یادداشت/ کودکان و آسیب‌های دوران کرونا

فرزانه تمرچی- روانشناس و مشاور خانواده

وضعیت آموزش و پرورش فعلی کودکان و نوجوانان ما در دوره پاندمی کرونا بسیار اسفبار است؛ تا جایی که به‌نظر می‌رسد در آینده‌ای نه چندان دور، شاهد دانش‌آموزانی با انواع اختلالات جسمی، روانی و رفتاری خواهیم بود. مشکلات جسمی‌ای ازجمله اضافه وزن، دیابت، چربی خون و انواع مشکلات استخوان بندی و ستون فقرات به دلیل نشستن زیاد پشت میز کامپیوتر و خوردن انواع تنقلات مضر مثل چیپس و دیگر اسنک ها حین بازی‌های الکترونیکی یا حتی کلاس های مجازی،
 بی تحرکی، ساعت‌ها و روزها ماندن در منزل و تغییر ساعات خواب و الگوی خواب از خواب سالم شبانه به خواب نامناسب روزانه و بیدار ماندن‌های شبانه تا دیروقت به این اختلالات دامن می‌زند. همچنین علاوه بر تعطیلی مدارس و باشگاه‌های ورزشی که خود موجب بی‌تحرکی و گوشه‌گیری و منزوی شدن دانش‌آموزان شده است، استفاده  آنها از گوشی تلفن همراه یا تبلت به‌دلیل نحوه آموزش، خیلی بیشتر شده و زمانی را که در دوران قبل از کرونا، دانش‌آموزان به‌دلیل دور بودن از خانه و حضور در مدرسه، از وسایل الکترونیکی دور بودند، دیگر هم‌اکنون ندارند و دائما مشغول کار با این وسایل  هستند.
 از سوی دیگر متأسفانه دانش‌آموزان ما به‌دلیل نبودن در مدرسه و نداشتن تعامل با همسالان، از بخش مهمی از یادگیری مهارت‌های ارتباط اجتماعی که در مدرسه انجام می‌شد، محروم شده‌اند. همچنین الگوی ارتباط دانش‌آموزان با آموزگاران کاملا تغییر کرده و از سوی دیگر رابطه مادر و کودک هم به‌دلیل فشارهای ناشی از کمک در تعلیم فرزندان، تخریب شده و فشارهای حاصل از تخریب این ارتباط به سلامت روان مادران آسیب وارد می‌کند و باعث ایجاد سوء رفتاربا همسر و فرزندان دیگر هم خواهد شد.  
 این مشکلات بر کل سیستم خانواده تأثیر  بسیار سوئی خواهد داشت. از این‌رو لازم است برای مدیریت این مسائل مشاوران و روانشناسان برای والدین پکیج‌های آموزشی تهیه کنند. چنین اقدامی یکی از راهکارهای مناسب برای درمان مشکلات و پیشگیری از مشکلات آینده در این زمینه محسوب می‌شود. والدین نیز لازم است با روانشناسان و مشاوران کودک و خانواده، برای دریافت راهبردهای لازم در تماس باشند. چون به هر حال ما با مشکل پاندمی همچنان روبه‌رو هستیم و نمی‌توان برای حل این مشکلات، مدارس را باز کرد، پس تنها کاری که می‌توان کرد، آموزش شیوه‌هایی مناسب برای پیشگیری از به‌وجود آمدن پیامدهای سوء این مدل آموزش در اثر الگوهای اشتباه سبک زندگی در دوران کرونا و درمان مشکلاتی است که تا‌کنون به‌دلیل این شیوه آموزش به‌وجود آمده است.