انتقال آب خلیج فارس مجوز محیط زیست را دارد

سیده‌زهرا عباسی- خبرنگار

بعد از افتتاح فاز اول خط اول پروژه انتقال آب خلیج‌فارس به کرمان، یزد و هرمزگان،  از سوی حسن روحانی رئیس جمهوری در روز پنجشنبه، استاندار کرمان محمدجواد فدایی از رایزنی برای اختصاص بخشی از این فاز به تامین آب آشامیدنی مناطق قرمز استان خبر می‌دهد.

مذاکره با سرمایه‌گذار و دولت
پروژه انتقال آب خلیج‌فارس به استان‌های کویری ازجمله کرمان، یزد و هرمزگان قرار است در 3خط اجرا شود و در مجموع 600میلیون مترمکعب آب را در سال پس از شیرین کردن به مرکز ایران منتقل کند. فاز اول از خط اول این پروژه روز پنجشنبه (15آبان) در حالی با حضور ویدئوکنفرانسی ریاست‌جمهوری افتتاح شد که انتقادهایی به آن مطرح می‌شود. استاندار کرمان در گفت‌وگو با همشهری، درباره انتقادهای مطرح شده به طرح و تمرکز آن بر تامین آب بخش صنعتی می‌گوید:‌ «این پروژه بدون اعتبار دولتی و کاملا با سرمایه شرکت‌های معدنی اجرا شده و به همین دلیل تمرکز آن بر تامین آب بخش صنعتی است. با وجود این در حال رایزنی با سرمایه‌گذاران و از سوی دیگر دولت و سازمان برنامه‌و بودجه هستیم تا از خط اول، بخشی‌‌هم به تامین آب آشامیدنی‌ اختصاص یابد، اما به هرحال با توجه به اینکه تامین آب آشامیدنی بر عهده دولت است، هزینه انتقال خط آب آشامیدنی باید با اعتبار دولتی تامین شود.»
محمدجواد فدایی البته به نکته دیگری هم اشاره می‌کند و آن برداشتن فشار از دوش چاه‌های زیرزمینی است. او توضیح می‌دهد:‌ «بخش صنعتی به‌ویژه معدن گل‌گهر تعداد زیادی چاه در منطقه سیرجان در اختیار دارد و همچنین بخشی‌از نیاز خود را با تانکر از مناطق دیگر تامین می‌کند که اجرای فاز اول از خط اول این طرح موجب آزادسازی این چاه‌ها می‌شود و آب آنها را می‌توان به بخش آشامیدنی اختصاص داد.» این مذاکره در حالی صورت می‌گیرد که به گفته فدایی، یکی از مشکلات بزرگ کرمان و استان‌های جنوبی و مرکزی کمبود آب است و در کرمان ۱۳ شهر از نظر آب آشامیدنی در وضع قرمز قرار دارند و 720روستا به‌صورت سیار آبرسانی می‌شوند. همچنین تراز سفره‌های آب زیرزمینی در مناطق بسیاری منفی است و بسیاری از منتقدان با استناد به این آمار معتقدند بهتر بود طرحی با این ابعاد ابتدا بر تامین آب آشامیدنی متمرکز باشد.

پیوست محیط‌زیستی
استاندار کرمان همچنین در پاسخ به انتقاد فعالان منابع طبیعی و محیط‌زیست، پروژه‌ انتقال آب از خلیج‌فارس را بین‌حوضه‌ای نمی‌داند و می‌گوید: «منظور از انتقال آب بین‌حوضه‌ای انتقال بین‌ حوضه‌های داخلی است. انتقال آب از دریا شبیه آنچه در پروژه انتقال آب از خلیج‌فارس دیده می‌شود در همه دنیا مرسوم است و هم‌اکنون هم دوبی و کویت بخشی از آب مورد نیاز خود را از دریا تامین می‌کنند؛ حتی میزان آبی که در این پروژه‌ از خلیج‌فارس برداشت می‌شود، بسیار پایین‌تر از پروژه‌های مشابه در دیگر کشورهاست.» فدایی با تأکید بر اینکه پروژه براساس اعلام مجری همه مجوزهای محیط‌زیستی، پدافندغیرعامل، منابع طبیعی و وزارت نیرو را در اختیار دارد، تصریح می‌کند: «هیچ پروژه‌ای بدون تأیید محیط‌زیست امکان اجرا ندارد و حتی یکی از مدارکی که بانک‌ها برای پرداخت تسهیلات درخواست می‌کنند، مجوز محیط‌زیستی است. گزارش ابعاد محیط‌زیستی این طرح نیز آماده و در دسترس ‌است.»  استاندار کرمان در حالی از پیوست‌های محیط‌زیستی پروژه انتقال آب خلیج‌فارس خبر می‌دهد که کارشناسان معتقدند؛ انتقال آب از خلیج‌فارس و دریای عمان به مناطق مرکزی و شرقی کشور، با وجود اینکه به آب‌های آزاد متصل هستند، مغایر با توسعه پایدار است و پمپاژ آب از دریای عمان و خلیج‌فارس منجر به افزایش نمک و ته‌نشست نمک و تغییر اکوسیستم در این دو پهنه آبی و مناطق جنوبی، مرکزی و شرقی کشور خواهد شد.

انتقال 180میلیون مترمکعب آب از خلیج‌فارس
استاندار کرمان در بخش دیگری از صحبت‌های خود درباره جزئیات طرح انتقال آب از خلیج‌فارس توضیح می‌دهد:‌ «این پروژه از سال ۹۵ آغاز شد و شامل ۳ خط انتقال است. آب‌شیرین‌کن‌ها در جوار خلیج‌فارس آب استخراج شده را شیرین و بعد به یزد و کرمان منتقل می‌کنند.» محمدجواد فدایی با بیان اینکه خط اول پروژه به طول 820کیلومتر در ۳ فاز اجرا می‌شود، می‌افزاید:‌ «فاز اول به طول ۳۰۰ کیلومتر به سیرجان رسید. فاز دوم از سیرجان تا سرچشمه به طول ۱۵۰ کیلومتر و فاز سوم از سرچشمه تا چاردملو به طول ۳۷۰ کیلومتر تا پایان سال تکمیل می‌شود.» وی با بیان اینکه خط اول ۱۸۰میلیون مترمکعب آب شیرین را در سال منتقل می‌کند، ادامه می‌دهد: «از این میزان ۴۵ میلیون مترمکعب به گل‌گهر، ۴۰ میلیون مترمکعب به سرچشمه، ۳۰ میلیون مترمکعب به چاردملو، ۱۵ میلیون مترمکعب برای مصرف آشامیدنی در طول مسیر و 50میلیون مترمکعب هم به شهرهای هرمزگان اختصاص می‌یابد.»  استاندار کرمان با بیان اینکه این پروژه ۳۰۰ میلیون یورو هزینه ارزی داشته و این هزینه از سوی 2منبع صندوق توسعه ملی و بانک‌ ایران و اروپا تامین شده است، می‌افزاید‌: «۶ هزار میلیارد تومان هم از سوی سهامداران‌ صنعت مس‌ گل‌گهر و چاردملو به‌عنوان بهره‌بردار و ۱۳۰۰ میلیارد تومان از طریق تسهیلات بانکی تامین شده است.» به گفته او، در طول اجرای پروژه ۲۰۰ شرکت پیمانکاری همکاری داشتند و برای ۱۶ هزار نفر هم به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم اشتغال‌زایی‌ شده است.