نظم آلمانی
نگاهی به اصول و قوانین عبور و مرور در منظم‌ترین کشور جهان که شهره خاص و عام است
سیدمحمد فخار:
وقتی جلوی فرنگ‌رفته‌ها اسم آلمان را ببری، بلافاصله یاد نظم بی‌بدیلی می‌افتند که در ترددهای شهری این کشور دیده‌اند. اگر از یکی از فرودگاه‌های آلمان وارد این کشور شوید، کتابچه‌‌ای درباره قوانین تردد در این کشور به شما داده می‌شود که به زبان‌های مختلف ترجمه شده و شما را نه با نقاط مختلف شهر که با اصول تردد در شهر آشنا می‌کند. قوانین ترافیکی در کشور آلمان برای 4دسته نوشته شده‌اند: عابران پیاده، دوچرخهسواران، رانندگان وسایل نقلیه موتوری کوچک و رانندگان خودروها و به هر ترتیب شما در یکی از این 4دسته قرار می‌گیرید؛ چراکه روزانه در خیابان‌های آلمان به‌عنوان عابر پیاده، دوچرخه‌سوار، مسافر اتوبوس یا تراموای شهری، راننده موتورسیکلت یا راننده خودروی شخصی در حال رفت‌وآمد خواهید بود. به طور کلی این مجموعه قابل‌ملاحظه قوانین ترابری در آلمان، برای حفظ ایمنی فرد و همچنین حفظ ایمنی دیگر شهروندان طراحی شده است. از این قوانین، برخی برای شما، آشنا و برخی دیگر ناآشنا به نظر می‌رسد اما مهم‌‌ترین قانون این مجموعه، این است: «گذشت داشته باشید و دیگران را به مخاطره نیندازید».
قوانین عابرانه
در کتابچه قوانین آمده است که عابران همیشه باید در پیاده‌روها تردد کنند؛ خیابان‌ها، ویژه خودروهای موتوری و دوچرخه‌هاست. چنانچه پیاده‌‌رو در دسترس نباشد، باید از امتداد خطوط ویژه دوچرخه‌سواری استفاده کنید؛ همچنین در مناطق بیرون شهر، فقط می‌توانید با توجه به جهت حرکت‌تان، از حاشیه سمت چپ خطوط ویژه خودروها استفاده کنید تا بتوانید ماشین‌هایی را که از روبه‌رو می‌آیند تشخیص دهید و درصورت لزوم، از جاده فاصله بگیرید. اگر در یک گروه مشغول پیاده‌روی هستید، باید پشت سر هم راه بروید. نکته دیگر اینکه عابر پیاده، باید هنگام غروب یا شب‌ها از لباس‌‌های روشن یا شب‌نما استفاده کند.
منطقه آرامش
گاهی برای عابران پیاده، مسیرهای ویژه یا بخش‌های شهری خاص در نظر گرفته شده است. در مناطق شهری مسکونی آلمان، طرحی با نام «آرامش عبور و مرور شهری» وجود دارد که طی آن عابران مجازند از تمام فضای خیابان بهره ببرند و رانندگان خودروهای موتوری و دوچرخهسواران باید به پیاده‌‌ها توجه ویژه داشته باشند. در این مناطق به عنوان نمونه تردد سه‌چرخه کودکان در سراسر خیابان بلامانع است اما عابر و راننده، هر دو باید رعایت قوانین را مد نظر داشته باشند و یک حق‌تقدم ویژه وجود ندارد.
