چم‌‌و‌خم فیلمسازی

در دنیای امروز، فیلم‌ها و برنامه‌های تلویزیونی و اینترنتی و آیتم‌سازی، جایگاه بالایی دارد؛ چراکه در حوزه سرگرمی و فرهنگ و هنر، بخش زیادی از زمان شهروندان را به‌خودش اختصاص داده و می‌دهد. شاید خیلی از شماها هم دوست داشته باشید که به‌عنوان حرفه اصلی یا حرفه‌ای در کنار حرفه اصلی‌تان، به این دنیا نیز ورود پیدا کنید. شاید برای شما سؤال باشد که چطور باید به این دنیای نسبتاً پیچیده ورود پیدا کرد. پس این شما و این هم پیشنهادهایی که در این زمینه مطرح کرده‌ایم تا بتواند آغازگر راه طولانی شما در این دنیای بزرگ برنامه‌سازی و فیلمسازی باشد.

1 . فیلم‌باز باشید
شما می‌خواهید یک فیلم کامل بسازید یا کلیپ‌ها و فیلم‌های کوتاه و برنامه‌های ترکیبی، پس ابتدا باید بدانید که یک فیلم خوب یا یک برنامه ترکیبی خوب یا مستند خوب یا یک آیتم خوب چیست. به این منظور باید در جریان چنین تولیداتی قرار بگیرید. وقت فراغت‌تان را به تماشای چنین آثاری اختصاص بدهید؛ مثل یک تماشاگر حرفه‌ای.

2 . سناریست شوید
هر برنامه تصویری نیاز به یک سناریوی کامل و بی‌عیب و نقص دارد تا هم خط روایی مشخصی داشته باشد و هم هزینه‌های تولید را کاهش دهد. به همین دلیل باید یکی دو تا کتاب درباره سناریونویسی بخوانید که در کتابخانه‌ها موجود است. این فقره را اگر خوب بشناسید، می‌توانید به راحتی دست به تولید فیلم یا برنامه بزنید.

3 . دستیار باشید
بخشی از کارگردان‌های ایرانی فیلمسازی را به این شکل یاد گرفته‌اند: با فیلمسازی صحبت کرده‌اند و در پشت صحنه فیلمسازی او آماده شده و نقش دستیار را بازی کرده‌اند. ببینید چطور عوامل را مدیریت و چطور زاویه‌ها را مشخص می‌کند و چطور کارهای دیگر را به سرانجام می‌رساند. این شیوه، شیوه استاد-شاگردی است.

4 . دانش فنی‌تان را رشد دهید
حتماً باید چیزهایی از فیلمبرداری و نورپردازی و دکور و... بدانید. اگر در این‌باره کم بدانید، عملاً نمی‌توانید تأثیرگذار ظاهر شوید. گاهی یک نور خاص و یک زاویه دید خاص و یک دکور خاص و حتی یک دکور واقعی خاص، می‌تواند شما را کلی در اثرگذاری سینمایی جلو بیندازد.

5 . تدوین بدانید
شما حتماً و قطعاً باید تدوین را در نهایت خودش یاد بگیرید. یک تدوین عالی، هر فیلمی را می‌تواند زنده کند و هر برنامه‌ای را می‌تواند تبدیل به یک برنامه قابل تحمل یا فوق‌العاده کند. تدوین، از یک نرم‌افزار ساده تا تدوین‌های حرفه‌ای سینمایی و تلویزیونی و سریالی نوسان دارد. بدون تدوین، شما چیزی نیستید.

6 . از کوچک شروع کنید
برنامه‌ساز مطرحی چون احسان علیخانی، کارش را از آیتم‌سازی برای برنامه‌های تلویزیونی شروع کرده است. چرا از کوچک شروع نمی‌کنید؟ بسیاری از سایت‌ها و اپ‌ها و پیج‌ها و... روی خوش به آیتم‌های تصویری و ویدئویی کوتاه نشان می‌دهند؛ مخصوصاً اگر قصه و داستان و ایده مرکزی خوبی هم داشته باشد. همین کوچک‌ها، می‌تواند شما را وارد دنیای بزرگ سینما و تلویزیون کند.

7 . آموزش ببینید
فرهنگسراها و مراکز مختلف و انجمن‌های فیلمسازی مختلف، دوره‌هایی دارند که می‌توانید با شرکت در آنها، اصول اولیه فیلمسازی را به خوبی یاد بگیرید و حتی از امکانات و وسایلی که در این مراکز وجود دارد، به نفع خودتان استفاده کنید. همیشه قرار نیست که آموزش برای‌تان پرخرج باشد.

8 . درباره فرایند تولید بدانید
چه فیلم، چه برنامه تلویزیونی و اینترنتی و چه یک آیتم، همه نیازمند این است که شما فرایند تولید را طی کنید. پس باید بعد از آموزش اصول اولیه، همه پیش‌نیازها را بررسی و فهرست کنید. در اینجا شما نیاز به بررسی بودجه، تعداد جلسات فیلمبرداری، ساخت دکور یا کشف دکورهای واقعی، تست‌های مختلف برای بازیگران و عوامل و... خواهید داشت. این برنامه‌ریزی‌ها هرچه دقیق‌تر باشد هزینه‌های شما کمتر خواهد شد.

9 . به‌روز باشید
در حوزه صدا و افکت‌ها و اصلاح نور و چهره و... نرم‌افزارهایی هستند که می‌توانند حسابی به شما کمک کنند. سعی کنید از این نرم‌افزارها چیزهای زیادی بدانید. گاهی یک نرم‌افزار می‌تواند شما را از شکست نهایی نجات بدهد. نرم‌افزارهای جلوه‌های ویژه هم فقط خاص سینمای حرفه‌ای نیستند، حتی برای برنامه‌های تلویزیونی و آیتمی هم به درد شما می‌خورند.

10 . از بازار هم بدانید
شما برای خلأ تولید نمی‌کنید. باید بعد از مدتی آثار شما را کسی خریداری کند. این نفر، می‌تواند فردی در تلویزیون، در یک سایت یا پیج اینستاگرامی، در یک پلتفرم پخش ویدئو و...  باشد. پس باید قدرت بازاریابی و کشف بازار هدف و مذاکره را هم داشته باشید. نگویید که من یک هنرمندم و از این چیزها بدم می‌آید زیرا اگر این چیزها را ندانید، بعد از مدتی چون مشتری برای کارتان پیدا نمی‌شود ناامید خواهید شد.