آب
بازی دوگانه محیط‌زیست با پروژه‌های انتقال آب
سازمان حفاظت محیط‌زیست بر مخالفت با انتقال آب تأکید دارد اما با اجرای یک پروژه مخالف و با دیگری موافق است / کارشناسان: این رفتار نشانه فشار مضاعف دیگر ارگان‌ها بر سازمان حفاظت محیط‌زیست است
الهام مصدقی‌راد- خبر‌نگار
2 پروژه انتقال آب معروف به بهشت‌آباد و بن- بروجن از همان چند سال قبل و در زمان آغاز، مانند هر پروژه دیگری با مخالفت‌ها و موافقت‌ها همراه بود. مخالفان کارشناسان و مسئولان شهرهای مبدا و موافقان نیز مسئولان شهرهای مقصد هستند.
سازمان حفاظت محیط‌زیست اما به تازگی و بعد از گذشت مدت زمانی از اجرای هر دو پروژه، ادامه پروژه «بهشت‌آباد» را که آب را از چهارمحال و بختیاری به فلات مرکزی منتقل می‌کند، فاقد وجاهت خواند و با ادامه آن مخالفت کرد. اما با ادامه پروژه انتقال آب بن- بروجن که قرار است سالانه 40میلیون مترمکعب آب از زاینده‌رود به حوضه آبریز کارون انتقال دهد موافقت کرده است. معاون محیط انسانی این سازمان چند روز قبل به بیان مسائلی پرداخته است که نشان می‌دهد سازمان حفاظت محیط‌زیست مخالف انتقال آب است. اما تحت فشار دیگر بخش‌های دولت و قدرت، تصمیمات دیگری اتخاذ می‌کند.
هر دو پروژه مخرب محیط‌زیست است
از مهم‌ترین دلایل مخالفت انتقال آب بن- بروجن، وارد آمدن فشار مضاعف بر زاینده‌رود است. کارشناسان معتقدند زاینده‌رود که نیمی از سال در بی‌آبی و خشکی به سر می‌برد، دیگر توان فشار بیشتر ندارد. آنچه به‌عنوان تامین آب شرب برای شهرستان‌های بن و بروجن در استان چهارمحال و بختیاری به‌عنوان دلیل اجرای این پروژه عنوان می‌شود، همانند دیگر پروژه‌های انتقال آب و سدسازی تنها یک توجیه مطلوب است و قرار است بخش قابل توجه 40میلیون مترمکعب آب، صرف پروژه‌های صنعتی و کامل کردن چرخه صنایع فولاد شود. سیدناصر موسوی، نماینده فلاورجان استان اصفهان در مجلس شورای اسلامی پیش‌تر گفته بود، تا 20سال دیگر هم نیاز شهرستان‌های بن و بروجن به آب شرب 40میلیون مترمکعب نخواهد بود. اما پروژه تونل انتقال آب بهشت‌آباد نیز درصورت اجرا با انتقال سالانه یک میلیارد و 100میلیون مترمکعب آب، نیاز استان‌های اصفهان، کرمان و یزد را تامین خواهد کرد. توسعه کشاورزی هدف اصلی این پروژه است و از زمان اجرا، سازمان حفاظت محیط‌زیست و مرکز پژوهش‌های مجلس ایرادات فراوان به آن گرفتند. کارشناسان اعلام کردند تمامی دشت‌های واقع در محدوده بهشت‌آباد همگی دشت‌های بحرانی هستند و خشک شدن آبخوان‌ها دراین نقطه، از مهم‌ترین پیامدهای اجرایی شدن پروژه انتقال آب است.
گام مثبت در مخالفت با انتقال آب
مسعود تجریشی، معاون محیط‌زیست انسانی سازمان حفاظت محیط‌زیست در گفت‌وگو با مهر در بیان دلایل خود برای توقف پروژه انتقال آب بهشت آباد و ادامه یافتن پروژه بن- بروجن گفت: «وزارت نیرو شفاف اعلام نمی‌کند که چه طرحی را دنبال می‌کند و همیشه پشت یک ارگان دیگر پنهان می‌شود. برای مثال پشت شورای امنیت ملی پناه می‌گیرد. اما همه فکر می‌کنند ما (سازمان محیط‌زیست) می‌توانیم به وزارت نیرو بگوییم آب را از نقطه‌ای به نقطه دیگر نبرد. یا به وزارت راه بگوییم فلان جاده را احداث نکند. درحالی‌که باید از وزارت نیرو پرسیده شود چرا اصرار به انتقال آب دارد؟ آیا امکان صرفه‌جویی آب در اصفهان وجود نداشت؟ سازمان حفاظت محیط‌زیست با انتقال آب مخالف است.» محمد درویش، فعال محیط‌زیست نیز معتقد است: وقتی سازمان محیط‌زیست جلوی پروژه بهشت‌آباد که تاکنون 2تا 3هزار میلیارد تومان برایش هزینه شده را می‌گیرد نشان می‌دهد سازمان از چنین اختیاری برخوردار است.
او به همشهری گفت: مخالفت رسمی سازمان حفاظت محیط‌زیست با انتقال آب گامی مثبت است و از این واقعیت پرده برمی‌دارد که این سازمان تحت فشار دیگر ارگان‌ها مجبور است به چنین پروژه‌هایی چراغ سبز نشان بدهد.
برکناری برخی معاونان سازمان حفاظت محیط‌زیست در سال‌های گذشته به‌دلیل مخالفت با انتقال آب خزر ازجمله نمونه‌های فشار دیگر نهادها و مسئولان بر مدیران این سازمان است. سازمان حفاظت محیط‌زیست در دوره مدیریت سابق خود در دولت فعلی، مصوبه مجلس درخصوص معادن را به‌دلیل تخریب گسترده محیط‌زیست، از شورای نگهبان خارج و دوباره به صحن مجلس بازگرداند که نشان‌دهنده توان این سازمان برای مخالفت با اقدامات مغایر محیط‌زیست است.
درویش نیز با اشاره به همین ماجرا و ضمن بیان اثرات مخرب محیط‌زیستی پروژه بهشت‌آباد و تأکید بر تصمیم درست سازمان حفاظت محیط‌زیست در این‌باره می‌گوید: اگر سازمان حفاظت محیط‌زیست با پروژه انتقال آب بهشت‌آباد مخالفت می‌کند باید بتواند با پروژه‌های انتقال آب بن- بروجن، زاب و همچنین انتقال آب خزر به کویر مرکزی نیز مخالفت کند.
اگر سازمان حفاظت محیط‌زیست با پروژه انتقال آب بهشت‌آباد مخالفت می‌کند باید بتواند با پروژه‌های انتقال آب بن- بروجن، زاب و همچنین انتقال آب خزر به کویر مرکزی نیز مخالفت کند
