کارتن خواب ها و معتادان چطور زمستان سرد را سپری می‌کنند؟
اتراق در زمین‌های متروک
مژگان مهرابی
درمانده و آواره‌اند. رانده شده از همه جا و همه کس، حتی سرپناهی ندارند تا از سوز سرمای زمستانی در امان بمانند. هر جا که در برابر بارش باران و برف یا سرما محافظت‌شان کند پناه می‌گیرند.
فرقی نمی‌کند زیر سقف پل عابرپیاده باشد یا لای شمشادها یا کنج یک دیوار فروریخته. به آنها کارتن‌خواب می‌گویند. چون وجهه خیلی خوبی در جامعه ندارند، از این‌رو خیلی مورد توجه شهروندان نیستند. به‌خصوص در شرایط فعلی که ویروس کووید‌ـ ۱۹ به رغم رعایت پروتکل‌های بهداشتی خیلی از ما را گرفتار و مبتلا کرده است.
در این اوضاع، تنها کسانی که شبانه‌روز وقت خود را برای کمک به کارتن‌خواب‌ها گذاشته‌اند، مأموران گشت فوریت‌های اجتماعی هستند. آنها با گشتزنی در شهر، به یاری کارتن‌خواب رفته و برای ایمن ماندن آنها از سرما و گرسنگی روانه گرمخانه‌شان می‌کنند. از آنجا که منطقه ۱۴ به دلیل موقعیت جغرافیایی و داشتن تعداد زیاد زمین‌های بی‌دفاع شهری، کارتن‌خواب‌های زیادی دارد به سراغ «مرتضی قاسمی» دبیر شورایاری محله حسین‌آباد دولاب رفتیم.
نزدیکی‌های ظهر است. با اینکه خورشید در آسمان می‌درخشد اما سوز سرما تا مغز استخوان نفوذ می‌کند. برای مایی که همه جور لباس گرم با خود داریم سرما آزاردهنده است چه برسد به کسانی که نه پوشش مناسبی به تن دارند و نه سرپناهی برای زندگی کردن. کنار بزرگراه ده‌حقی کارتن‌خواب‌های خانه به دوش زیادی دیده می‌شوند، دلیلش هم وجود زمین‌های بی‌دفاع شهری است که در محله حسین‌آباد دولاب فراوان هستند. هرچه هست از افراد ناآشنا می‌ترسند و برخورد خوبی با آنها نمی‌کنند.
از این‌رو «مرتضی قاسمی» دبیر شورایاری محله حسین‌آباد دولاب همراهی‌مان می‌کند. او می‌گوید: «اغلب کارتن‌خواب‌ها معتاد هستند. البته در میان‌شان هستند کسانی که به دلیل مشکلات خانوادگی یا فقر کارتن‌خواب شده‌اند. خوشبختانه با اقداماتی که گشت فوریت‌های اجتماعی انجام می‌دهد، سال به سال تعداد کارتن‌خواب‌ها کمتر می‌شود.» او به یکی از کارتن‌خواب‌ها که زیر پوشال‌ها خود را پنهان کرده اشاره می‌کند و می‌گوید: «این بنده خدا ورشکست شده و خانواده طردش کرده‌اند. افسردگی دارد. مرد بی‌آزاری است. روزگاری برای خودش بروبیایی داشته است. همه کارتن‌خواب‌ها معتاد نیستند. در بین‌شان افرادی هستند که به دلیل شکست عاطفی یا مالی به این روز افتاده‌اند. اما‌درصد زیادی از آنها اعتیاد دارند.»
- ۲۳۰ کارتن‌خواب در زمین‌های بی‌دفاع
لابه لای درخت‌ها و بوته‌ها اگر خوب دقت کنید به راحتی می‌توانید کارتن‌خواب‌ها را ببینید. کسانی که به آخر خط رسیده‌اند و بالاتر از سیاهی برایشان رنگی نیست. بهشان نمی‌شود خیلی نزدیک شد چون هر آن ممکن است با یک جسم تیز زخمی‌ات کنند. با قاسمی به خیابان کوثر می‌رویم، جایی که ایستگاه صلواتی ویژه کارتن‌خواب‌ها دایر است. این اقدام نیک با همکاری شورایاری، اهالی و جمعی از بسیجیان مسجد میثم انجام شده است.
قاسمی می‌گوید: «از آنجا که ظرفیت گرمخانه منطقه محدود است، خیلی از کارتن‌خواب‌ها در زمین‌های بی‌دفاع شهری اسکان می‌کنند. تاکنون ۲۳۰ کارتن‌خواب از زمین‌های پشت دانشگاه فنی مهندسی واقع در بزرگراه ده حقی شناسایی شده‌اند. آنها هر شب برای دریافت غذای گرم به ایستگاه صلواتی می‌آیند. در کنار آن استفاده از حمام و سلمانی را هم برایشان مهیا کرده‌ایم. وسایل بهداشتی مثل ماسک و مواد ضدعفونی هم به آنها می‌دهیم. در این مدت توانسته‌ایم امکان ترک اعتیاد ۳۰ معتاد را فراهم کنیم. برای چند تن از آنها هم اشتغالزایی کرده‌ایم.»
در همینه زمینه :
کتاب پلیسی
انیمیشن ماه
