مقایسه 2 نگاه انقلابی و ارتجاعی در رویدادهای کشور
بررسی برخی رویدادهای مهم سیاسی، اجتماعی و اقتصادی با نگاه ارتجاعی و تفاوت آن با نگاه انقلابی در پرونده امروز همشهری
سالها پیش از این، انیمیشنی در صداوسیما پخش میشد که در آن شخصیتی وجود داشت که مدام از شکست خوردن و اینکه میداند موفقیتی درکار نیست، صحبت میکرد؛ شخصیتی که نامش گلام بود و در سرزمین لیلیپوت زندگی میکرد و اساسا بدبین بود. یکی از چالشهایی که نظام جمهوری اسلامی از بدو تاسیس تاکنون با آن روبهرو بوده است، وجود گلامهایی است که نگرش توأم با تردید و سوءظن نسبت به پدیدههای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی رخ داده در آن دارند؛ نگرشی که گرچه در ابتدا با کمتوجهی افکار عمومی و رسانههای دوران انقلاب روبهرو شد و افکارعمومی پذیرشی درباره آن نداشت، اما رفتهرفته تردیدافکنیها و نیز برخی ضعفهای غیرقابل کتمان در بروز کاستیها سبب شد نگاه ارتجاعی به مشکلات به بخشی از فرهنگ سیاسی غالب در برخی جریانها و رسانهها تبدیل شود و بتواند جای خود را در افکارعمومی تا حدودی باز کند؛ نگاهی که تلاش میکند کشور را در ورطه نابودی و اضمحلال نشان دهد و بنبستی تمامعیار را مقابل دیدگان مردم و جامعه عیان کند. در پرونده پیشرو به برخی نگاههای ارتجاعی به مشکلات کشور و در مقابل پادزهر آن برای شکست این نگاه پرداختهایم:
مبارزه با فساد
نگاه ارتجاعی
سیاستهای اقتصادی و اجتماعی حکومت اسلامی در سالهای گذشته سبب شکلگرفتن طبقه مرفه لوکسنشین شده است. این افراد بهدلیل حمایتهایی که دریافت کردهاند بهسادگی مجوز ساختوساز میگیرند و با پرداخت رشوههای کلان به مدیران، برای خود قلعههای غیرقابل نفوذ برای زندگی میسازند. این طبقه به شکل سازمانیافتهای در حال رشد هستند و با اقدامات خود اشرافیگری و لوکسبازی را در مقابل مردمی که حتی توانایی خرید یک خانه چند متری را هم ندارند به حد اعلای خود رساندهاند.
نگاه انقلابی
برخورد با مفسدان دانهدرشت و افرادی که با سوءاستفاده از موقعیت خود به منافع نامشروعی رسیدهاند، از حسابرسی و حسابکشی مستثنا نبوده و رسیدگی به تخلفات کسی خط قرمز نیست. محکمه بالاترین مقامات مسئول سیاسی در حد معاون رئیسجمهور و زندانی کردن او و نیز برخورد با مسئولان عالیرتبه قضایی ازسوی قوه قضاییه از نمونههایی است که نشان میدهد مبارزه با فساد در جمهوری اسلامی در هر رتبه و جایگاهی که باشد، بدون تعارف انجام میشود و نمیتوان آن را لاپوشانی کرد.
ارزش پول ملی
نگاه ارتجاعی
ارزش پول ملی در طول سالهای بعد از انقلاب هر سال کمتر شده و این دولت نیز مانند دولتهای قبلی عمل کرده است. این نشان میدهد که اساسا جمهوری اسلامی در زمینه اقتصاد محکوم به شکست است. مسئولان جهتشان اساسا غلط است و چه تلاش کنند و چه نکنند، موفق نخواهند بود. انقلاب و نظام اسلامی موفق به تامین معیشت مردم نیست و شکست حتمی است.
