پیشنهادهای ادبی به انتخاب شاعران و نویسندگان شاخص
کتابهای خوب برای شما خوانندگان خوب
نیلوفر ذوالفقاری
به اندازه همه کتابهایی که در قفسههای کتابخانهها کنار هم چیده شده، گزینههایی برای خواندن داریم و طبیعی است که انتخاب از بین همه این آثار، کار سادهای نباشد اما اگر کتابی را، شاعر و نویسنده موردعلاقهمان پیشنهاد داده باشد، کارمان برای انتخاب راحتتر میشود و با خیال راحت سراغ مطالعه آن اثر میرویم. اینبار از شاعران و نویسندگان محبوب و شناختهشده که پیش از این گفتوگوی ما را با آنها خوانده بودید، خواستهایم به مخاطبان کتاب پیشنهاد دهند.
عبرتگاه تاریخ/ قصههای کوتاه از دورههای تاریخی
اسماعیل آذر
سیامین سال انتشار روزنامه وزین همشهری را به همه خبرنگاران و مخاطبان این روزنامه تبریک میگویم. برای معرفی یک کتاب و اثر ادبی، طبیعتاً سلایق مختلف است اما در بخش قصهها و رویدادهای تاریخی، میتوان اشتراکاتی پیدا کرد. من کتاب «عبرتگاه تاریخ» را پیشنهاد میدهم. در این کتاب از هر دوره تاریخی، قسمتهای مهم به شکل قصههای کوتاه بیان شده است و تلاش کردهام قصهها کوتاه باشند و به مهمترین نکات آن دوره تاریخی بپردازند. کوتاه بودن قصهها باعث میشود حوصله مخاطب سر نرود. این کتاب در سال اول انتشار با استقبال خوبی مواجه شد بهطوری که در همان مدت کوتاه، به چاپ سیزدهم رسید. گلستان و بوستان سعدی پیشنهاد آشنای من است که مخاطبان میتوانند آنها را با صدای من در ایرانصدا بشنوند. شنیدن بوستان سعدی میتواند جذابیت زیادی برای علاقهمندان داشته باشد و این امکان در ایرانصدا بهطور رایگان فراهم شده است.
رنجینکمان و.../ روایتهایی از افغانستان
محمدکاظم کاظمی
من اخیراً چند کتاب خوب خواندهام که البته بعضی جزو کتابهایی بوده است که ویراستاری کردهام و بعداً چاپ شده است و طبیعی است که خیلی خوب آنها را خواندهام. در این میان میتوانم چند کتاب را برایتان ذکر کنم. «رنجینکمان»، روایتهایی از عشق، رنج و شکیبایی، نوشته غلامرضا طریقی، انتشارات جامجم. این کتاب را بهخاطر احساسهای انسانی نیرومندی که در روایتها و در آدمهای این روایتها نهفته است دوست دارم. «وقتی موسی کشته شد»، رمان سیدمحمدضیاء قاسمی که نشر چشمه منتشر کرده، پیشنهاد دیگر من است. آنچه در این کتاب خیلی برایم مهم بود، حفظ توأمان خط سیر داستان و نیز تحولات کشور افغانستان در این رمان بود. کتاب بعدی «وطندار»، روایت ۲۸ افغانستانی از مهاجرت به ایران است که به کوشش محمدسرور رجایی نوشته شده است. این کتاب از نظر واقعهنگاری مهاجرت و مسائلی که مهاجران افغانستانی با آن درگیر هستند کتاب مهمی است.
