فروش 2هزار میلیارد تومان اوراق سلامت در فرابورس کلید خورد

معصومه حیدری پارسا/ خبرنگار:

اوراق مرابحه به ارزش 2هزار میلیارد تومان در راستای تأمین نقدینگی مورد نیاز برای طرح تحول سلامت (خرید تجهیزات پزشکی)، تا فردا در بازار سرمایه به فروش می‌رسد. سخنگوی وزارت بهداشت در این‌باره به همشهری می‌گوید: فروش اوراق مرابحه سلامت به تعداد ۲۰میلیون ورقه و با مبلغ کل ۲۰هزار میلیارد ریال آغاز شده است و تا فردا پذیره‌نویسی می‌شود. ایرج حریرچی می‌افزاید: خوشبختانه در دومین روز کاری عرضه اوراق با استقبال بسیار قابل توجه روبه‌رو بوده‌ایم؛ به‌طوری‌که بیش از 50درصد اوراق مرابحه سلامت به فروش رسیده است. ضمن اینکه پیش‌بینی شده با فروش این اوراق، سرمایه‌گذاری در بخش بهداشت و درمان و بیمارستان‌ها انجام شود. معاون وزیر بهداشت در ادامه می‌گوید: سازمان برنامه و بودجه ضامن این اوراق بوده و متعهد تسویه و پرداخت سود آن خزانه‌داری کل کشور معرفی شده است. همچنین عامل فروش اوراق مرابحه سلامت شرکت کارگزاری بانک کشاورزی و ذینفع آن وزارت بهداشت است. ضمن اینکه سود سالانه این اوراق ۱۷درصد است که هر ۶ ‌ماه یک‌بار هم توسط شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه به‌عنوان عامل پرداخت به‌حساب دارندگان این اوراق واریز می‌شود. مهم‌تر از همه اینکه سازمان برنامه و بودجه کل کشور بازپرداخت اصل و سود این اوراق را ضمانت کرده است. ضمن اینکه اوراق سلامت با نام و قابل معامله در فرابورس است. این اوراق در شرایطی در فرابورس ارائه شده و همه امکان خرید آن را دارند که پیش از این وزارت بهداشت به شرکت‌های تجهیزات پزشکی و دارویی که از این وزارتخانه چندین هزار میلیارد تومان مطالبه دارند، اعلام کرده بود که به جای مطالبات خود، اوراق دریافت کنند اما این موضوع با مخالفت این شرکت‌ها روبه‌رو شده بود و آنها خواستار پرداخت پول نقد از سوی این وزارتخانه شده بودند.

اوراق به‌سادگی امکان نقد شدن ندارد

«ص.م» مدیر یکی از شرکت‌های وارد‌کننده تجهیزات پزشکی به همشهری، می‌گوید: پیشنهاد دریافت مطالبات به‌صورت اوراق اصلا منصفانه نیست و اصلا قادر به پذیرش آن نیستیم. اوراق مشارکت مرابحه را در عوض بدهی‌ها برای شرکت‌ها درنظر گرفته‌اند و به شرکت‌ها پیشنهاد می‌دهند که به جای مطالبات خود، اوراق دریافت کنند ولی واقعیت این است که این اوراق به‌سادگی امکان نقدشدن ندارند. ضمن اینکه با کاهش 30 تا 35درصدی نقد می‌شوند که مقرون‌به‌صرفه نیست. به‌دلیل عدم‌پرداخت مطالبات، شرکت‌های تجهیزات پزشکی هم‌اکنون با چالش‌های جدی روبه‌رو شده‌اند. وی در ادامه با بیان اینکه شرکت‌های تجهیزات پزشکی معتقدند که دولت باید به جای اوراق مرابحه به آنها پول نقد پرداخت کند، گفت: اگر این روند ادامه پیدا کند، شاهد تعطیلی و کاهش واردات دارو و تجهیزات پزشکی و حتی تولید آنها در داخل خواهیم بود.

