درمان‌های سنتی؛ مکمل ترک اعتیاد
گپ‌وگفت با متخصص طب سنتی ایرانی درباره راهکارهای سنتی و اثربخشی گیاهان دارویی بر ترک اعتیاد
مرضیه ثمره‌حسینی ـ روزنامه‌نگار
با توجه به مخفی‌بودن پدیده اعتیاد در ایران به‌دلیل غیرقانونی‌بودن و ضد‌ارزش بودن آن، آمار روشن و دقیقی از جمعیت افراد درگیر اعتیاد وجود ندارد، اما کاهش سن مصرف دخانیات به 12سال، زنگ خطر بزرگی برای خانواده‌ها و جامعه است. امیرعلی متولد سال1380 است که تاکنون 3بار برای ترک اعتیاد به کمپ رفته است. هفته پیش بعد از 28روز، از کمپ مرخص شده است. می‌گوید قلیان پای ثابت تفریحات خانوادگی‌شان بوده و او هم از سن کم قلیان می‌کشیده! اعتیاد پدر و معاشرت با دوستان ناباب، دامنش را می‌گیرد و دوسال پیش، مصرف گُل را شروع می‌کند و معتادش می‌شود. در مدت کوتاهی به مصرف تریاک گرایش پیدا می‌کند. خانواده‌اش بعد از اطلاع از موضوع، او را به زور به کمپ ترک اعتیاد می‌برند. اما 21روز فایده ندارد و محیط نامناسب خانه و دسترسی راحت به مواد، باعث می‌شود او به فاصله تنها چند روز بعد از آمدن از کمپ، باز به مصرف مواد‌مخدر رو بیاورد. این‌بار هروئین را امتحان می‌کند. می‌گوید: امروز مواد‌مخدر از هر نوعی که بخواهی، خیلی راحت گیر می‌آید! بسیاری از رفقای من الان شیشه مصرف می‌کنند اما برای من بس بود و تصمیم گرفتم ترک کنم. چشمان پسرک برق می‌زند. می‌گوید: نگاه کردم و دیدم هنوز بخش خوبی از زندگی پیش رویم است و حیف است که با دست خودم، عمرم را تباه کنم. برنامه امیرعلی این است که پیگیر خدمت سربازی‌اش شود و امید بسیار دارد که دیگر هرگز سمت مواد نرود.
تجویز داروهای گیاهی برای تسکین بدن
ترک قطعی اعتیاد سخت است. آمار نشان می‌دهد که در حالت خوش‌بینانه تنها حدود 20درصد از معتادان، دیگر به سمت مصرف مواد‌مخدر بازنمی‌گردند. کارشناسان اجماع نظر دارند که نخستین گام برای ترک کامل و برنگشتن به سمت مصرف دوباره مواد‌مخدر این است که فرد خودش بخواهد و نه با ضرب و زور، بلکه داوطلبانه اقدام به ترک کند. در مرحله بعد از ترک اعتیاد، فرد باید از دسترسی به مواد‌مخدر و محیط ناسالم دور بماند و تحت حمایت کامل خانواده و دوستانش قرار گیرد. دکتر حسن اکبری، متخصص آسیب‌شناسی سلولی و طب سنتی ایرانی معتقد است که خانواده‌ها می‌توانند با نسخه‌های گیاهی از فردی که به‌تازگی ترک کرده، حمایت کنند و میل گرایش او به مواد‌مخدر را از بین ببرند. البته تأکید دکتر اکبری این است که در طب سنتی، داروهای گیاهی بیشتر برای کمک‌کردن به ترک اعتیاد و تسکین و آرام‌کردن بدن هنگام ترک استفاده می‌شوند.
مصرف غذاهای خانگی
اصلاح تغذیه و تغذیه خوب، راهکار دیگری است که متخصص طب سنتی ایرانی باور دارد در ترک قطعی اعتیاد افراد اثرگذار خواهد بود. دکتر اکبری می‌گوید: خوشبختانه بیشتر غذاهای سنتی ایرانی مانند آبگوشت، خورشت قیمه، قورمه سبزی و فسنجان ازجمله غذاهای گرم و تر محسوب می‌شوند که در سلامت گوارش و معده و کاهش سردی بدن و مغز مؤثرند. موادی مانند کشمش و شیره انگور نیز خوراکی‌های سالم و مفیدی هستند. تأکید این متخصص طب سنتی این است که خانواده‌ها مصرف فست‌فود را که پایه آن گوشت گاو است، حذف کنند چون که موادی مانند پنیر پیتزا و گوشت گاو که سرد هستند، باعث سردی مغز و تمایل به مصرف مواد‌مخدر می‌شوند.
پرهیز از نوشیدنی‌های سرد و صنعتی
متخصص طب سنتی معتقد است که چند روز جداکردن فرد درگیر اعتیاد از مواد‌مخدر و صِرف رفتن به کمپ ترک اعتیاد منجر به پاکی کامل فرد نمی‌شود چون زمینه اولیه اعتیاد در او از بین نرفته و زمانی که دوباره به مواد‌مخدر دسترسی پیدا کند، خیلی راحت ترک را می‌شکند. راه قطعی ترک اعتیاد این است که عوامل زمینه‌ای، یعنی خورد و خوراک و برنامه روتین زندگی او هم اصلاح شود. توصیه دیگر دکتر اکبری که برای فصل گرما نیز مناسب است، مصرف تخم‌شربتی و شربت‌های سنتی مانند شربت بیدمشک، بهارنارنج و شربت زعفران است که بدن را متعادل می‌کنند. وی می‌گوید: مصرف آب سرد و یخ برای بدن بیماری‌زاست و باعث سردی بدن و مغز می‌شود. مصرف بستنی و ماء‌الشعیرها و آبمیوه‌های صنعتی نیز اصلاً برای جوانی که تازه اعتیاد را ترک کرده است، مناسب نیست.
اهمیت خواب سر وقت و ورزش مستمر
به‌موقع خوابیدن از اصول مهم طب سنتی است که باعث تقویت قوای مغز می‌شود. متخصص طب سنتی می‌گوید: مزاج خواب گرم است و باعث گرمی مغز می‌شود. دکتر اکبری می‌افزاید: آخرین مقالات علمی نشانگر این است که برای ترشح بهتر هورمون ملاتونین و هورمون رشد باید ساعت 10شب به بعد به رختخواب بروید. برعکس این حالت، کم‌خوابی و دیرخوابی باعث افت عملکرد مغز و غلبه سردی در مغز و بروز افسردگی می‌شود. خواب درست به جوانی که در مرحله ترک اعتیاد است، در ترمیم سلول‌های مغزی و بافت‌های بدنش که بر اثر مصرف مواد‌مخدر آسیب جدی می‌بینند، کمک مؤثری می‌کند. ورزش نیز نه‌تنها هیچ عارضه‌ای ندارد، بلکه حرکات ورزشی، مغز را به‌خوبی گرم می‌کنند و نشاط‌آور هم هستند.