نگاه انقلابی
کلید اصلی برای ایجاد اشتغال، جهت به وجود آمدن معیشت و برای ایجاد ارزش پول ملی، تولید است. رهبر انقلاب یک دهه قبل، به موضوع تولید توجه جدی نشان دادند. قدرت و توان تولید، دانش تولید، ایمان و انگیزه برای کار تولیدی در کشور وجود دارد. اگرچه نگاه دولت در دهه 90به خارج از مرزها و کمکاریهای آنها در پیشبرد راهبرد تولید و مردمی کردن اقتصاد باعث ضعفهایی در حرکت اقتصادی کشور شد، اما به اذعان دشمن تحریمهای فلجکننده و حداکثری شکست مفتضحانه خورد و کشور دچار ورشکستگی نشد. راهحل هنوز افزایش تولید است و برای تحقق آن به زمینهسازی اقتصادی و مهار تورم نیاز داریم. تلاش مدیران جوان انقلابی که وارد عمل شدهاند و همینطور قوانین تصویب شده در مجلس و اجرای درست قوانینی مانند اصل 44صحنه را برای برطرف کردن مشکلات کشور آماده کرده است.
ماجرای زمستان خوی
نگاه ارتجاعی
کاش به جای تولید خودروهای بیکیفیت، کانکس تولید میکردیم که مردم اینطور بیخانمان در این سرما نباشند. مدیران به فکر مردم نیستند. مردم در سرما و گرسنگی گرفتارند. کاش کمکهای خارجی را قبول میکردید و اینقدر غره به داراییهای داخلی نبودید. چرا اینقدر همهچیز را امنیتی میبینید؟ شما فهم کافی از تعامل با دنیا ندارید. ماشینهای آبپاش و ضدشورش شما زودتر یا همزمان با ماشینهای امدادی به منطقه آمدهاند. کشور ضعیف و ناتوان است و مردم در حال له شدن زیر این ناکارآمدی و ناتوانی هستند.
نگاه انقلابی
حدود 2هزار واحد مسکن شهری و روستایی در زلزله 5.9ریشتری تخریب شدند. چندین برابر این مقدار نیز واحدهایی هستند که بین 10تا 90درصد تخریب شدهاند. یکسوم مردم در همان ساعتهای اول در چادرها اسکان داده شدند. 10هزار بخاری برقی پخش شد. مسئولان کشور به منطقه رفتند و از ناکافی بودن تجهیزات مقابل رسانهها گفتند. گروههای مردمی و جهادی نیز به کمک مردم رفتند و با موکبهایی که بر پا کردند، غذای گرم میان زلزلهزدگان توزیع شد. کمکهای امدادی به مردم از سوی دیگر کشورها پذیرش شد، اما کشورهای اروپایی و آمریکا کمکی به زلزلهزدگان کشورمان در خوی نکردند. این کشورها با تحریمهایشان حتی مانع رسیدن کمک به هموطنانمان نیز شدند. حضور چندینباره مسئولان سبب گسیل امکانات بیشتر گرمایشی برای مردم و نیز دارو و غذا در منطقه شد.
افزایش گرانی
نگاه ارتجاعی
مشکل گرانیها مانند گرانی گوشت ناشی از ناکارآمدی و کارنابلدی مسئولان است. مسئولان به جای اینکه این مشکل همیشگی نظام جمهوری اسلامی را برطرف کنند، جلوی نشریاتی که میخواهند صدای مردم باشند را میگیرند تا واقعیات را نگویند. گرانی سرسامآور قیمت گوشت و مسکن باعث شده سفره مردم کوچکتر شود. جمعیتی که زیر خط فقر هستند افزایش چشمگیری پیدا کرده است. اینها همه نشاندهنده ناکارآمدی و رو به اضمحلال رفتن انقلاب و نظام اسلامی است. کاش به جای شعارهای تکراری و خستهکنندهتان کمی به فکر سفره مردم میبودید. هیچ طرحی برای حل و فصل مشکل گرانی ندارید. باید روی بهبود روابط بینالمللی تمرکز میکردید.
نگاه انقلابی
باید به جای آنکه روی سیاستگذاری و تنظیمگری گوشت در کشتارگاهها متمرکز شویم، روی دامداریها و وضع تولید تمرکز میکردیم. همانطور که در تولید گوشت مرغ با افزایش نهادهها و خوراک مرغداریها قیمت نزولی شد، در دامداریها نیز باید بر کاهش هزینه تولید تمرکز میشد تا گرانی از بین برود. افت تعداد دامها در دامداریها بهدلیل رشد قیمت نهادههای دامی قابل پیشبینی بود. این مشکل نیز مانند موارد دیگر برطرف شدنی است. به لحاظ راهبردی زمینهسازی برای تولید بیشتر و بعد در مرحله دوم منضبط کردن شبکه توزیع و دلالی در کشور مسئله گرانی را برطرف میکند.
