ابرچالش، فقط یک دوره 10ساله «ریاضت آبی» است و درصورتی‌که از این فرصت استفاده نکنیم پایداری این سرزمین به خطر خواهد افتاد. انجام این ریاضت بدون «مشارکت همگانی» میسر نیست.
 انتظار می‌رود دولت و مجلس در آستانه رونمایی از برنامه هفتم توسعه از فرصت طلایی 10ساله برای عبور از ریاضت آبی نهایت بهره را ببرند و از ظرفیت مشارکت همگانی استفاده کنند. آنچه در مسیر عبور از تراژدی آبی می‌تواند محور تصمیم‌گیری قرار گیرد، تلاش برای افزایش بهره‌وری آب و البته اصلاحات جدی در الگوی کشت برای کاهش میزان مصرف آب در بخش کشاورزی است. 10سال فرصت طلایی زود می‌گذرد و نباید این زمان مهم را از دست بدهیم.
واقعیت این است که پس از گذشت چندماه هنوز سند ابلاغی الگوی کشت رونمایی نشده و به‌نظر می‌رسد در تنظیم این سند به مدیریت منابع آب و مصرف بهینه آن در بخش کشاورزی توجه نشده و سنگ بنای آن بر تولید محصولات کشاورزی گذاشته شده است. پرواضح است که غفلت از حکمرانی آب به‌ویژه در بخش کشاورزی، حتی می‌تواند رؤیای خودکفایی در محصولات کشاورزی و تقویت امنیت غذایی کشور را با خطر مواجه سازد چرا که وقتی آبی در دسترس نباشد، تولیدی صورت نخواهد گرفت. از این منظر لازم است که نگاه‌های بخشی به منابع آبی کنار گذاشته شده و یک اراده واقعی برای عبور از بحران‌های احتمالی حاکم شود. 10سال فرصت اندکی است و به چشم بر هم زدنی سال 1411فرا خواهد رسید و آن زمان برای چاره‌اندیشی دیر خواهد بود.