تمرین روی هوا برای زمین‌لرزه

محمد سرابی - خبرنگار

 «ساعت 5و 30دقیقه صبح زلزله‌ای با قدرت 6/5ریشتر در سمت شرق گسل شمال تهران رخ می‌دهد. خسارت‌های زلزله آنقدر زیاد است که امکان امداد و انتقال مجروحان از معابر درون شهر مختل می‌شود. اکنون باید از بالگرد‌ها و هواپیما‌ها برای امدادرسانی کمک گرفت.» این سناریوی حادثه‌ای احتمالی است که صبح روز یکشنبه برای تمرین مشترک امداد هوایی پایتخت طراحی و اجرا شد. صبح دیروز، مراحل اجرایی تمرین از پایگاه هوایی قدر در نزدیکی فرودگاه مهر‌آباد شروع شد. در این بخش انتقال آمبولانس و خودرو‌های امدادی با استفاده از هواپیما‌های ایلوشن 76و انتقال نیرو‌های متخصص امداد با استفاده از هواپیمای آنتونوف 74اجرا شد. همچنین بالگرد‌های ام‌آی 17به جابه‌جایی بار‌های سنگین پرداختند. شهردار تهران و دیگر مسئولان حاضر در تمرین پس از آن به سایت پرواز در شرق دریاچه چیتگر رفتند و شاهد برداشت آب از دریاچه و انتقال آن برای خاموش ‌کردن آتش، با استفاده از بالگرد بودند. بخش دیگری از تمرین این روز نیز در بوستان ولایت به اجرا در آمد. شهردار تهران در حاشیه این تمرین گفت: موضوع بلایای طبیعی و ایجاد آمادگی برای مواجهه درست با آن از مواردی است که به هیچ وجه نباید مورد غفلت قرار بگیرد؛ امروز با عنایت به اینکه اطراف تهران سه گسل فعال مشا، شمال‌غرب و شهرری را داریم، تمرین مشترکی را با این فرض که یک زلزله 6.5 ریشتری در تهران رخ داده ترتیب دادیم و با توجه به بسته شدن راه‌ها تلاش شد که از طریق بالگرد و امداد هوایی این تمرین مشترک انجام شود.
علیرضا زاکانی افزود: با توجه به این مسئله، کلیه ظرفیت ها از جمله قرارگاه ثارالله و مجموعه های پشتیبانی کننده و هدایتگر این صحنه مانند هلال احمر و.‌..‌ را در این تمرین مشترک داشتیم.  امیدواریم بتوانیم با این تمرین های مشترک آمادگی لازم را در مواقع بحران داشته باشیم.

مشارکت و هم‌‌افزایی
 سرپرست سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران هم در حاشیه برگزاری این تمرین گفت:  با مشارکت دستگاه‌های مختلف  شاهد هم‌افزایی مناسب بین دستگاه‌های مختلف در این تمرین بودیم و چند تن از مدیران حوزه‌های مختلف نیز بازدیدی از ظرفیت‌های مختلف پروازی شهر تهران در بوستان ولایت، قلعه مرغی و دوشان تپه به عمل خواهند آورد. علی نصیری ادامه داد: با توجه به اینکه سطح حادثه در این سناریو سطح ملی تشخیص داده شد، تمرین با کمک 5سایت پروازی، ۱۰ فروند بالگرد و بال ثابت انجام شد و چند مرحله کلی داشت.  یحیی صالح‌طبری رئیس مرکز اورژانس تهران نیز در حاشیه این تمرین با اشاره به همکاری شهرداری و اورژانس برای گسترش پایگاه‌های اورژانس در پایتخت گفت: ناوگان اورژانس تا حدودی فرسوده است، اما در بودجه ۱۴۰۱ پیش‌بینی شده که آمبولانس‌های جدیدی وارد ناوگان کشور شود. همچنین  قرار است زمین‌هایی از سوی شهرداری در مناطقی که نیاز داریم در اختیار ما قرار بگیرد تا اورژانس بتواند با تمام توان در خدمت مردم تهران باشد. رئیس مرکز اورژانس تهران در پاسخ به سؤال همشهری درباره نقش مهم مردم در بحران‌ها خاطرنشان کرد: باید کاری کنیم که هر خانه‌ای در تهران در مواقع بحران یک همیار اورژانس داشته باشد و هر فرد بتواند اقدامات اولیه هنگام مواجهه با بیمار را انجام دهد. رئیس مرکز کنترل و پشتیبانی و اطفا‌ی حریق وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح نیز در حاشیه این تمرین گفت: رزمایش مشترک با قرارگاه ثار‌الله و اورژانس و آتش‌نشانی، سازمان هواپیمایی کشوری و همینطور سازمان مدیریت بحران شهر تهران به متولی‌گری شهرداری تهران برگزار شده است. محمدمهدی نوری در پاسخ به سؤال همشهری درباره توان انجام عملیات درصورت وقوع حادثه احتمالی گفت: با هماهنگی‌ها و ارتباطاتی که اکنون ایجاد شده است، نفرات به سرعت در جایگاه خود قرار می‌گیرند و امکان امدادرسانی فراهم است. 

سناریوی تمرین زلزله فرضی
زلزله‌ای به بزرگی 6/5در مقیاس ریشتر در ساعت 05:30صبح در ابتدای شرقی گسل شمال تهران در عمق 10کیلومتری زمین به همراه 10پس‌لرزه طی 30دقیقه رخ می‌دهد که منجر به تخریب گسترده مناطق مختلف شهر تهران می‌شود و آتش‌سوزی‌های وسیع، تخریب شریان‌های آبرسانی، توزیع برق، گازرسانی و تخریب منازل را با وسعت زیاد به‌دنبال دارد. خروجی سامانه تخمین خسارت سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران تعداد 162951نفر کشته، 531841 نفر زخمی و 1475999نفر بی‌خانمان را اعلام کرده است. گزارش سازمان‌های امدادی حاضر در سطح شهر، این تخمین را تأیید می‌کند. این کار امدادرسانی به مناطق داخلی شهر تهران را به‌علت انسداد معابر، ریزش پل‌ها، تخریب جاده‌های مواصلاتی از طریق زمینی از داخل و خارج شهر با چالش اصلی روبه‌رو می‌کند.
ستاد مدیریت بحران کلانشهر تهران، از سازمان مدیریت بحران کشور استمداد می‌کند. به‌دنبال این درخواست، امداد هوایی جهت اقدامات گشت هوایی برای تخمین شرایط موجود، انتقال تجهیزات و امدادگران استان‌های پیشتاز و معین، تخلیه مصدومان و... فعال می‌شود.