اوراق جای نقدینگی را نمی‌گیرد 

رضوانی، عضو انجمن شرکت‌های مهندسی پزشکی ایران هم می‌گوید: ما فروش کالایمان نقدی بوده است. حالا چگونه بعد از 18‌ماه به جای وجه نقد اوراق دریافت کنیم. مسئولان در دولت و وزارت بهداشت خودشان را جای ما بگذارند. کالاهایمان را نقدی فروخته‌ایم حالا می‌خواهند نسیه پول دهند آن هم بعد از 2سال. برای ما مهم پول نقد برای تأمین نقدینگی است و این در حالی است که اوراق این جایگاه را ندارد حتی برای دادن وثیقه هم در بانک‌ها پذیرفته نمی‌شود. بنابراین اوراق جای نقدینگی را نمی‌گیرد و واردات و تولید نیازمند نقدینگی است.

همه جا با پول کار می‌کنند نه با اوراق 

یکی دیگر از وارد‌کنندگان تجهیزات پزشکی هم به همشهری، می‌گوید: نخستین مشکل ما خلل در واردات کالا به‌دلیل عدم‌نقدینگی شرکت‌هاست، چون اوراق به‌عنوان پول تلقی نمی‌شود. فروشنده خارجی از ما پول می‌خواهد و پول هم در سیستم بانکی باید رد و بدل شود؛ تا معادل ریالی نرخ ارز را به بانک ندهید، هیچ‌گونه اتفاقی برای خرید ارز و متعاقب آن خرید کالا نمی‌افتد. ما از ابتدای سال هم گفتیم که باید به ما پول بدهید نه اوراقی که برای ما مشکل ایجاد می‌کند. ضمن اینکه موضوع گرانی و قاچاق کالای بی‌کیفیت با این شیوه در کمین است. یکی دیگر از اعضای انجمن مهندسی پزشکی ایران هم می‌گوید: حدود 2سال است که به وزارت بهداشت و بیمارستان‌های تابعه وزارت بهداشت جنس داده‌ایم. جنس هم عمدتا کالای تخصصی وارداتی است. در نتیجه ما ارز خریده‌ایم، فرستاده‌ایم به کمپانی خارجی و جنس را آورده‌ایم و تحویل داده‌ایم، حالا می‌گویند به جای پول نقد بعد از مدت‌ها اوراق دریافت کنید. این در حالی است که طرف خارجی از ما اوراق مشارکت قبول نمی‌کند. ضمن اینکه 2سال پول ما نزد آنها بوده است، از همه مهم‌تر آن زمان قیمت دلار3500تومان بوده و امروز 4200تومان شده است، چه‌کسی می‌خواهد این را جبران کند؟ 2سال است ما پول نگرفته‌ایم و جنس داده‌ایم حالا می‌خواهیم جنس وارد کنیم ولی پول نداریم. سیستم بهداشت دچار معضل شده است.

   مدیریت بدهی‌ها از طریق انتشار اوراق مرابحه

غلامرضا ابوترابی، مدیرعامل شرکت مدیریت دارایی مرکزی بازار سرمایه: بنا به درخواست مرکز مدیریت بدهی‌ها و دارایی‌های مالی عمومی وزارت امور اقتصادی و دارایی درخصوص تأمین مالی دولت از طریق انتشار اوراق مرابحه برای خرید تجهیزات پزشکی مورد نیاز وزارت بهداشت، شرکت واسط مالی فروردین چهارم (با مسئولیت محدود) به‌عنوان ناشر این اوراق تخصیص داده شد. براساس ماده۲۷ قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران، این اوراق معاف از ثبت نزد سازمان بورس و اوراق بهادار است. همچنین درخصوص صکوک مرابحه سلامت هم باید گفت که کالای مورد نیاز بانی در این اوراق، تجهیزات پزشکی است که توسط ناشر (شرکت واسط مالی فروردین چهارم) از فروشنده دارایی یعنی شرکت تولیدی و صنعتی آوا پزشک خریداری و به‌صورت اقساطی به بانی (وزارت امور اقتصادی و دارایی) فروخته می‌شود. این اوراق، چهار ساله و فاقد بازارگردان و متعهد پذیره‌نویس است.