دیروز در شرایطی اطلاعیه فروش اوراق سلف نفتی در بورس انرژی به طرح گشایش اقتصادی منتسب و خبر ساز شد که طبق آخرین خبرها طرح گشایش اقتصادی که رئیسجمهوری از آن سخن میگفت هنوز مورد تأیید نهایی قرار نگرفته است. دیروز درعین حال مدیرعامل بورس انرژی هم درباره حاشیههای ایجادشده در اینباره گفت: اوراق سلف نفتی که روز یکشنبه آینده در بورس انرژی عرضه میشود با آنچه ریاستجمهوری در روز چهارشنبه گذشته در مورد آن صحبت کردهاند متفاوت است و به آن مربوط نیست.
به گزارش همشهری، این روزها طرح فروش اوراق سلف نفتی از سوی دولت، که با عنوان طرح گشایش اقتصادی شناخته میشود حاشیههای زیادی ایجاد کرده است. این حاشیه ها موجب شد هفته گذشته رئیسجمهوری در مقام دفاع از این طرح برآید و اطلاعات ارائه شده از سوی برخی در مورد آثار زیانبار طرح فروش اوراق سلف نفتی را نادرست بخواند. عبد الناصر همتی، رئیسکل بانک مرکزی هم ضمن دفاع از فروش اوراق سلف نفتی اعلام کرد:این طرح 2ویژگی دارد: ۱- انتظارات تورمی را مدیریت میکند. ۲-نسبت به اوراق قرضه کمهزینهتر و قابل مدیریتتر است و همزمان سود بیشتری نیز برای دارنده این اوراق دارد. به گفته او بحثهایی مانند آینده فروشی یا بدهکاری دولتهای آینده، چندان با ادبیات اقتصادی همخوانی ندارد.
با وجود این توضیحات منتقدان همچنان معتقدند فروش اوراق سلف نفتی آیندهفروشی و بدهکارتر کردن دولت آینده است. دولت در جلسه سران قوا پیشنهاد داده با استفاده از قرارداد اوراق سلف موازی اقدام به پیش فروش نفت کند. با این سیاست دولت در شرایط کنونی بخشی از نفت صادراتی را به خریداران پیش فروش میکند و یک تا دو سال آینده نفت تعهد داده شده را به آنان تحویل میدهد.پیشنهاد دولت این است که در قالب این قرارداد 200میلیون بشکه نفت برای دوره یک تا دوساله به فروش رسد.
حاشیهسازی
شدت حساسیتها نسبت به طرح فروش اوراق سلف نفتی که به گفته رئیسجمهوری طرحی برای گشایش اقتصادی است آنقدر زیادشد که دیروز انتشار یک خبر منجر به واکنشهای گستردهای بهویژه در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی شد. ماجرا از آنجا آغاز شد که بورس انرژی که متولی انتشار اوراق سلف نفتی است طبق روال همیشه یک اطلاعیه برای فروش 500هزار بشکه نفت در قالب اوراق سلف نفتی منتشر کرد.این بورس از 3 سال پیش طرح فروش اوراق سلف نفتی را اجرا میکند و با همکاری شرکت ملی نفت قرار دادهای متنوعی را برای معاملات نفت طراحی کرده است.انتشار این اطلاعیه منجر به آن شد که برخی فروش این اوراق را اجرای همان طرح رئیسجمهوری برای گشایش اقتصادی فرض کنند و خبر از اجرای طرح گشایش اقتصادی از فردا بدهند.آن طور که بورس انرژی اعلام کرده است فروش اوراق سلف نفتی با عرضه بیش از ۵۰۰ هزار بشکه نفت از یکشنبه ۲۶ مردادماه آغاز خواهد شد.این خبر منجر به واکنشهای زیادی در رسانهها و شبکههای اجتماعی شد و حتی داد مخالفان درآمد که چرا با این سرعت طرحی در این ابعاد قرار است اجرا شود. این جنجالها در حالی ایجاد شد که مطابق گفته رئیسجمهوری اجرای این طرح منوط به تصویب در شورای هماهنگی سران قوا و همینطور تأیید مقام معظم رهبری است. با این حال مخالفان، طرح فروش اوراق سلف نفتی در بورس انرژی را به طرح گشایش اقتصادی منتسب کردند و انتقادهای تندی رادر شبکههای اجتماعی علیه دولت مطرح کردند، بدون اینکه متوجه باشند که اساسا طرح فروش اوراق سلف نفتی هنوز مورد تأیید نیست و آنچه بورس انرژی برای فروش اوراق سلف نفتی مطرح کرده اساسا با طرح رئیسجمهوری فرق دارد و براساس برنامههایی است که از قبل دنبال میشود.