رعایت دوجانبه
دوچرخهسواران در آلمان، گاهی میتوانند از مسیر عبور عابران پیاده استفاده کنند؛ آن هم در صورتی که تابلوی ویژه‌ای در این مسیرها وجود داشته باشد. مراعات دوجانبه حقوق متقابل در این کشور بسیار مهم است. هنگامی که قصد عبور از خیابانی را دارید، باید به شکل مستقیم و سریع از خیابان بگذرید؛ به رانندگان خودروهای موتوری و دوچرخهسواران توجه کنید؛ تا حد ممکن سعی کنید از میانبرهای بین ماشینهای در حال توقف رد نشوید؛ برای عبور، از گذرگاه‌هایی استفاده کنید که برای این امر تعبیه شده‌اند، حتی اگر این کار، راه شما را کمی طولانی‌تر کند. برای عابران پیاده همیشه چراغ‌های ویژه‌ای وجود دارد؛ به‌ویژه سر چهارراه‌ها؛ پس باید پشت چراغ قرمز توقف کنید. چراغ سبز، نشانه مجازبودن عبور است؛ با این حال، همیشه باید مواظب باشید تا مطمئن شوید که ماشینها و دوچرخه‌ها واقعا ایستاده‌اند. در مسیرهای مشترک دوچرخهسواران و عابران پیاده، روی ستون چراغ‌قرمزها یک دکمه زرد وجود دارد که برای سبز‌شدن چراغ، باید این دکمه را فشار دهید و صبر کنید تا چراغ عبور وضعیت متقابل، قرمز شود. با وجود این خطوط، می‌توانید با اطمینان از خیابان گذر کنید. ماشینها باید توقف کنند. مواظب باشید و نشان دهید که قصد دارید از خیابان عبور کنید. صبر کنید و مطمئن شوید که ماشینها و دوچرخه‌ها واقعا ایستاده‌اند، سپس بی‌وقفه از خیابان بگذرید. همچنین هنگام عبور از خیابان‌های دارای تراموا، باید حق‌تقدم را به این وسایل نقلیه بدهید؛ چراکه ترامواها نمی‌توانند سریعا ترمز بگیرند. در آلمان، اتوبوس‌ها نیز با اشاره دست توقف نمی‌کنند و فقط در ایستگاه‌ها نگه‌می‌دارند. در این ایستگاه‌ها ساعت رفت‌وآمد اتوبوس‌ها درج شده است. عبور از چراغ قرمز عابر پیاده ۵یورو (26هزار تومان) جریمه دارد. یکی از کلیشه‌های جاری در مورد آلمانی‌ها قانونمندبودن آنهاست. عبور از چراغ قرمز عابر پیاده در صورتی که کودکی در محل ایستاده باشد، حتما با اعتراض دیگران روبه‌رو خواهد شد و جریمه نیز دارد.
قانون گرفتن دست کودکان
در آلمان، گرفتن دست کودکان هنگام عبور از عرض معابر، الزامی‌است و اگر دست کودک هنگام عبور از عرض خیابان، در دست همراه بزرگسالش نباشد، آن فرد بزرگسال جریمه می‌شود. در متن این قانون آمده: «چنانچه کودکان همراه شما هستند، دست آنها را بگیرید تا ناگهان به میان خیابان نپرند».
اصول دوچرخه‌‌ای
دوچرخهسواران باید در منتهی‌الیه راست جاده رانندگی کنند؛ با این حال، باید فاصله خود را از ماشینهای پارک‌شده هم حفظ کنند تا احتمالا باز‌شدن ناگهانی درهای آنها باعث برخورد و آسیب‌دیدن طرفین نشود. هنگام راندن دوچرخه، پشت سر هم حرکت کنید. چنانچه قصد دارید به راست یا چپ گردش کنید همیشه با دست، علامت بدهید. چنانچه در جاده‌‌ها تابلوی مشخصی برای حق‌تقدم عبور مشاهده نمی‌شود سر چهارراه‌ها رانندگان سمت راست جاده حق تقدم دارند. (یعنی از راست به چپ) بر سر چهارراه‌های راست به چپ، رانندگان خودروهای موتوری باید به دوچرخه‌سوارانی که از سمت راست می‌آیند حق تقدم بدهند. برای دوچرخهسواران، قوانین ویژه‌ای هم وجود دارد؛ برای نمونه، سالم‌بودن چراغ‌های خطر دوچرخه یا ورود به خیابان‌های یک‌طرفه در خلاف جهت مسیر رانندگان، الزامی‌است. اگر در حاشیه جاده نماد آبی‌رنگ با سمبل دوچرخه سفید مشاهده می‌شود باید از همان مسیر استفاده شود. چنانچه چنین علامتی در دسترس نباشد، دوچرخهسواران میتوانند در جاده یا در مسیر ویژه دوچرخهسواران حرکت کنند.
تردد مارپیچ ممنوع!
در آلمان وسایل نقلیه موتوری متفاوتی وجود دارد که هر کدام دارای قوانین خاص خود هستند اما قانون موتورهای دوچرخ تأکید می‌کند که استفاده از کلاه ایمنی، داشتن بیمه حوادث و همچنین دارابودن سن قانونی برای موتورسواری، اجباری‌است. برای موتورسواری همچنین داشتن گواهینامه ویژه یا گواهی آزمون، الزامی محسوب می‌شود. باید از همه وسایل نقلیه موتوری دارای دوچرخ، فقط در خیابان‌ها استفاده شود. در این میان، تنها موتورگازی‌های کوچک مانند موتوربرقی که بیش از ۲۵کیلومتر بر ساعت سرعت نداشته باشند، مجازند در مناطق بیرون شهر و در صورت وجود تابلوی دوچرخه‌سواری، در مسیر مخصوص دوچرخه حرکت کنند. موتورهای گازی، مجاز نیستند که هنگام ترافیک، میان ماشینها مارپیچ بروند. موتورسواران اجازه دارند حداکثر یک سرنشین داشته باشند؛ ضمن اینکه کودکان نباید در هیچ نقطه‌ای از موتورسیکلت سوار شوند.
