بر و برگ/ هنرنمایی با در بطری
شهنام صفاجو
ال آناتسوی (El Anatsui) از مدرن‌ترین مجسمه‌سازان آفریقایی است که در پی تعریف مجدد جایگاه قاره سیاه در صحنه هنر جهانی برآمده است. ایده او استفاده از مواد ساده و روزمره برای خلق حجم‌هایی در مقیاس بزرگ است؛ آثاری که هویت قومی سیاهان آفریقایی را عیان می‌سازد و نشان از ترکیب این ویژگی سنتی با هنر انتزاعی نوع غربی دارد. مضامین کار این مجسمه‌ساز غنایی هم در مصرف، تحول و محیط‌زیست خلاصه می‌شود.
موفقیت آناتسوی در سال 1999با کولاژ در بطری‌های نوشیدنی در خلق آثار مفهومی حاصل شد که به شکلی سمبلیک به موضوعات مهمی چون مصرف‌گرایی جهانی و تاریخچه آن، ازجمله برده‌داری اشاره دارد و اینکه در برخی نقاط جهان افراد نیازمند مجبور به استفاده مجدد از آنچه دور انداخته شده، هستند.
از آن زمان، وی به ساخت مجموعه‌ای از تابلوهای دیواری با مواد بازیافتی شناخته شده روی آورده که سوای در بطری، از پارچه‌های سنتی، میخ‌های آهنی، چوب‌های دریایی، تخته‌های راه‌آهن، ضایعات صنعت چاپ و... هم استفاده می‌کند. او اساساً رنگ‌آمیزی می‌کند؛ به‌گونه‌ای که کارهای آناتسوی با نقاشی‌های گوستاو کلیمت، نقاش نمادگرای قرن 19اتریشی مقایسه می‌شود.
به اعتقاد ال آناتسوی، هنر در خلأ رشد نمی‌کند. او می‌گوید: وقتی خانه را ترک می‌کنید و به سفر می‌روید، این بُعد فاصله می‌تواند شما را به سطح جدیدی از همدلی و احساس نسبت به بنیان زندگی برساند. پس داشتن فاصله از هر سطح معمولی، سیل ایده‌ها را فراهم می‌آورد. به این معنا که هنر همیشه در حرکت است. هر زمان که چیزی را لمس می‌کنید، مطمئناً تغییری هم ایجاد می‌شود؛ مثل یک صفحه کاغذی که می‌توانید آن را شکل دهید. این می‌تواند روی زمین هم اتفاق بیفتد؛ روی سقف؛ روی دیوار و همه سیالاتی که پشت این مفهوم هستند. نمایشگاه فصل آفریقا که به‌عنوان دعوتی برای نگاه و درک جهان از منظر آفریقا در Salle des Gens d'Armes برپا شده و تا نوامبر 2021هم ادامه دارد، تابلوهای دیواری انتزاعی و شاعرانه ال آناتسوی را به رویت مخاطبان جهانی درآورده است. همانند سایر رویدادهای جمعی، این نمایشگاه هم به‌دلیل پاندمی کرونا با تأخیر برگزار شد و اکنون درهای عمارت پادشاهی قرون وسطایی که در زمان انقلاب به زندان تبدیل شده بود، به روی عموم مردم باز شده تا دیوارها و ستون‌های آن با همکاری Factum Arte و گالری اکتبر، مزین به آثار این هنرمند بزرگ آفریقایی شود.