اغتشاشات
نگاه ارتجاعی
اغتشاشات محصول اعتراض مردم به وضع موجود است. اگر اعتراض مردم نبود، یک عده هم روی این جریان سوار نمیشدند و دست به اغتشاش نمیزدند. اغتشاش نشاندهنده فروپاشی گام به گام انقلاب و جمهوری اسلامی است و اگر مسئولان کلان کشور ریل عوض نکنند و در شعارها و اصول خود تجدیدنظر نکنند، انقلاب شکست خواهد خورد و جمهوری اسلامی فروخواهد پاشید. البته هیچ بعید نیست که این فروپاشی به فروپاشی کشور نیز بینجامد. پس شاید بهتر باشد سراغ کسانی برویم که دلشان برای ایران یکپارچه میتپد، اما با جمهوری اسلامی زاویه جدی دارند.
نگاه انقلابی
اغتشاشات ناشی از حرکت رو به رشد و امیدوارانه کشور است. با آمدن دولت جدید که با حضور حماسی مردم همراه بود، فضای اعتراض مردمی روند کاهشی پیدا کرده بود. اعتراض مردم بهدلیل مشکلات معیشتی و عملیاتی نشدن وعدههای دولت قبل وجود داشت، اما اساسا بعد از موفقیتهای یکساله کشور به اندازه یک انفجار یا انقلاب یا اعتراض خیابانی نمیرسید. آنچه محقق شد محصول برنامهریزی دشمن برای بههم ریختن ذهنیت مردم در فضای مجازی بود. این جریان با رفتارهای پراکنده و هنجارشکن و فشار بر سلبریتیهای ضعیف و شیفته نگاه به خارج کشور سعی کردند صحنه را بهگونهای طراحی کنند که ذهنیت مردم بههم بریزد. حضور 21میلیون نفری مردم در راهپیمایی 22بهمن نشاندهنده واقعیت ماجرا بود.
پرونده مولدسازی
نگاه ارتجاعی
همانطور که در ماجرای خصوصیسازی، دولتیها برای جبران کسر بودجه خود شرکتها را به ثمنبخس به سوداگران و نزدیکان خود واگذار کردند و تولید را از کار انداختند یا آنکه بهصورت خصولتی دوباره با دست بازتر شرکتها را در اختیار گرفتند، ماجرای مولدسازی نیز که بر بستر نیاز کشور به حل کسری بودجه قرار است انجام شود، مبتلابه همان آینده است. به دولتمردان کشور نیز اعتماد و امیدی نیست و این یعنی داراییهای مردم به جیب ثروتمندان و نورچشمیها خواهد رفت و کشور به شکاف طبقاتی بیشتر و بههم ریختگی بیشتر دچار میشود. مصونیت قضایی این افراد نیز صحنه را برای فساد بیشتر باز خواهد کرد. این هم نشانه دیگری بر فسادخیز بودن فضای اداره کشور است. به علاوه که عملا نهادهای دمکراتیک و مردمی کشور از روند نظارت بر این طرح کنار گذاشته شدهاند و کسی حق ندارد در اینباره سؤال کند یا با آن مخالفتی داشته باشد. هر مخالفت یا سؤالی منجر به برکناری افراد یا تحت تعقیب قرار گرفتن آنان میشود که این خود نشانه بروز فساد در این پروژه است.
