شناخت دوست و دشمن
تعطیلی «آیندگان»؛ انتشار «جمهوری اسلامی»
محمدناصر احدی
پس از ظفر، دیگر صبر جایز نبود و نوبت واکندن سنگها رسید؛ انقلابیون میخواستند هرچه سریعتر دوست را از دشمن بازشناسند و بدانند روی چه کسانی میتوانند حساب کنند و به چه کسانی نباید دل ببندند. هنوز سازمانی که وظیفه نظارت بر مطبوعات را برعهده بگیرد، تأسیس نشده بود، اما بودند افراد و گروههایی که خودجوش یا خطگرفته، تقریبا هر روز، به دفتر روزنامهها سرازیر میشدند و اعتراض خود را به مطالبی که باب میلشان نبود از طرق مختلف نشان میدادند. برای مثال، در کتاب «تسخیر کیهان» آمده، عدهای موسوم به «اهالی غرب تهران» در برابر روزنامه کیهان تجمع میکردند و شعار «کیهان و آیندگان نابود باید گردد/ روزنامه بنیصدر ایجاد باید گردد» سر میدادند. در سال1358، کیهان به چپگرایی متهم بود و سرانجام، در اثر فشارهای وارده، تعدادی از روزنامهنگارانش از کار کنار گذاشته شدند. اما طالع «آیندگان» آنقدر بلند نبود که بیش از 16مرداد این سال دوام آورد. این روزنامه، در شماره شنبه 22 اردیبهشت 1358، در 4صفحه که شامل یک سرمقاله در صفحه اول و 3صفحه سفید میشد منتشر شد. در بند پایانی سرمقاله این شماره آمده بود: «نویسندگان و همکاران آیندگان، مانند هر ایرانی دیگری، به اوضاع کشور توجه و دلبستگی دارند و معتقدند که در شرایط آمادگی برای انتخابات مجلس مؤسسان و تدوین و تصویب قانون اساسی بیش از هر زمان دیگری کشور به بحث و نقد و نظر نیازمند است. ما از سوءتفاهمهایی که پیرامون آیندگان پیدا شده عمیقا متأسفیم و امیدواریم در آینده بسیار نزدیک انتشار روزنامه را از سر بگیریم تا بتوانیم انجام وظیفهای را که در برابر ملت پذیرفتهایم، ادامه دهیم». آیندگان چند روزی بعد از این سرمقاله برگشت، اما در نهایت با کشف مدارکی دال بر همکاری این روزنامه با نیروهای متخاصم تعطیل شد. گروهها و دستههای جدیدی که در فردای انقلاب پا به صحنه گذاشته بودند، میخواستند صدای خود را بیواسطه به مردم برسانند؛ از این رو، در این دوران نشریات متعددی با مجوز و بیمجوز منتشر شدند. روزنامه «جمهوری اسلامی» بهعنوان ارگان حزب جمهوری اسلامی- که اعضایش از متنفذترین چهرههای انقلاب بودند- از چهارشنبه 9خرداد 1358منتشر شد و همچنان نیز به چاپ میرسد.