دیپلماسی
در آستانه توافق جدید
عراقچی : تفاهم جدیدی در حال شکل گرفتن است و می‌توان برای نگارش متن مشترک شروع به کار کرد
دیروز دوباره چراغ‌های گراندهتل برای مذاکرات کمیسیون مشترک برجام روشن شد. چهارمین دور مذاکرات درباره فهرست تحریم‌های قابل لغو ادامه دارد و نشست دیروز نزدیک یک ساعت‌و‌نیم طول کشید. فهرست‌هایی که عباس عراقچی گفته بود، بدون آن مذاکرات پیشرفتی نخواهد داشت. عراقچی پس از نشست دیروز هم گفت که مذاکرات به مرحله‌ای رسیده است که «طرف‌ها می‌توانند روی یک متن مشترک کار کنند.» طبق توضیحات عراقچی، هیأت ایرانی متون مورد‌نظر خودش را هم در حوزه هسته‌ای و هم در حوزه رفع تحریم‌ها آماده کرده و به همه طرف‌ها ارائه کرده است. عراقچی حتی گفت که تفاهم جدیدی در حال شکل‌گرفتن است و اشتراک در هدف نهایی الان بین همه وجود دارد. ارزیابی‌های مثبت از نشست دیروز از سوی اروپایی‌ها هم مورد اشاره قرار گرفت. انریکه مورا، نماینده اتحادیه اروپا و رئیس نشست در توییتی از پیشرفت پس از مذاکراتی «سنگین» و ارزیابی از امور جلسه کمیسیون نوشت. مورا نوشت پس از این جلسه به فعالیت «جامع‌تری» نیاز است و همه باید به هدف مشترک یعنی «بازگشت آمریکا به برجام و اجرایی‌شدن کامل آن» پایبند باشند. طبق گزارش رسانه‌های رسمی نیز در نشست دیروز حاضران به بررسی روند گفت‌وگوها در روزهای گذشته پرداختند و گزارش گروه‌های کارشناسی درخصوص حوزه‌های تحریم و هسته‌ای را دریافت کردند. همچنین طبق گزارش‌ها گفت‌وگوها در روزهای آینده هم ادامه پیدا می‌کند و درصورت نیاز کمیسیون مشترک تشکیل خواهد شد. پیش از این یک دیپلمات اروپایی به «رویترز» گفته بود که مذاکره‌کنندگان برای مشورت و تنفس به کشور خود برمی‌گردند. اما فعلا خبری از بازگشت نیست و به‌نظر می‌رسد چراغ‌های گراندهتل همچنان روشن خواهد ماند.
اظهارات درباره فهرست مبهم تفاهم
همزمان با افزایش گمانه‌زنی‌ها درباره چگونگی اقدامات متقابل، رسانه‌های غربی از طرح نماینده آمریکا در امور ایران برای احیای برجام خبر دادند. براساس این طرح تحریم‌ها به سه دسته قابل رفع، قابل مذاکره و غیرقابل رفع دسته‌بندی می‌شود. اما این خبر از سوی مقامات رسمی مورد تأیید قرار نگرفت و یک منبع آگاه هم به «پرس‌تی‌وی» گفت که ایران چنین پیشنهادی را نمی‌پذیرد. به‌گفته این مقام آگاه، مطابق سیاست قطعی نظام، تمام تحریم‌ها اعم از تحریم‌های موسوم به برجامی، تحریم‌های دوره ترامپ ذیل هر عنوانی و تحریم‌های دوره اوباما که پس از اجرایی‌شدن برجام وضع شده، باید لغو شود و پس از راستی‌آزمایی در مدت زمان معقول، ایران آماده توقف اقدامات جبرانی خواهد بود. این منبع مطلع به پرس‌تی‌وی توضیح داد: «همان‌گونه که رئیس‌جمهور کشورمان در دیدار با وزیر خارجه روسیه بر ضرورت بازگشت به توافق۲۰۱۵ تأکید کردند، هر تحریمی که از سال۲۰۱۵ به بعد، پس از اجرایی‌شدن برجام وضع شده؛ ازجمله 2 تحریم موسوم به ISA و Visa Program هم باید لغو شوند.» البته این موضع را مقامات رسمی وزارت خارجه و رئیس هیأت ایرانی در وین نیز بارها تکرار کرده بودند. با این همه دیروز سخنگوی وزارت خارجه ایران حتی اظهارنظر مقام آگاه در این زمینه را هم تکذیب کرد و گفت که «اخبار مذاکرات فقط از طریق کانال‌های رسمی وزارت امور خارجه، سخنگوی وزارت خارجه و رئیس هیأت مذاکره‌کننده منتشر می‌شود.» سعید خطیب‌زاده گفت که «رسانه‌ها به هیچ‌وجه نباید به جریان‌سازی‌هایی که با استناد به «منابع آگاه و مطلع» منتشر می‌شود، توجه کنند.»
