تنظیم بازار به افق بهارستان

فرمانده اسبق نیروی انتظامی و شهردار سابق تهران و رئیس فعلی مجلس شورای اسلامی می‌گوید: «از آنجا که تجربه کار اجرایی دارم می‌دانم که تنظیم بازار مرغ شدنی است» این تازه‌ترین رویکرد محمدباقر قالیباف در فاصله چند روز مانده به نوروز1400 و همزمان با اوج‌گیری تنش قیمت کالاهای خوراکی ازجمله گوشت مرغ و میوه است. او قول داده به‌صورت شخصی موضوعات مطرح شده در نشست فوق‌العاده بین اعضای کمیسیون‌های اقتصادی و صنایع و معادن و کشاورزی مجلس با وزیران صنعت، معدن و تجارت و جهادکشاورزی را برای بازگرداندن آرامش به بازار پیگیری کند.
به گزارش همشهری، پیش‌تر اسحاق جهانگیری در چند سخنرانی مختلف با اشاره به ادعای برخی مبنی بر توانمندی برای فروش نفت در شرایط تحریم برای نخستین بار فاش کرده بود که مدعیان حتی یک بشکه نفت هم نتوانستند بفروشند حال باید دید آیا مجلس، طبق ادعای مطرح شده، قادر خواهد بود آرامش را به بازار کالاهای اساسی به‌ویژه در روزهای پایانی سال بازگرداند. باید منتظر نشست و دید سیاست‌ها و رویکردهای مطرح شده در نشست فوق‌العاده دیروز 2کمیسیون تخصصی مجلس با حضور محمدباقر قالیباف، تا چه اندازه مؤثر خواهد بود؟ 
در تازه‌ترین اختلاف‌نظر بین دولت و مجلس، باردیگر ماجرای ادغام وزارتخانه‌های صنعت و معدن و بازرگانی به‌عنوان عامل تنش در بازار کالاهای اساسی مطرح شده و هردو طرف یکدیگر را مقصر می‌دانند و با نزدیک شدن به انتخابات ریاست‌جمهوری، انگیزه‌های سیاسی با دلنگرانی‌های معیشتی مردم گره خورده و اقتصاد ایران دوباره شاهد خطای مجلس و دولت در برخورد با ریشه‌ها و هرس کردن شاخه‌هاست. آیا این گفته رئیس مجلس می‌تواند شرط تضمین کارآمدی بازار در اقتصاد باشد که می‌گوید: از آنجا که تجربه کار اجرایی دارم می‌دانم که تنظیم بازار مرغ شدنی است.

اتهام بی‌عملی دولت در برابر گرانی‌ها
نوسان شدید قیمت کالاهای خوراکی به‌ویژه در‌ماه پایانی سال و صف‌های طولانی و فشرده مردم برای گرفتن مرغ با نرخ دولتی، باردیگر چهره زشت مداخله در اقتصاد و قیمت‌گذاری دولتی را به تصویر کشید که می‌تواند این صف‌های طولانی بر صف‌های مورد انتظار سیاست‌مداران در انتخابات آینده اثر منفی بگذارد. در این شرایط انتقادها از مشکلات هم البته رنگ و بوی سیاسی دارد تا جایی که دیروز هم رئیس و هم نایب‌رئیس مجلس در 2اظهارنظر جداگانه دولت را به بی‌عملی متهم کردند. قالیباف که به‌گفته خودش قرار نبوده در نشست کمیسیون‌های تخصصی مجلس با وزرای جهادکشاورزی و صمت حضور داشته باشد، تلاش کرد تا پاسخ دولت را بدهد؛ دولتی که می‌گوید دلیل این وضعیت آشفته قیمت‌ها، مخالفت با لایحه جداسازی وزارتخانه‌های صنعت و معدن و بازرگانی است اما مجلس این نظر را قبول ندارد. رئیس مجلس، دیروز مشکل توزیع مرغ در ایران را نماد مشکلات متعدد زنجیره توزیع و بی‌عملی خواند و گفت که عدم‌توزیع مناسب ارز دولتی و کاهش قدرت خرید مردم گوشت قرمز و مرغ را از سفره مردم حذف کرده است. او درخصوص گلایه دولت از تشکیل نشدن وزارت بازرگانی افزود: به پیشنهاد دولت در سال‌های گذشته وزارت بازرگانی و صنعت ادغام شدند و دولت موظف بوده، وظایف آنها را تفکیک و مشخص کند اما این اتفاق نیفتاد و صرفا تابلوی این وزارتخانه عوض شد لذا این مشکلات نتیجه ضعف مدیریت و بی‌عملی است.

