ترفند برای کشف عکس‌های فیک
دنیای جدید باعث شده تا سرعت فدای دقت شود. خیلی‌ها بدون آنکه به عکس‌ها دقت کنند آنها را به اشتراک می‌گذارند و به‌صورت ناخواسته در یک حرکت اشتباه برای پخش شدن یک شایعه نقش پیدا می‌کنند. در دنیای اینترنت خبرها و عکس‌های جعلی یا فیک این روزها حسابی زیادشده است. در ایران منبع بسیاری از این موارد تلگرام و اینستاگرام است. اما چطور می‌توان عکس‌های جعلی را تشخیص داد و زنجیره انتشار آن را شکست؟ مثلا دونالد ترامپ- رئیس‌جمهور آمریکا- همین چند روز پیش تصویری فتوشاپ شده از اهدای مدال به یک سگ ارتش در حساب توییتری خود منتشر کرد که واکنش‌های بسیاری را در شبکه‌های اجتماعی به‌دنبال داشت. سایت گیزمودو به بررسی راهکارهایی برای تشخیص عکس‌های جعلی پرداخته است.
توجه به جزئیات
نرم‌افزارهای ویرایش تصاویر آن‌قدر پیشرفته شده‌اند که درست کردن عکس‌های تقلبی به‌کار نسبتا آسانی بدل شده است. به همین‌خاطر برای تشخیص چنین تصاویری بهتر است که اول از همه به جزئیات دقت کنید. معمولا جاعلان تصاویر این چنینی بیشتر به سوژه اصلی می‌پردازند و کمتر روی جزئیات توجه دارند. مثلا به سایه یا نوری که با دیگر بخش‌های عکس همسان نیست دقت کنید. هماهنگی بخش‌های مختلف تصویر مونتاژ شده از لحاظ نور، رنگ و کنتراست به مهارت بالایی نیاز دارد. برای تشخیص چنین تصاویری، به‌دنبال نوشته‌های برعکس یا نوشته‌هایی در تصویر باشید که به طرز ضعیفی ویرایش شده باشند؛ علاوه بر این، به نحوه بریده شدن تصویر و زاویه گرفته شدن عکس دقت کنید. اگر به نسخه بزرگ چنین تصویری دسترسی دارید می‌توانید روی عکس زوم کنید. معمولا ضعف‌ها در چنین حالتی است که مشخص می‌شوند.
تحقیق ساده
درصورتی که به عکس شک دارید می‌توانید پیرامون عکس تحقیق کنید. مثلا عکاس چنین عکسی وجود خارجی دارد؟ آیا خبر موثقی مرتبط با این تصویر منتشر شده است؟ یادتان باشد که منابع خبری موثق تلاش می‌کنند اعتبار خود را با انتشار عکس‌های جعلی خراب نکنند. به همین‌خاطر در بسیاری از اوقات با چند دقیقه تحقیق می‌توانید از حقیقت باخبر شوید. یادتان باشد خیلی وقت‌ها عکس‌های قدیمی به‌عنوان تصاویر اتفاقی جدید جعل می‌شوند. یعنی جاعل خبر در اینترنت جست‌وجو می‌کند و عکسی مربوط به چند سال قبل را به جای تصویری خبری جا می‌زند. علاوه بر این خیلی وقت‌ها مثلا تصویر مربوط به کشور دیگری برای جعل خبر درباره منطقه‌ای دیگر استفاده می‌شود.
جست‌وجوی برعکس
موتورهای جست‌وجو خیلی وقت است که امکان جست‌وجوی با استفاده از عکس را دارند. یعنی به جای آنکه در گوگل واژه‌ای را جست‌وجو کنید در بخش تصاویر آن عکسی که به دست‌تان رسیده را آپلود کنید. گوگل خیلی سریع می‌تواند شما را به حقیقت ماجرا برساند. در واقع وقتی عکسی جعلی را جست‌وجو می‌کنید گوگل با استفاده از الگوریتم خود می‌تواند عکس واقعی را برای شما پیدا کند و شما خیلی راحت متوجه می‌شوید که با عکسی دستکاری شده مواجه هستید. سایت TinEye هم کار مشابهی را انجام می‌دهد. البته شاید با چنین کاری همان تصویر تقلبی را در سایت‌های مختلف پیدا کنید؛ اما اگر خوش‌شانس باشید، احتمال دارد که تصویر اصلی هم پیدا شود. اگر احتمال می‌دهید که تصویر تقلبی از ترکیب چند تصویر مختلف ایجادشده، بخش‌های مختلف عکس را جدا کنید و هرکدام از این بخش‌ها را به‌صورت جداگانه در این موتورهای جست‌وجو قرار دهید.
جست‌وجوی برعکس تصاویر ابزار بسیار خوبی برای تشخیص تصاویر جعلی و واقعی است. البته باید گفت که اگر تصویری را در رسانه معتبری مشاهده کردید، معمولا (البته نه همیشه) می‌توانید مطمئن باشید که چنین تصویری حقیقی است. بااین‌وجود بهتر است که به اطلاعات درج شده در کنار تصویر پیرامون مکان عکس و نام عکاس دقت کنید.
بررسی اطلاعات عکس
برای دسترسی به اطلاعاتی همچون زمان و مکان گرفته شدن عکس، می‌توانید از داده EXIF موجود در عکس‌ها استفاده کنید؛ البته اگر فرد متقلب این اطلاعات را حذف نکرده یا تغییر نداده باشد. از آنجا که تغییر یا حذف داده EXIF کار بسیار راحتی محسوب می‌شود، احتمالا فقط با بررسی این موارد نمی‌توانید اصلی یا جعلی بودن عکس را تشخیص دهید؛ اما به‌هرحال از همین اطلاعات می‌توانید سرنخ‌هایی را به‌دست آورید.
در همینه زمینه :