طرح گشایش اقتصادی متفاوت است
همزمان با شدت گرفتن واکنشها نسبت به فروش اوراق سلف نفتی در بورس انرژی مدیرعامل بورس انرژی اعلام کرد:اوراق سلف نفتی که در روز یکشنبه (۲۶ مردادماه) در بورس انرژی عرضه میشود با آنچه رئیسجمهوری در روز چهارشنبه گذشته در مورد آن صحبت کرده متفاوت و به آن مربوط نیست.علی حسینی تصریح کرد:این اوراق طبق روال انتشار اوراق تامین مالی شرکت ملی نفت انجام میشود.به گفته او طرح اعلامی رئیسجمهوری درصورت نهایی شدن الزامات حقوقی و مقررات اجرایی آن در قالب یک برنامه و از طریق مراجع ذیربط اطلاعرسانی خواهد شد.
در همین رابطه یکی از اعضای هیأت دولت نیز به تسنیم گفت: این موضوع مربوط به طرح جدید دولت نیست و از ماهها قبل اعلام شده و خریداری هم ندارد.
مکث
اوراق سلف چیست؟
یکی از روشهایی که برای تامین قسمتی از سرمایه در گردش واحدهای تولیدی بهکار گرفته میشود پیش خرید نقدی محصولات آنهاست و اوراق سلف یکی از پرکاربردترین نوع اوراق برای پیش خرید و تامین مالی واحدهای تولیدی است.
براساس این قرارداد محصولات واحدهای تولیدی بهصورت نقدی پیش خرید میشود در واقع فروشنده محصولات خود را در ازای دریافت مبلغی که مورد توافق طرفین است میفروشد و متعهد میشود کالای مورد نظر را در سررسید مشخصی که از قبل در قرارداد سلف تعیین شده به خریدار تحویل دهد. قراردادهای سلف یکی از قراردادهای اصلی در بازارهای سنتی و مدرن بوده که مطابق با آن، کل مبلغ خرید توسط خریدار در ابتدا پرداخت و کالا در سررسید معین از فروشنده تحویل میشود.به این ترتیب فروشنده قبل از اینکه محصول مورد انتظار خریدار را تولید کند، کل مبلغ آن را دریافت کرده و نه فقط از وجود خریدار برای محمولههای تولیدی خود اطمینان مییابد، بلکه منابع مالی مورد نیازش نیزتامین میشود.این روش تامین مالی بهدلیل نداشتن محدودیتها و شرایط دشوار تامین مالی از روشهایی مانند استقراض از بانکها، انتشار اوراق دیگر و... همواره مورد نظر بسیاری از فعالان اقتصادی بوده است.در حقیقت سلف موازی استاندارد علاوه بر تامین مالی تولیدکننده، در اوراق بهادار مبتنی برکالا نیز بهعنوان نوعی سرمایهگذاری تلقی میشود.از دیگر کاربردهای مهم این اوراق جبران کسری بودجه دولتهاست.
حاشیهسازی برای فروش اوراق سلف نفتی
مدیرعامل بورس انرژی: اوراق سلف نفتی با آنچه رئیسجمهوری در مورد آن صحبت کرده متفاوت است و به آن مربوط نیست
در همینه زمینه :