معادله گوشت قرمز و دلار 4200 تومانی
قالیباف در حالی افزایش قیمت برخی کالاهای اساسی ازجمله گوشت قرمز را به دلار 4200تومان ارتباط داده که اساسا برخی از کالاهای گران شده ازجمله گوشت قرمز وارداتی مشمول ارز ترجیحی نمی‌شود. او می‌گوید: در گوشت قرمز اگر صف نمی‌بینیم به‌دلیل این است که مردم دیگر نمی‌توانند گوشت قرمز تهیه کنند و متأسفانه اکنون اتفاقاتی می‌افتد که خانواده‌ها از خرید گوشت مرغ هم محروم شوند.
 او با اشاره به اینکه در آذرماه با وزیران مربوطه و رئیس‌کل بانک مرکزی نشستی درخصوص تامین ارز کالاهای اساسی تشکیل شد که بانک مرکزی اعلام کرد تا آن زمان ۴.۲میلیارد دلار ارز ۴۲۰۰ تومانی به واردات کالاهای اساسی اختصاص داده شده است، افزود: ارز ۴۲۰۰تومانی تخصیص داده شده اما شرایط به‌گونه‌ای است که قدرت خرید گوشت قرمز مردم کاهش یافته و این موضوع را درخصوص لبنیات نیز شاهد هستیم.وی اضافه کرد: مجلس به‌دنبال حذف ارز ۴۲۰۰تومانی بود چون ۸میلیارد دلار هزینه شد ولی مردم نفعی نبردند و درحالی‌که حتی وزیر صمت موافق این اتفاق بود اما دولت درخواست کرد که این ارز در سال آینده حذف نشود و ما در راستای تعامل با دولت به این خواست احترام گذاشتیم و لذا دیگر نباید شاهد این اتفاقات باشیم. این در حالی است که درخواست دولت برای حفظ ارز 4200تومانی در بودجه1400 پس از نامه اسحاق جهانگیری به مقام معظم رهبری سرانجام در بودجه گنجانده شد.

طعنه سیاسی 100روزه
به گزارش همشهری، طعنه قالیباف به دولت قطعا چالش‌برانگیز خواهد بود؛ او می‌گوید: دولت لااقل در این ۱۰۰روز آخر نشان دهد که می‌تواند بازار مرغ را مدیریت کند. تأکید رئیس مجلس بر 100روز آخر یادآور وعده حسن روحانی در روزهای نخست ریاست‌جمهوری‌اش است که وعده‌ داده بود در 100روز نخست ورودش به پاستور گزارشی از وضعیت اقتصادی کشور به مردم خواهد داد و برخی مشکلات فوری آن زمان را حل می‌کند اما از همان زمان منتقدان دولت و مخالفان روحانی از آن به‌عنوان وعده 100روزه او برای حل مشکلات اقتصادی کشور خبر دادند و حتی رئیس‌جمهور را به دروغگویی متهم کردند. اتهامی که سرانجام روحانی در فروردین 96به آن پاسخ داد و گفت: من نگفتم مشکلات را 100روزه حل می‌کنم، من گفتم اگر به دولت برسم گزارش 100روزه‌ای از کارهایی که کردم به مردم ارائه می‌دهم. کسی که مشکلات را یک شبه حل می‌کرد رفته است. من 4سال منتظر این سؤال بودم که این دروغ را آشکار کنم.
حالا اما استفاده از 100روز آینده بیشتر شائبه رویکرد سیاسی مجلس در مواجهه با وضعیت معیشتی مردم را نمایان می‌سازد تا جایی که بلافاصله قالیباف پس از این موضع‌گیری‌اش به اتکای تجربه کار اجرایی‌اش، تنظیم بازار مرغ را شدنی می‌خواند و صریح می‌گوید: باید به فکر مردم باشیم و در شرایط کنونی ساختار و مقررات را رها کنیم و دعوای قوانین و مقررات به مردم ارتباطی ندارد، حق با مردم است، آنها می‌گویند لااقل همین مرغ ۲۴هزار تومانی را جوری عرضه کنید که در صف نایستیم، این حرف بحق مردم است.