لغتنامه دهخدا و تاریخ بیهقی/ زیر و بم لغت
راضیه تجار
کتابهای مختلفی میتوان به علاقهمندان به مطالعه پیشنهاد داد که در موضوع تنوع دارند. یک پیشنهاد میتواند لغتنامه دهخدا باشد. لغتنامه دهخدا که در 26475صفحه 3ستونی در قطع رحلی، زینتبخش کتابخانههاست، نتیجه تلاشهای علیاکبر دهخدا، نویسنده، شاعر، پژوهشگر، لغتشناس و از آزادیخواهان دوران مشروطه است. حدود نیمی از شاهکار دهخدا عبارت است از لغت با معنی و شاهد و منظور از شاهد این است که برای هر لغت، نمونههایی از ابیات شاعران کهن که آن واژه در آنها بهکار رفته، آمده است. نیم دیگر این اثر، به اعلام تاریخی و جغرافیایی و زندگینامه شخصیتهای علمی، فرهنگی، سیاسی و تاریخی اختصاص دارد. تاریخ بیهقی کتاب دیگری است که مطالعه آن را پیشنهاد میکنم. این کتاب مهم، نوشته ابوالفضل محمد بن حسین بیهقی است که به تاریخ پادشاهی خاندان غزنوی میپردازد. مطالعه ترجمه فارسی قرآن مجید همواره پیشنهاد میشود. جز این خواندن چند رمان و مجموعه داستان که در کتاب سال یا جشنواره قلم زرین حائز رتبه شدهاند، میتواند جذاب باشد.
زایشمرگهای متن/ آشنایی با نوسرودههای شاعران معاصر
حمیدرضا شکارسری
با توجه به رونق جریان کوتاهسرایی در شعر این سالها و با توجه به لزوم آسیبشناسی این جریان ادبی، مطالعه دوره سهجلدی «زایشمرگهای متن» را پیشنهاد میکنم که انتشارات وزین فصل پنجم طی این سالها منتشر کرده است. در هر جلد از این کتاب، دهها نوسروده کوتاه از دهها شاعر معاصر گزینش شده و موردنقد و بررسی قرار گرفته است. با مطالعه این دوره کتاب، ویژگیها و مختصات، محدودیتها، امکانات و بهطور کلی ابعاد گوناگون کوتاهسرایی تا حد ممکن برای خواننده روشن میشود. این کتاب در 2جلد و با فاصله زمانی از هم چاپ شده است. جلد اول در سال1390 و جلد دوم در سال1395 منتشر شده است. جلد دوم این کتاب در 184صفحه است. در کتاب از هر شاعر فقط یک شعر انتخاب شده و به نام و شهرت شاعران در نقدها توجه نشده است و صرفاً شعر ملاک نقدها بوده است (79شعر از 79شاعر).
مرشد و مارگاریتا و پدرو پارامو/ آثار کلاسیک و فلسفی
ابوتراب خسروی
خواندن کتاب «مرشد و مارگاریتا»، اثر میخائیل بولگاکف را پیشنهاد میکنم. این کتاب را با ترجمه عباس میلانی، انتشارات نشر نو منتشر کرده است. رمان از 3داستان موازی تشکیل شده که در نهایت یکپارچه میشوند: سفر شیطان به مسکو، داستان پونتیوس پیلاطس و به صلیب کشیدهشدن مسیح و عشق مرشد و مارگاریتا. کتاب دیگری که میتوانم مطالعه آن را توصیه کنم، «پدرو پارامو»، اثر خوان رولفو است که با ترجمه احمد گلشیری توسط انتشارات آفرینگان منتشر شده است. گسستگی بخشهای متوالی زمان که مرز مشخصی بین انسانها و رویدادها نیست، توالی آیندهبینیها و فلشبکها و نجواهای پشت دیوار و انسانهایی با هذیانهای فکری که گاه دیده و گاه محو میشوند، همه و همه باعث شده یکی از آثار شاخص ادبیات لاتین زاده شود. برای علاقهمندان به موضوعات فلسفی هم خواندن کتاب «دنیای سوفی»، اثر یوستین گردر را پیشنهاد میکنم که انتشارات نیلوفر منتشر کرده است.