نگاه انقلابی
انضباط دادن به داراییهای نهادهای دولتی و حاکمیتی و بهکارگیری آنها برای تولید و نیز برطرف کردن مشکلات معیشتی مردم مانند مسکن و کمک به جلوگیری از کاهش ارزش پول ملی و کاهش تورم از رویکردها و اهداف طرح مولدسازی داراییهای دولت است. استفاده از ظرفیتها و املاک نهادها و ادارات دولتی طبیعتا بهدلیل ارتباطات مدیران این نهادها حتما فرایند طولانی و دیربازدهی را طی خواهد کرد. برای سرعت بخشیدن به این روند، نیاز به یک مجموعه فرادولتی است که بتواند بدون آنکه گرفتار موانع مختلف احتمالی شود، این مسیر را پیش ببرد. چنین نهادی باید در رأس حاکمیت و ذیل اختیارات رهبری و سران قوا که برای جنگ اقتصادی تصمیماتشان از جانب رهبری مشروعیتیافته شکل بگیرد. تصمیمات این شورای متمرکز و منسجم ذیل نظارت سران و مسئولان و همینطور مردم میتواند یک تجربه مهم حاکمیتی در جنگ اقتصادی باشد. البته این مسیر حتما با نقصها و کاستیهایی هم مواجه است که با شفافیت بیشتر میتواند از تکرار خطاهای مدیران قبلی در پیگیری اصل خصوصیسازی نیز جلوگیری کند.
ماجرای کمبود گاز
نگاه ارتجاعی
مدعی بودیم که زمستان سخت برای اروپاست و وعده میدادیم که عمری باشد و این سختی را برای اروپاییها ببینیم، اما زمستان سخت با قطع گاز خانههای مردم و صاحبان کسب و کار و صنعت بر سر خودمان آمد.مردم روستاها و شهرها گاز نداشتند، خیلی از مردم در سرمای چند درجه زیر صفر در خانههای خود میلرزیدند و وسیلهای برای گرمکردن خود نداشتند. وزیر نفت فقط بلد است شعار بدهد، اما عملا مردم در فشار ناشی از سرمای زمستان، بدون پشتیبان رها شدهاند. جمهوری اسلامی در هر موضوعی ناکارآمدی خود را نشان میدهد.
نگاه انقلابی
شهرهای شمالی کشور بهدلیل مصرف بالای مردم تهران با افت فشار گاز روبهرو شدند. دولت توانست این ماجرا را با تعطیل کردن ادارات خود مدیریت کند. مردم نیز با صرفهجویی خود به کمک آمدند و با صرفهجویی حداکثری اتفاق افتاده میلیونها مترمکعب گاز راهی شهرهای شمالی و مناطقی شد که با افت فشار گاز روبهرو شده بودند. با این اقدامات مشکل برطرف شد و عملا قطع گاز در نقطهای از کشور ادامهدار نشد. در همین ایام، در مناطقی که مشکل گاز جدی بود دولت وسایل گرمایشی غیرگازسوز را به مردم رساند و نسبت به توزیع سوخت رایگان نیز اقدام کرد. کشور از این چالش با تدبیر مدیران و مردم با کمترین مشکل عبور کرد.
حجاب
نگاه ارتجاعی
نظام در موضوع حجاب شکست خورده است. امروز علنا کشف حجاب یک امر رایج شده است. مسئله گشت ارشاد هم که خون مردم را به جوش آورده بود، جمع شد و شکست پروژه شرعی کردن قانون را نشان داد. اساسا ساختار دولت مدرن در دنیای امروز با اقامه شریعت سازگار نیست و شما دائما باید حرکت قهقرایی داشته باشید. اجبار کردن حجاب شکست خورد و این یعنی صدای شکستن استخوانهای نظام جمهوری اسلامی.
نگاه انقلابی
رعایت حجاب نهتنها امری شرعی، بلکه معقول است و البته در بسیاری از کشورهای دنیا هم برای پوشش حد و حدود مشخصی وجود دارد. فشار بیسابقه بر این مسئله در چندماه اخیر بیش از همین مقدار کشف حجاب که کمتر از 10درصد در شهرهاست جواب نداد. زنان ضعیفالحجاب هم اعتنایی به پروپاگاندای دشمنان نکردند. کشور نشان داد مقوله حجاب را پذیرفته است. البته برای اعمال حاکمیت در موضوع حجاب نیاز به روشهای نو و پیشرفتهتری وجود دارد که البته بعد از ترمیم آثار هجوم رسانهای و اغتشاشات میتوان با به کارگرفتن آن زمینه را برای رعایت بیشتر حجاب در جامعه فراهم کرد.