تنظیم بازار به وقت بهارستان
رئیس مجلس با بیان اینکه مجلس با محوریت کمیسیون اقتصادی تمام تلاش خود را برای تنظیم بازار مرغ انجام می‌دهد، اضافه کرد: باید به‌صورت جدی پیگیری شود که بازار شب عید به‌ویژه ۵ روز آینده تنظیم شود؛ هرچند هم‌اکنون ده‌ها مشکل وجود دارد اما در شرایط کنونی باید روی موضوع تنظیم بازار متمرکز شویم و به بقیه موضوعات نپردازیم. 
قالیباف با بیان اینکه از امروز ۲۵اسفند تا ۱۵فروردین باید با دقت وضعیت بازار را کنترل کنیم، گفت: پس از این زمان نیز ساختار اصلاح شده و اختیارات و وظایف تفکیک می‌شود، او افزود: ظرف ۲۴تا ۴۸ساعت آینده باید با تلاش، آرامش را به شبکه توزیع برگردانیم؛ غصه ما این است که پول این کالا هزینه شده، کالا هست و شبکه توزیع نیز هست، فقط باید این عرصه مدیریت شود.

فرافکنی در برابر گرانی‌ها
دیروز همزمان با انتقادهای قالیباف، سیدامیرحسین قاضی‌زاده هاشمی هم این ادعا که گرانی‌های به‌دلیل مخالفت مجلس با تشکیل وزارت بازرگانی بوده را فرافکنی دانست و آن را رد کرد. او افزود: اینکه سازوکار بازار ما توسعه‌یافته نیست و هزینه مبادلاتی در بازار ما سهم بزرگی از قیمت تمام‌شده را تشکیل می‌دهد حرف درستی است اما دلیل گرانی‌های اخیر این نیست. اینکه سهم تولیدکننده از قیمت نهایی باید افزایش یابد، یا اینکه سازوکار بازار در کشور باید توسعه یافته و به‌روز و مبتنی بر دانش و ارتباطات شود، همه حرف‌های صحیحی است. اما مشکل شبکه توزیع و بالابودن هزینه مبادلاتی در ایران تازگی ندارد. پس اگر قیمت‌ها افزایش چشمگیری دارند، باید دید چه چیزهایی تغییر کرده است.
قاضی‌زاده هاشمی در حالی افزایش قیمت ارز را دلیل گرانی‌ها می‌داند که چندی قبل در یک برنامه تلویزیونی مدعی شده بود؛ شنیده‌ام که با اینکه ما منابع ارزی داریم، بعضا این منابع ارزی برای روی کار آمدن بایدن حفظ شده است که با تزریق آن قیمت ارز برای چند‌ماه تا ۱۱هزار تومان کاهش یابد.
ادعایی که البته بانک مرکزی به صراحت آن را رد کرد اما نایب‌رئیس مجلس دیروز باردیگر نوک انتقادهای خود را به سمت بانک مرکزی گرفت و اعتراف کرد با بودجه‌ای که در مجلس تصویب شده، سال آینده کشور تورم قابل توجهی را تجربه می‌کند و دولت آینده هم نخواهد توانست بلافاصله این سیلاب تورمی را متوقف سازد. وی افزود: برخلاف رئیس بانک مرکزی معتقد نیستم بودجه مصوب مجلس مولّد تورم سال آینده شود. بلکه از ایشان می‌پرسم چرا انتقادتان به تورم‌زا بودن بودجه را وقتی لایحه دولت به مجلس آمد مطرح نکردید؟ 