قدرت بیقدرتان و خونخورده/ ماهیت نظام پساتوتالیتر
بلقیس سلیمانی
از بین آثار ادبی که میتوان مطالعه آنها را پیشنهاد داد، انتخاب من کتاب قدرت بیقدرتان، اثر واتسلاو هاول است که توسط انتشارات نشر نو منتشر شده است. نویسنده در این کتاب درباره ماهیت یک نظام ایدئولوژیک جدید به اسم «پساتوتالیتر» حرف میزند؛ موضوعی که از عوامل بیداری مردم چکسلواکی و وقوع انقلاب مخملین به رهبری هاول شد؛ کتابی افشاگر و جذاب فلسفی، سیاسی و اجتماعی که خواندن آن به محققان، پژوهشگران و علاقهمندان به جریانات سیاسی، جامعهشناسی، فلسفه و تاریخ پیشنهاد میشود. اثر دیگری که میتوانم پیشنهاد دهم، کتاب «خون خورده»، نوشته مهدی یزدانی خرم و چاپ نشر چشمه است. داستان کتاب سرگذشت پنجبرادر در بازه زمانی بین سالهای 1360تا 1367است. این اثر نه کتاب تاریخی سخت و دشوار است و نه شبیه داستانهای تاریخی ادبیات کلاسیک سختخوان بلکه ترواشات ذهن نویسنده است که در جایی از زمان به سالهای دور مهاجرت میکند.
شوایک/ در پیشگاه یک طنز گزنده
احمد اکبرپور
کتابی که خواندن آن را پیشنهاد میکنم، اثری در ژانر طنز به نام شوایک است. یاروسلاو هاشک، نویسنده تحسینشده اهل چک در این کتاب از راه آمیختن بازیهای کلامی شگفتانگیز با طنزی گزنده و طعنهزننده، تصویری حیرتآور از بیهودگی و پوچی جنگ را به مخاطب ارائه میکند. شوایک که مردی خوشقلب و حراف است، با شروع جنگ جهانی اول به وفادارترین سرباز اهل چک در ارتش اتریش تبدیل میشود؛ اگرچه تلاشهای نصفه و نیمه او برای رسیدن به خط مقدم، فقط برای این هستند که او را از خطرات جنگ دورتر کنند. او که بیشتر وقتش را صرف خوشگذرانی میکند، تمام زیرکی و استعداد بهانهتراشی خود را بهکار میبندد تا از شر اصرارهای اطرافیانش برای رفتن به نبرد خلاصی پیدا کند. شوایک جزو کتابهایی است که به بیشترین زبانها ترجمه شدهاند. برداشتم این است که برای خوانندگان روزنامه شما، مطالعه این کتاب حتما پیشنهاد خوبی باشد.
پلهپله تا ملاقات خدا/ به عشق مولانا
سعید بیابانکی
از من خواسته شده که پیشنهادهایی برای خوانندگان همشهری داشته باشم. در آستانه سالروز درگذشت مولانا، دوست دارم کتابی درباره او معرفی کنم. «پلهپله تا ملاقات خدا» نوشته دکتر عبدالحسین زرینکوب، یکی از مهمترین آثار درباره مولاناست. ویژگی این کتاب این است که جز اهمیت آن از جنبه تاریخی، نوع نثر جذابی هم دارد. این کتاب سالها پیش منتشر شده اما همچنان نسبتاً پرفروش است. مطالعه آن به دقت نهتنها ما را از نثر شاخص کتاب بهرهمند میکند بلکه کمک میکند مراحل سیر و سلوک و تغییر شخصیت مولانا را بشناسیم. کتاب دیگری که مطالعه آن را پیشنهاد میکنم، «خزان و خاکستر» است. این مجموعه غزل، گزیدهای از اشعار خسرو احتشامی، شاعر پیشکسوت و پرکار است که انتشارات شهرستان ادب منتشر کرده است. مطالعه این کتاب بهخصوص برای شاعران جوانی که در ابتدای راه شاعری هستند، شبیه به سرمشقی آموزنده
عمل میکند.