ورود به آزادی

شبنم سیدمجیدی_خبرنگار

می گویند بازی امجدیه در سال1347 فوتبال را به پدیده توده‌ها در ایران تبدیل کرد. در آن روز اردیبهشتی، ورزشگاه امجدیه تهران چنان هیجان و ازدحام و توأمان شادی و اتحادی را به‌خود دید که در تاریخ ماندگار شد. می‌گویند آن بازی  که فینال جام ملت‌های آسیا با حضور ایران بود را  میلیون‌ها نفر از تلویزیون و 40هزار نفر از هر رنگ و پیشینه‌ای در ورزشگاه تماشا کردند، همان نقطه‌عطفی بود که فوتبال را به یک دغدغه عمومی تبدیل کرد. فوتبال از آن روز پدیده توده‌ها شد؛ از آن روز بود که گل کوچیک پا به کوچه پس‌کوچه‌های شهرها گذاشت و عکس بازیکنان، پوستر شد روی دیوارها و خودشان مهمان همیشگی برنامه‌های رادیویی شدند. فوتبال پدیده توده‌ها بود.

دودهه تلاش برای حضور در استادیوم

سال1382
تلاش زنان برای حضور در استادیوم‌ها از اواخر دهه 70 آغاز شده بود، اما در سال82  بود که برای نخستین بار پای 2خبرنگار زن به جایگاه ویژه خبرنگاران ورزشگاه آزادی برای پوشش مسابقه حساس تیم‌های پرسپولیس و استقلال باز شد.

سال1383
بعضی از خبرنگاران زن به ورزشگاه آزادی رفتنــد، اما با برخورد روانه خانه‌شدند.

فروردین 1384
در جریان بازی حساس تیم ملی فوتبال ایران با ژاپن، اقلیت مونثی توانستند در ورزشگاه حاضر شوند. آنها کلاه بر سر گذاشتند و کسی متـوجه حضور آنها نشد.

خرداد 1384
بازی سرنوشت‌ساز تیم ملی فوتبال ایران با بحرین برای مسابقات جام جهانی 2006 در راه بود. فعالان زن برای حضور در ورزشگاه نامه‌ای خطاب به استاندار تهران امضا کردند و در آخر 100نفر از آنها توانستند برای نخستین بار بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران در ورزشگاه آزادی حاضر شوند.

سال1385
با حضور محمدرضا داورزنـــی در فدراسیون، والیبال بعد از بسکتبال به‌عنوان یک‌ورزش پیشگام، زمینه‌ساز حضور زنان در ورزشگاه‌ها شد.

اردیبهشت 1385
محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهور وقت، به محمد علی‌آبادی، رئیس سازمان تربیت‌بدنی نامه‌ای جنجالی نوشت و از او خواست بخشی از مرغوب‌ترین مکان‌های تماشاگران در ورزشگاه‌های فوتبال به بانوان و خانواده‌ها اختصاص یابد. این نامه در ادامه با واکنش منفی گروهی روبه‌رو و به‌طور کل اجرای آن منتفی شد.

سال1390
زنان همچنان با تلاش‌های زیاد برای مسابقات والیبال در ورزشگاه حاضر می‌شدند.

شهریور 1391
بازی نخست والیبال در رقابت‌های مقدماتی لیگ جهانی، میان ایران و ژاپن در آزادی، با حضور زنان برگزار شد. اما از بازی دوم، حضور زنان در سالن 12هزار نفری برای تماشای مسابقه والیبال ممنوع اعلام شد.

آبان 1391
با دستور حراست وزارت ورزش و امور جوانان جمهوری اسلامی، حضور زنان (حتی خبرنگاران زن) در استادیوم‌های ورزشی برای تماشای مسابقات والیبال مردان «تا اطلاع ثانوی» به‌صورت قطعی ممنوع اعلام شد. تا پیش از این، ممنوعیت حضور زنان در سالن‌های والیبال به‌صورت مقطعی و تنها برای برخی از مسابقات اعمال می‌شد.

دی 1391
تلاش‌های فعالان زنان برای صدور مجوز به‌منظور حضور زنان در دیدارهای والیبال ادامه داشت. مسئولان ورزش قول‌هایی برای حل این مشکل دادند، اما در نهایت گفتند حل این مشکل از دست فدراسیون والیبال خارج است.

خرداد 1393
عده‌ای از زنان با تجمع پشت درهای استادیوم آزادی برای تماشای بازی والیبال ایران و برزیل تجمع کردند، ولی از حضور آنها جلوگیری شد. عده‌ای از زنان با لباس تیم ملی برزیل وارد ورزشگاه شدند. حواشی این اتفاق به جلسات هیأت دولت نیز کشیده شد و مقامات دولت روحانی از رایزنی‌ها برای کسب مجوز حضور بانوان در ورزشگاه‌ها سخن گفتند. از نمایندگان مجلس گرفته تا نمایندگان دولت، همگی از پیگیری مسئله حضور زنان در ادامه رقابت‌های والیبال خبر می‌دادند، اما در نهایت زنان که با امید بیشتری به استادیوم می‌رفتند، برای سومین بار با درهای بسته مواجه شدند.

فروردین 1394
فدراسیون جهانی والیبال میزبانی ایران در لیگ جهانی والیبال 2015 را منوط به رفع محدودیت ورود زنان کرد. کمیته مشترکی بین معاونت امور زنان و خانواده و وزارت ورزش و جوانان تشکیل شد و آیین‌نامه‌ای برای حضور خانواده‌ها و زنان در ورزشگاه‌ها به شورای امنیت کشور فرستاده شد.