دود اختلافات در چشم مردم
غلبه اختلاف نظرهای سیاسی بر تصمیم‌های اقتصادی و البته غفلت از ریشه‌های تورم و پرداختن به معلول‌ها در نهایت به زیان مردم و کوچک‌تر شدن سفره آنها می‌انجامد. به گزارش همشهری، در شرایطی که نرخ تورم بالاست و دولت در سال آینده با کسری بودجه شدید مواجه است و سهم خزانه دولت از دلارهای نفتی در 2سال گذشته به کمتر از 10میلیارد دلار می‌رسد، دولت و مجلس به جای حل مشکلات به فکر تنبیه بازار هستند. تا جایی که خبرهای منتشر شده از نشستی که دیروز در محل کمیسیون تلفیق مجلس برگزار شد، نشان می‌دهد که نمایندگان خود را در مقام دولت دیده‌اند و در عمل وارد حوزه اجرا هم شده‌اند. البته برخی از وعده‌های داده شده توسط نمایندگان مجلس بازتاب وعده‌ها و برنامه‌های دولت در روزهای گذشته است زیرا علیرضا رزم‌حسینی، وزیر صنعت در این نشست اعلام کرد: به‌زودی مشکلات موجود در توزیع مرغ برطرف شود بر همین اساس مقرر شد به میزان ۵۰هزار تن مرغ وارد شود و همچنین ۴۰هزار تن میوه به بازار تزریق می‌شود تا مشکلات موجود در بازار میوه هم کاهش یابد.

نتیجه تنظیم بازار در بهارستان
رئیس کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط‌زیست مجلس با بیان اینکه وزارت صنعت متولی عرضه مرغ در کشتارگاه‌ها می‌شود، گفت: عرضه مرغ منجمد تا پایان‌ماه مبارک رمضان ادامه پیدا خواهد کرد. سیدجواد ساداتی‌نژاد در تشریح نشست ویژه کمیسیون‌های تخصصی مجلس برای ساماندهی بازار، گفت: نشست 3کمیسیون کشاورزی، اقتصادی و صنایع مجلس با وزیران صنعت، معدن و تجارت و جهادکشاورزی با دستور رئیس مجلس برگزار شد.رئیس کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط‌زیست مجلس شورای اسلامی ادامه داد: در این جلسه مقرر شد تحویل مرغ تنها در کشتارگاه‌ها و با نظارت وزارت صنعت صورت بگیرد و این امر تا پایان‌ماه مبارک رمضان ادامه داشته باشد. این نماینده در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه عرضه مستقیم مرغ در استان‌ها با مدیریت اصناف و استانداران تا پایان‌ماه مبارک رمضان ادامه پیدا می‌کند، اضافه کرد: از طرفی تصمیم‌گیری‌ها تنها در ستاد تنظیم بازار تهران انجام می‌شود و ستاد تنظیم بازار استان‌ها نمی‌توانند تصمیمی مغایر با تصمیم اصلی اتخاذ کنند. همچنین عرضه مرغ منجمد نیز تا پایان‌ماه مبارک رمضان ادامه پیدا خواهد کرد. او تأکید کرد: درخصوص واردات 50هزار تن مرغ نیز باید این مقدار با کمک تولید‌کنندگان داخلی تامین شود و با ضمانت وزارت جهادکشاورزی و با استفاد‌ه از ظرفیت اتحادیه‌ها و تشکل‌های خصوصی به‌خصوص بسیج اصناف برای توزیع مرغ تا پایان‌ماه مبارک رمضان برنامه‌ریزی شود و نظارت هم با جدیت توسط تعزیزات صورت بگیرد.