پژوهش؛ پشتوانه سینمای ایران

مراسم پایانی پنجمین جایزه پژوهش سینمای ایران، سه‌شنبه ۲۹ آذر و پس از اختتامیه سینماحقیقت در موزه سینما برگزار و برگزیده‌گانش معرفی می‌شوند؛ جایزه‌ای که امسال یک بخش ویژه هم به نام و با یاد زنده‌یاد امیر حسین ندایی، استاد و پژوهشگر سینما خواهد داشت.
نشست خبری پنجمین جایزه پژوهش سال سینمای ایران صبح دیروز ۱۴آذرماه در وزارت ارشاد برگزار شد.
در این نشست، امیررضا مافی، دبیر این رویداد، مینو خانی، عضو هیأت داوری و قادر آشنا، معاون توسعه فناوری و مطالعات سازمان سینمایی حضور داشتند.
در ابتدای این نشست، آشنا گفت: سازمان سینمایی وظیفه خود می‌داند تا آثار پژوهش سینمایی را ببیند و آن را ارج نهد. ما امسال برای توجه به امر پژوهش ابتدا فراخوانی دادیم و از همه پژوهشگاه‌ها، استادان و … خواستیم که اولویت پژوهشی خود را بگویند؛ از همین رو نزدیک 200و اندی اولویت را اعلام کردند. ما هم موارد را جمع‌بندی و اولویت‌ها را اعلام کردیم و در نهایت ۳۶طرح نهایی آمد که ۸طرح را مصوب کردیم که عموماً درباره وضعیت سینمای ایران، اکران فیلم‌های خارجی، نسبت سینما با اقتصاد، نسبت فیلم‌ها با هویت دینی و ملی و… بود. تاکنون ۱۰ جلسه پژوهشی را تشکیل داده‌ایم و به جمع‌بندی خوبی رسیده‌ایم. تلاش بر این است تا پایان سال تمام پژوهش‌هایی را که در این چند سال در ارشاد انجام گرفته است در سایت معاونت توسعه فناوری و مطالعات سازمان سینمایی بارگذاری کنیم تا بقیه بهره ببرند. پژوهش‌های خوبی انجام گرفته و تلاش ما این است که پژوهش‌های ما عملی باشد.

توجه به بیانیه گام دوم انقلاب 
امیررضا مافی نیز در این نشست گفت: جایزه پژوهش سال سینمای ایران به همت مدیریت و معاونت اسبق ارشاد تاسیس و 4دوره آن برگزار شد. استادان نام‌آشنایی دبیری ادوار مختلف را برعهده داشتند؛ این یک سنگ‌بنای درخشان است که جایش خالی بود. جایزه پژوهش که طبق اساسنامه قرار است به پژوهش‌های جاری سینمای ایران بپردازد، رویکردهای کلان خود را دارد و ما امسال به بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی توجه داشتیم. این جایزه در 7بخش برگزار شد. در مجموع ۹۲اثر به دبیرخانه این جایزه رسید که به لحاظ تعدادی، آثار مقاله علمی در صدر بود. این را هم باید بگویم امسال اعضای شورای علمی و هیأت داوری یکسان بودند. در ادوار گذشته داوری در اشکال مختلف برگزار شده بود. چون جایزه پژوهش شکل جشنواره‌ای ندارد و به همین دلیل شکل‌های مختلف داوری را تجربه کرده به همین ترتیب امسال یک داوری ۷نفره را تشکیل دادیم؛ ضمن اینکه هیأت داوری و هیأت انتخاب یکسان بودند. به‌طور کلی هم ۳۸اثر منتخب شدند و به داوری نهایی راه پیدا کردند. امسال یک جایزه ویژه هم خواهیم داشت که نام آن دکتر امیرحسن ندایی است؛ ایشان در چند دوره جایزه پژوهش حضور داشت، یک معلم تراز اول بود که رفتنش بهت و اندوه زیادی را برای همه ایجاد کرد.
وی درباره اهدای جایزه ویژه «دکتر امیرحسن ندایی» گفت: به‌خاطر حضور مستمر دکتر ندایی یک تصمیم جمعی گرفتیم تا دبیر یک جایزه ویژه را به پاس زحمات ایشان اهدا کند. ویژگی این جایزه این است که ندایی معتقد بود سینما محصول هنرهای مختلفی است. پدیدار شدن همه هنرها کنار هم می‌تواند به سینما منجر شود. پس اثری که چنین ویژگی‌ای دارد و به وجوه مختلف بپردازد، این جایزه را دریافت می‌کند.
وی مطرح کرد: ما در داوری ملاحظه زمانی داشتیم؛ یعنی آثاری که از پایان دوره قبل تا دوره فعلی تولید شده بودند، می‌توانستند شرکت کنند.
مافی ادامه داد: درباره رابطه پژوهشگران و سینما باید بگوییم در ادوار مختلف همواره پژوهش به‌ویژه در ساحت هنر به‌عنوان یک امر فرعی مورد نظر قرار گرفته بود. به‌نظر می‌رسد متولیان و هنرمندان گاهی خیلی به اهمیت پژوهش واقف نیستند، هنر را شهودی پیش می‌برند و پژوهش را دست و پاگیر می‌دانند، پس مفهومی که از پژوهش داریم گره خورده به دانشگاه است؛ حتی بخشی از پژوهش در دانشگاه انجام می‌شود، اما آن تصوری که من از پژوهش دارم صرفاً مربوط به پایان‌نامه و رساله نیست. ما برای گره خوردن سینما و پژوهش نیازمند گونه‌های جدید پژوهش هستیم؛ مثل جستار. البته این کار، کار امروز و فردا نیست و زمان‌بر است؛ هم باید سینماگران آگاه شوند که پژوهش پشتوانه آنهاست و هم پژوهشگران ما باید به سمتی بروند که آنچه تولید می‌کنند به سینمای ایران کمک کند. این را هم باید عنوان کنم که با توجه به اینکه جایزه پژوهش یک جایزه ملی است، ما محورها را پیشنهاد می‌دهیم، ولی کار موضوعات به معاونت توسعه برمی‌گردد. با این حال ما امسال تنوع موضوعی داشته‌ایم که این برای ما مسرت‌بخش بود؛ هرچند می‌دانم که تنوع موضوعی به‌معنای غنای موضوعی نیست.