فساد اقتصادی
نگاه ارتجاعی
حجم بالای فساد اقتصادی در کشور قابلکتمان نیست و فشارهای عجیب و غریبی را به مردم وارد کرده است. این رقمهای بزرگ فساد که کشف میشوند نشاندهنده حجم بالای فساد در کشور است. مسئولان و نزدیکانشان گاهی درگیر این فسادها هستند. اینها باعث شده مردم دیگر به مسئولان اعتماد چندانی نداشته باشند.
نگاه انقلابی
اولا حجم فسادهای اقتصادی در ایران با کشورهای دیگر دنیا قابل مقایسه نیست؛ خصوصا که اساسا فساد در بسیاری از کشورهای در حال توسعه براساس قانون انجام میشود. ثروتمندان عملا با فساد کسب درآمد میکنند. آمارها نشان میدهد تعداد مدیران آلوده به فساد در ایران نسبت به مدیران پاکدست بسیار کمتر است. فساد بهصورت هماهنگ و سیستمی نیز وجود ندارد، اما همین مقدار فساد نیز با شفافیت بیشتر و مراقبت مردمی و خودمراقبتی مدیران در حال کم شدن است. دولت فعلی اساسا با شعار مبارزه با فساد وارد صحنه و این شعار از جانب مردم پذیرفته شد.
آلودگی هوا
نگاه ارتجاعی سالانه افراد زیادی بهدلیل آلودگی هوا در شهرهایی مانند تهران جان خود را از دست میدهند. بیتوجهی جمهوری اسلامی به مسئله محیطزیست و ایجاد فضای سبز در پایتخت و کلانشهرها ازجمله مسائلی است که به تشدید آلودگیها کمک کرده است. بحران آلودگی هوا از بحرانهای قدیمی شهر تهران است که رها شده و هیچکس مسئولیت آن را برعهده نمیگیرد. ضعف پالایشگاهها و کارخانهها در رعایت استانداردهای زیستمحیطی در تولید بنزین و فیلتر کردن آلودگیهای ناشی از فعالیتشان به علاوه مجتمعهای دپوی زباله و هزاران مشکل دیگر، عامل این آلودگی هستند که متأسفانه جمهوری اسلامی برای برطرف کردن آنها فکری نمیکند.
نگاه انقلابی برای برطرف کردن مشکل آلودگی هوا باید تلاش کنیم تمرکز را از شهرهای بزرگ برداشته و به همه کشور بپردازیم. نقشه توسعه کشور که مبتنی بر الگوهای توسعه غربی است از این جهت باید ویرایش شود. مردم نیز میتوانند با ارائه دیدگاههای خود در ایجاد بسترهای کاهش آلودگیها و منابع آلاینده آن، مشارکت کنند. رهبری و مسئولان کشور تلاش میکنند این فرهنگ عمومی در مردم شکل بگیرد که به محیطزیست و فضای سبز توجه جدیتری نشان دهند. ابزارها و تکنولوژیهای موجود نیز میتوانند با رشد دانش و ابتکارات نسل جوان زمینه را برای کاهش منابع آلاینده هوا فراهم کنند. در این راستا، هم در تولید علم و هم تغییر فرهنگ عمومی مردم کشور در طول 44سال گذشته رشد چشمگیری داشتهایم و با ادامه این حرکت به مرور، مردم میتوانند بر این دشواری نیز فائق شوند.
ترافیک
نگاه ارتجاعی
مسئولان جمهوری اسلامی هرگز به فکر ایجاد زیرساختهای شهری همزمان با توسعه روزافزون شهر و جمعیت آن در کلانشهرهایی مانند تهران نبودهاند. این موضع سبب شده است خودروهایی که روزانه پلاکگذاری شده و وارد خیابانها میشوند بهدلیل نبود خیابان برای تردد و نیز نبود اتوبانها و بزرگراههای کافی با مشکل در تردد روبهرو شده و این مسئله منجر به ایجاد ترافیک سنگین در خیابانها شود. این مسئله سبب افزایش آلودگیها، مصرف سوخت، استهلاک خودروها، بروز مشکلات عصبی و رفتاری در مردم و افزایش آلودگی صوتی میشود؛ مسائلی که جمهوری اسلامی بهدلیل ناکارآمدی ذاتی خودش در برنامههایی که اجرا کرده است، اصلا به آنها توجه ندارد.
