اختراعی که پنچری را باب‌کرد

از چرخ به‌عنوان مهم‌ترین اختراع بشر یاد می‌شود و طبیعی است که این اختراع بشر در طول تاریخ با تغییرات مهمی روبه‌رو شده باشد. چرخ‌های سنگی، اینک جای خود را به نمونه‌هایی داده‌اند که با بهترین و مدرن‌ترین مواداولیه و همچنین فناوری ساخته می‌شوند. اما نخستین بار جان بوید دانلوپ در اواخر قرن نوزدهم تایرهای بادی را اختراع کرد و انقلابی را در این عرصه به‌وجود آورد. او بلافاصله، کارخانه‌ای را هم تاسیس کرد تا بتواند از ایده‌اش درآمدزایی کند. نام دانلوپ به‌خاطر همین قدمت است که در دنیای تایرها ازجمله در مسابقات فرمول یک هنوز مشهور است.

معرفی کپسولی
دانلوپ متولد 5 فوریه سال1840در درگوم اسکاتلند است. او یک روستازاده بود و برایش اهمیت داشت که در رشته‌ای درس بخواند که با سبک زندگی‌اش سازگار باشد. برای همین، پس از اتمام دوران دبیرستان، راهی دانشگاه ادینبورگ شد تا در آنجا در رشته جراحی دامپزشکی تحصیل کند. پس از فارغ‌التحصیلی، دانلوپ در سال1867راهی شهر داون‌پاتریک در ایرلند شد و در آنجا سکنی گزید. او در سال1871با مارگارت استیونسن ازدواج کرد که حاصل این ازدواج، یک پسر و یک دختر بود. او به‌همراه برادرش - جیمز دانلوپ - یک کلینیک دامپزشکی تاسیس کرد اما در اواسط دهه1880راهی بلفاست شد تا در این شهر زندگی کند.

ایده یک ابداع
به گزارش همشهری، در اکتبر سال1887او برای سه‌چرخه پسرش یک تایر بادی ساخت. او با تجربه و دانشی که داشت با استفاده از لاستیک توانست در حیاط خانه‌شان در بلفاست، این تایر را بسازد. او حدود 96سانتی‌متر لاستیک نازک را ‌دور یک چرخ چوبی بست. این تایر در واقع یک لوله لاستیکی پرباد بود. سپس او و پسرش شروع به انجام آزمایش‌هایی کردند که در نهایت منجر به ساخت تایرهای بادی شد. دانلوپ چرخ فلزی دوچرخه پسرش را از بدنه جدا کرد. بعد از آن، شروع به حرکت‌دادن و رها کردن چرخ‌ها کرد. نمونه فلزی کمی پس از حرکت ایستاد و افتاد، اما تایر بادی آن‌قدر رفت تا به دیوار خورد و متوقف شد. دانلوپ، تایر اختراعی‌ خود را به سه‌چرخه پسرش متصل کرد و متوجه شد که راندن سه‌چرخه با این تایرهای جدید به‌مراتب راحت‌تر و بهتر است. او پس از آزمایش موفق تایر بادی روی سه‌چرخه پسرش، تایر بزرگ‌تری را برای دوچرخه ساخت که امتحان آن نتایج متحیرکننده‌ای به‌دنبال داشت. دانلوپ، تایرهای اختراعی‌اش را در پیست دوچرخه‌سواری بلفاست هم مورد آزمایش قرار داد و در روز هفتم دسامبر سال1888گواهی ثبت اختراعش را دریافت کرد.

قهرمانی با تایرهای دانلوپ
ویلی‌هیوم، دوچرخه‌سوار ایرلندی و کاپیتان تیم دوچرخه‌سواری «بلفاست کروزرز» با استفاده از تایرهای دانلوپ توانست در رقابت‌های دوچرخه‌سواری ایرلند و انگلستان به مقام قهرمانی دست یابد. او نخستین کسی بود که تایرهای بادی را از دانلوپ خرید و دانلوپ هم از این دوچرخه‌سوار خواست که با این تایرها مسابقه بدهد. در 18‌ماه می1889، هیوم تمامی 4مسابقه دوچرخه‌سواری کویینز کالج در بلفاست را برد و اندکی بعد در لیورپول نیز به قهرمانی رسید. یکی از بازندگان مسابقه، پسر هاروی دوکراس، (رئیس اتحادیه دوچرخه‌سواری ایرلند) بود. این باخت برای دانلوپ یک نعمت بود؛ چراکه دوکراس با همکاری او یک شرکت تاسیس کرد و این دو به تولید تایرهای بادی پرداختند. آنها پس از مدتی و در سال1895راه‌شان را از یکدیگر جدا کردند و دانلوپ حق امتیاز تولید تایرهای بادی را به دوکراس واگذار کرد. او نیز یک سال بعد کل تشکیلات را به یک سرمایه‌گذار انگلیسی به نام ترا هولی فروخت. هولی هم شرکت را به‌صورت سهامی عام واگذار کرد و این درحالی بود که دوکراس همچنان تا پایان عمرش در راس کار قرار داشت. در اوایل قرن بیستم، شرکت به «دانلود رابر» تغییر نام داد.

پایان راه
جان بوید دانلوپ در 23اکتبر سال1921در منزلش در بلفاست از دنیا رفت. وقتی در خیابان هستیم، اختراع او به‌طور مرتب از جلوی چشمان‌مان رژه می‌رود. در سال2005و به پاس اختراع مهمش، نام دانلوپ وارد تالار مشاهیر صنایع خودرو شد.

نخستین قهرمانی با تایرهای‌بادی
ویلی‌هیوم، دوچرخه‌سوار ایرلندی و کاپیتان تیم دوچرخه‌سواری بلفاست کروزرز با استفاده از تایرهای دانلوپ توانست در رقابت‌های دوچرخه‌سواری ایرلند و انگلستان به مقام قهرمانی دست یابد