قدرت بازدارندگی و توازن منطقهای در سایه اقتدار نظامی
امروز قدرتهای دنیا، ایران را کشور تحولخواهی میبینند که در کنار قدرت بازدارندگی میتواند توازن منطقه را به نفع خود تغییر دهد
صفیه رضایی- خبرنگار
19بهمن در نامگذاری ایام دههفجر امسال، با عنوان «انقلاب اسلامی، ثبات، امنیت و اقتدار نظامی» نامگذاری شده است. بیشک دستاوردهای انقلاب اسلامی در عرصه ثبات داخلی و منطقهای و حوزه امنیتی و نظامی، بر کسی پوشیده نیست. در واقع انقلابی که در شاکله اجتماعی و مردمی به پیروزی رسید و هیچگونه سلاح و قدرت نظامی را به همراه نداشت و تنها با قدرت ایمان به ثمر نشست، اکنون خود قدرت بزرگ منطقهای است که در مقابل آمریکا ایستاده است. روحیه انقلابی، استکبارستیزی و جنگ 8ساله آموختهها و تجربیاتی بودند که اهمیت قدرت نظامی، بالا بردن توان امنیتی و به هم خوردن موازنه قدرت به نفع خود را بیش از پیش مسجل میکرد. ساخت انواع سلاحها و تجهیزات نظامی، ساخت انواع بالگردهای مدرن، تولید انواع موشکهای بالستیک، بهرهگیری از توان هستهای مانند . ازجمله افتخاراتی است که در کارنامه انقلاب اسلامی میدرخشد. آنچه دامنه این افتخارات را پربارتر میکند عدموابستگی توان دفاعی و نظامی جمهوری اسلامی ایران به کشورهای دیگر است؛ در واقع تولید تسلیحات نظامی، دفاعی و امنیتی بر مبنای الگوی بومیسازی، پی گرفته شده است. بهعبارتی، تولید سلاحهای دفاعی و نظامی داخلی خود مولد روحیه اعتمادبهنفس و ایجادکننده ظرفیتهای دیگر برای پیشرفت در این عرصه است. کشورهایی که تسلیحات و تجهیزات عاریتی را از دیگر کشورها همچون آمریکا تهیه میکنند، نوعی پاشنهآشیل برای آنها بهحساب میآیند؛ بهعنوان نمونه، امارات در تجهیز نیروی دفاعی وابسته به آمریکاست. این الگوی عاریتی و برونپایه باعث تداوم وابستگی نهتنها به آمریکا میشود بلکه دامنه تابآوری این کشور را در عرصه نظامی تنزل میدهد. درحالیکه چنین رویهای در راهبرد دفاعی و نظامی و اقتداری جمهوری اسلامی وجود ندارد. سردار غلامرضا جلالی، رئیس سازمان پدافند غیرعامل معتقد است: در دوران قبل از انقلاب، حجم زیادی از تسلیحات از سوی آمریکا در اختیار رژیم پهلوی قرار گرفت: ایران نقش ژاندارم منطقه را ایفا کرد، اما استفاده از این تجهیزات تنها با حضور مستشاران نظامی آمریکایی مقدور بود و نظامیان ایران از خود اختیاری نداشتند. وی افزود: امروز این رویه تغییر کرده است و صنعت دفاعی کشور خودکفاست. یعنی ما تمام تجهیزات دفاعی مدرن موردنیاز را خودمان طراحی کرده و میسازیم و استراتژی بازدارندگی کشور را مبتنی بر آن طراحی و دنبال میکنیم. برای نمونه در حوزه هوافضا در زمان حکومت پهلوی، روی نقطه صفر بودیم درحالیکه امروز جزو قدرتهای جهان در حوزه موشکی هستیم و قادریم موشک، ماهواره و ابزارهای مختلف در این حوزه را طراحی کرده و بسازیم.
استقلال در کنار بازدارندگی
امروز 43سال است که روحیه انقلابی و جهادی، ایران را در منطقه از لحاظ توان دفاعی و امنیتی سرآمد کرده است. ابوالقاسم رئوفیان، تحلیلگر سیاسی در این زمینه به همشهری میگوید: انقلاب اسلامی ایران در میان تمام انقلابهای طول تاریخ دارای برتری بود. این برتریها اولا در نوع رهبری است و ثانیا در گفتمان آن است؛ چرا که این انقلاب ابتدا با هدف مبارزه با طاغوت و استکبار شکل و جریان یافت و با وجود آنکه هیچ سلاح نظامی نداشت و هیچ قدرت بزرگی آن را حمایت نمیکرد، توانست با رهبری مقتدر محقق شود. وی افزود: امروز پیشرفت نظامی و امنیتی تا جایی است که ایران دارای قدرت بازدارندگی بوده و نخستین قدرت منطقهای است که در برابر آمریکا ایستاده است. دستیابی ایران به سلاحهای مدرن و به روز حتی باعث شده گزینه حمله نظامی علیه ایران از بین برود. بهعبارتی امروز انقلاب اسلامی به چنان قدرتی دستیافته است که نهتنها برای دیگر ملل ستمدیده اقتداری قابلاتکاست بلکه میتواند در مقابل قدرتهای زورگویی که تلاش دارند توازن منطقه را برهم بزنند، بایستد. این فعال سیاسی معتقد است که دشمنان ایران و انقلاب امروز به گزینه حمله نظامی درباره ایران فکر نمیکنند چرا که ایران را قدرت منطقه میبینند از اینرو گزینههایی همچون تهاجم فرهنگی، جنگ نرم و جنگ سایبری را علیه ایران مطرح و اجرا میکنند.
بازنگری همواره لازم است
امروز کشورهای ابرقدرت، ایران را کشور تحولخواهی میبینند که در کنار قدرت بازدارندگی میتواند توازن منطقه را به نفع خودتغییر بدهد.بهگفته سیدمرتضی نبوی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، پیشرفت در صنایع دفاعی طمع دشمنان برای تجاوز به کشور را از بین برد اما آنچه مهم است اینکه به تناسب اقتدار نظامی منطقهای و بینالمللی باید عاملان تامین امنیت و ثبات داخلی یعنی نیروی انتظامی و پلیس نیز از اقتدار برخورد و قدرت بازدارندگی برخوردار باشند. بهعبارتی در عرصه ثبات، امنیت و اقتدار نظامی باید 2وجهه داخلی و خارجی را با هم دید. از اینرو باید قوانینی که مربوط به این حوزه است به مرورزمان موردبازنگری و اصلاح قرار گیرند. شهریار حیدری، نماینده مجلس معتقد است که «قانون به کارگیری سلاح توسط مأمورین نیروهای مسلح نیازمند اصلاح و بازنگری است، از اینرو این قانون باید متناسب با ماموریتها و نیازهای نیروی انتظامی اصلاح شود». بدیهی است که اقتدار در حوزه امنیت داخلی به جهت پیوند آن با امنیت و خواستههای مردم، میتواند زمینهساز ثبات، آرامش و آسایش اجتماع باشد. این تناسب میتواند وجهه مطلوبی از اقتدار ایران نیز در صحنه بینالملل به نمایش بگذارد. بهعبارتی اقتدار منطقهای و بینالمللی ایران در تکامل اقتدار داخلی است.