نگاه انقلابی
برای گرهگشایی از معضل ترافیک در 44سال گذشته بسیاری از کلانشهرهای کشور ازجمله تهران شاهد ساخته شدن بزرگراهها، اتوبانها، زیرگذرها و کنارگذرهای بسیاری بودهاند؛ بهگونهای که چهره تهران را نه با 44سال قبل از آن، بلکه با یکدهه قبلتر نیز نمیتوان مقایسه کرد. این موضوع نشاندهنده آن است که توجه مدیران به تغییر الگوهای توسعه همواره در دستور کار مسئولان بوده است. با این حال، توجه به شهرهای کوچک و روستاها برای زمینهسازی مهاجرت معکوس از شهرها به روستاها از سیاستها و اولویتهایی است که میتواند مشکل ترافیک را تا حدود زیادی برطرف کند؛ اتفاقی که به مرور شاهد وقوع آن در کشور و شهرهای بزرگ هستیم.
هواپیمای اوکراینی
نگاه ارتجاعی همه مسئولان میدانستند هواپیمای اوکراینی با موشک سپاه سرنگون شده است، اما در همه آن مدت مسئولان، این موضوع را تکذیب میکردند تا شاید راهی برای فرار از مسئولیت پاسخگویی به این اتفاق پیدا کنند. ماجرای سرنگونی هواپیمای اوکراینی نشاندهنده دروغگویی و فریبکاری حاکمان و رسانههایشان است. این کشورهای غربی بودند که واقعیت را همان ابتدا برملا کردند. زدن این هواپیما ظلمی بود در حق مردم کشور و عامل این شد که ما به شکل بیهودهای درگیر یک پرونده بینالمللی شویم که در آخر باید محکوم باشیم.
نگاه انقلابی ماجرای سرنگونی هواپیمای اوکراینی به چند روز زمان برای بررسی دقیق و کارشناسی ابعاد حادثه نیاز داشت. پس از بررسی موضوع ازسوی دستگاههای مسئول و در فاصله چند روز بعد از وقوع این حادثه تلخ، مسئولان کشور با جمعبندی نهایی از دلیل واقعی سقوط هواپیما بیانیه پذیرش مسئولیت این حادثه را منتشر کردند. در این بیانیه و پس از آن فرماندهان و مسئولان عالیرتبه نظامی و سیاسی کشور عذرخواهی کردند و دادگاه عاملان این حادثه نیز درحال برگزاری است. این اتفاق محصول وضعیتی بود که آمریکاییها با به شهادت رساندن یکی از فرماندهان عالیرتبه سپاه رقم زدند و در این حادثه نیز آنان مقصر هستند.
آبان و قیمت بنزین
نگاه ارتجاعی مسئولان مدام میگفتند قرار نیست قیمت بنزین افزایش یابد. همه رسانهها هم خبر افزایش قیمت بنزین را تکذیب میکردند. ناگهان در بیخبری مردم، شبانه قیمت بنزین را بالا بردند تا کسری بودجه خودشان را از جیب مردم تامین کنند.
هرکس هم که اعتراض کرد با گلوله جوابش را دادند و بسیاری از مردم در این اعتراض بحق کشته شدند. این تصمیم و کشتن مردم یک لکه ننگ غیرقابل تطهیر برای جمهوری اسلامی است. خندههای رئیس دولت هم که میگفت من هم صبح جمعه از افزایش قیمت بنزین خبردار شدم، توهین به مردم بود.
نگاه انقلابی ماجرای آبان با یک تصمیم شروع شد. اصل تصمیمگیری اقتصادی در آن شرایط پرفشار یک اتفاق مبارک بود که توسط مسئولان طراز اول انجام شد، اما نحوه اجرای آن که با پنهانکاری و دروغ و شوک همراه بود، باعث اعتراض شد. اغتشاشات در آن ایام یک اتفاق کاملا برنامهریزی شده بود. حجم ابزارهای نظامی کشف شده و مدل آتش زدن ارگانها، ادارات و مغازههای مردم نشاندهنده حرفهای بودن عوامل این ماجرا بود. در این درگیری که عملا یک جنگ خیابانی بود، خون بیگناهانی به زمین ریخت.