خرسندی آمریکا از ادامه مذاکرات وین
مذاکرات دیروز فقط در گراندهتل جریان نداشت. دیپلمات‌های اروپایی به محل استقرار هیأت آمریکایی هم رفت‌وآمد داشتند. پیش از این هم نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی از برگزاری نخستین نشست اعضای کمیسیون مشترک برجام به جز ایران با آمریکا خبر داده بود. آمریکایی‌ها همزمان مذاکرات وین را گامی روبه‌جلو دانستند و البته از غنی‌سازی ۶۰درصدی ایران نیز ابراز نگرانی کردند. جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا نیز در این زمینه گفت: «ما از این اقدام حمایت نمی‌کنیم و فکر نمی‌کنیم که حرکت به‌سوی غنی‌سازی ۶۰درصد مفید باشد، اما خرسند هستیم که ایران به توافق در مورد مذاکرات ادامه داده است.» همچنین روزنامه «وال‌استریت ژورنال» در گزارشی درباره روند مذاکرات وین نوشت: «طرف ایرانی خواستار رفع یکباره همه تحریم‌ها‌ست اما طرف آمریکایی فقط از رفع تحریم‌هایی سخن می‌گوید که با توافق هسته‌ای تعارض داشته باشد، هرچندآمریکا خود تفکیک میان این تحریم‌ها را مشخص نکرده است.» محتوای این گزارش درباره جزئیات مذاکره به اظهارنظر منبع آگاه پرس‌تی‌وی نزدیک بود. اما همچنان منابع رسمی درباره فهرست تحریم‌های قابل لغو سخن نگفتند و مشخص نیست که 2کارگروه تعیین‌شده چه زمانی به نتیجه خواهند رسید.
مکث
شناسایی عامل اقدام خرابکارانه در سایت نطنز
وزارت اطلاعات اعلام کرد که رضا کریمی عامل اقدام خرابکارانه در سایت هسته‌ای نطنز شناسایی شده است، اما وی قبل از حادثه نطنز به خارج از کشور متواری شده است. 5روز پیش از انتشار نام رضا کریمی به‌عنوان عامل این حادثه، سایت خبری نور نیوز در گزارشی خبرداده بود که وزارت اطلاعات هویت فرد خرابکار را شناسایی کرده و اقدامات لازم برای دستگیری عامل اصلی در حال انجام است. خروج متهم نطنز در حالی از سوی وزارت اطلاعات خبری شده است که پیش از این در ماجرای ترور شهید محسن فخری‌زاده، دانشمند هسته‌ای کشورمان در آذرماه سال گذشته اعلام شد، فردی که از وانت نیسان او در جریان عملیات ترور در آبسرد دماوند استفاده شده بود، پیش از واقعه از کشور متواری شده بود. همچنین در ویدئویی که در این‌باره توسط صدا و سیما تهیه شده و در فضای مجازی دست به‌دست می‌شود، علاوه بر انتشار تصویر متهم و نام او اعلام می‌شود که وی ۴۳ ساله و متولد کاشان است و به زبان انگلیسی هم آشنایی دارد. در این گزارش ویدئویی همچنین تأکید شده است که آسیب‌های ناشی از این حادثه به نطنز زیاد نبوده است؛ این در حالی است که علیرضا زاکانی، رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس نیز چند روز قبل در یک برنامه تلویزیونی ادعا کرده بود در جریان این حادثه، هزاران سانتریفیوژ آسیب دیده و بخش اعظم توان غنی‌سازی ایران از دست رفته است. او گفته بود نمایندگان به‌خاطر چنین شرایطی خون گریستند. پس از حادثه نطنز، روزنامه نیویورک‌تایمز در گزارشی نوشت ارزیابی‌ها حاکی از آن است که ایران برای بازگشت به نقطه پیش از این انفجار دست‌کم ۹ماه زمان لازم دارد.
در همینه زمینه :