صندلی مخصوص زیر 12ساله‌ها
برای رانندگی در آلمان، خودروی شما باید بیمه شده باشد. چنانچه شما ماشین یک دوست یا آشنا را قرض بگیرید، باید اطمینان حاصل کنید که برای شما به‌عنوان راننده غیراصلی ماشین هم بیمه‌ای وجود دارد. همچنین همه مسافران داخل ماشین شامل صندلی‌های جلو و عقب، باید کمربند ایمنی خود را ببندند. کودکان زیر ۱۲سال که قد آنها کوتاه‌تر از ۱۵۰سانتی‌متر است باید در صندلی‌های مخصوص کودکان بنشینند. موارد ایمنی ویژه‌ای هم ـ بسته به وضعیت جاده و همچنین شرایط آب‌وهوایی ـ باید رعایت شود؛ مثلا در مواردی باید آهسته‌تر رانندگی کرد. علامت قرمز برای رانندگی در هر نقطه‌ای، به معنی ایست مطلق است؛ پس هیچ‌گاه نباید از چراغ قرمز یا تابلوی ایست، بگذرید. اگر کسی از چراغ قرمز عبور کند، باید معادل 12 تا 15میلیون تومان جریمه پرداخت کند و 3ستاره هم می‌گیرد و اگر بار دیگر این کار را انجام دهد از او تست حماقت گرفته خواهد شد. رعایت قوانین و احتیاط ـ به‌ویژه در مناطق شهری ـ بسیار مهم است. در این مناطق عابران پیاده، دوچرخه‌ها، اتوبوس‌ها، کامیون‌ها و گاهی ترامواهای شهری در رفت‌وآمدند و شهر پر از چراغ خطر و چهارراه است.
حداکثر سرعت 10کیلومتر هم دارند!
حداکثر سرعت در مناطق شهری، ۵۰ کیلومتر بر ساعت و در مناطق مسکونی ۳۰کیلومتر بر ساعت است. به طور معمول این محدودیت شامل کل ناحیه علامتگذاریشده می‌شود. گاهی حداکثر سرعت مجاز، 40، 30، 20 و حتی 10کیلومتر بر ساعت است. همیشه به تابلوها توجه کنید. هنگام گردش به راست و چپ، بسیار محتاط باشید؛ به‌ویژه اگر در مناطقی هستید که دید کافی ندارید. همیشه به عابران پیاده و دوچرخهسواران روی خط مستقیم، حق تقدم بدهید. همچنین در مناطق حومه‌ای و بیرون شهر باید با کمربند ایمنی رانندگی کنید و مراقب کودکان همراه‌تان باشید.
130کیلومتر برای بزرگراه‌ها
بزرگراه‌ها برای هر جهت، ۲خط موازی دارند و حداکثر سرعت مجاز در آنها ۱۳۰کیلومتر بر ساعت است. گاهی محدودیت‌های دیگری نیز وجود دارد که روی تابلوها علامت‌گذاری شده‌اند. در بزرگراه‌ها نیز باید همیشه در سمت راست، حرکت و برای سبقت، از سمت چپ خودروی کندرو گذر کرد. سبقت از سمت راست، حرکت با دنده عقب و نیز دور‌زدن، مطلقا ممنوع است. در مواقع اضطراری یا سانحه، مجازید که کنار جاده ـ در مناطق مشخص‌شده ـ نگه دارید. همچنین هنگام سانحه حتما از جلیقه‌های خطر استفاده کنید که باید پیشاپیش در هر ماشینی تعبیه شده باشد؛ در غیر این صورت، حضور شما در محل، غیرقانونی خواهد بود و جریمه می‌شوید. برای توقف، در مناطق استراحتی مشخص‌شده با تابلو نگه دارید و تنها از مسیرهای علامتگذاریشده، داخل و خارج شوید. هیچ‌گاه نباید پای پیاده وارد مسیر سواره‌رو بزرگراه شوید؛ شما فقط مجازید که در منتهی‌الیه سمت راست بزرگراه بایستید.
اگر کسی از چراغ قرمز عبور کند، باید معادل 12 تا 15میلیون تومان جریمه پرداخت کند و 3ستاره هم می‌گیرد و اگر بار دیگر این کار را انجام دهد از او تست حماقت گرفته خواهد شد