تیر 1394
با توجه به حضور ناظر فدراسیون جهانی در تهران، فدراسیون والیبال ایران از چند خبرنگار زن دعوت کرد تا مسابقه والیبال ایران - روسیه را از نزدیک تماشا کنند.

تیر 1395
200نفر از زنان باز هم به‌صورت گزینشی و محدود برای تماشای بازی‌های والیبال لیگ جهانی در سالن 12 هزار نفری آزادی حضور یافتند.

خرداد 1396
حدود 300تماشاگر زن به‌صورت گزینشی و تحت فشارهای فدراسیون والیبال، برای بازی‌های لیگ جهانی وارد سالن 12هزار نفری آزادی شدند.

مرداد 1396
زنان ایرانی توانستند دیدارهای انتخابی جام جهانی والیبال را در استادیوم اردبیل تماشا کنند. اختصاص 1500صندلی به زنان در این مسابقات همه را غافلگیر کرد و این رویداد بدون هیچ حاشیه‌ای با حضور بانوان برگزار شد.

تیر 1397
همزمان با مسابقات جام جهانی فوتبال، اتفاقی غیرمنتظره در ورزش ایران افتاد؛ مرد و زن کنار هم روی صندلی‌های استادیوم آزادی نشستند و از مانیتور چند مسابقه از جام جهانی را بدون هیچ مشکلی تماشا کردند.

خرداد 1397
مدیر مجموعه ورزشی آزادی تهران اعلام کرد حضور خانواده‌ها برای تماشای رقابت‌های لیگ ملت‌های والیبال در سالن ۱۲هزار نفری این مجموعه مانعی ندارد و مقدمات کارهای اجرایی حضور آنها انجام شده است، اما باز هم این اتفاق نیفتاد.

مهر 1397
بالاخره روزی تاریخی در تاریخ ورزش زنان رقم خورد. تعدادی از زنان به‌صورت گزینشی و در پی فشارهای فیفا برای تماشای بازی فوتبال ایران- بولیوی و فینال باشگاه‌های آسیا وارد ورزشگاه 100هزارنفری آزادی شدند.

خرداد 1398
این بار میزبانی رقابت‌های لیگ جهانی والیبال به‌جای تهران و ورزشگاه 12هزار‌نفری، به ارومیه داده شد که شرایط برای حضور زنان مناسب‌تر بود. حدود 800صندلی از 4600صندلی به‌صورت آزاد در اختیار زنان قرار گرفت. اما این اتفاق، با آنکه صندلی‌های زنان اندک بود، به فال نیک گرفته شد.

اول شهریور 1398
جمشید تقی‌زاده، معاون حقوقی و امور استان‌های وزارت ورزش ایران، گفت: زنان روز 10 اکتبر(18مهر) می‌توانند برای تماشای دیدار تیم ملی فوتبال ایران و کامبوج در مرحله مقدماتی جام جهانی قطر به ورزشگاه آزادی بروند.

18شهریور 1398
خودسوزی سحر خدایاری، یکی از زنان هوادار فوتبال که به‌خاطر حضور در استادیوم دستگیر شده بود، موجی از اعتراض‌ها را در مورد ممنوعیت حضور زنان در استادیوم‌ها در سطح ملی و جهانی به‌وجود آورد.

2مهر 1398
جانی اینفانتینو، رئیس فیفا، در حاشیه مراسم بهترین‌های سال عنوان کرد که فدراسیون فوتبال ایران قول حضور زنان در ورزشگاه را به او داده است.


همه صحبت‌های جنجالی درباره حضور زنان در ورزشگاه‌ها



اسماعیل احمدی‌مقدم 
فرمانده پلیس ایران در سال1393
در ابتدای دولت نهم مجوزی برای حضور بانوان صادر شد که با اعتراض علما و مراجع مواجه شد. در شرایطی نیستیم که اختلاط زن و مرد در ورزشگاه‌ها مصلحت باشد.

لاله افتخاری 
نماینده دوره نهم مجلس شورای اسلامی
من حضور خانم‌ها در استادیوم‌های ورزشی و حتی طرح این مسئله را ضروری نمی‌بینم و به اعتقاد من این مسئله مهمی نیست.

پروانه سلحشوری 
نماینده دوره دهم مجلس شورای اسلامی
در زمان بازی‌های والیبال حضور گزینشی در ورزشگاه را نپذیرفتم و مخالف این نحوه برخورد با حضور زنان در ورزشگاه هستم. تا زمانی که دختران این کشور برای دیدن یک بازی مجبورند با پوشش پسرانه و هزار مشکل خود را به ورزشگاه‌ها برسانند، من به‌عنوان نماینده این مردم دوست ندارم با یک مجوز خاص در ورزشگاه حاضر شوم.

علی مطهری 
نماینده مجلس شورای اسلامی در دوره دهم
حضور زنان در ورزشگاه اشکال شرعی ندارد.

طاهره طاهریان 
نایب‌رئیس کمیته ملی المپیک
می‌توان تدابیری اندیشید که حضور خانم‌ها برای دیدن بازی‌ها منعی نداشته باشد. بسیاری از بانوان علاقه‌مند به دیدن این بازی‌ها هستند و در گذشته هم این امکان وجود داشت که برای تماشای والیبال، زنان هم به ورزشگاه بروند.

هادی حسینی 
نماینده دوره نهم مجلس شورای اسلامی
همواره در مسئله ورود زنان به ورزشگاه بحث شئونات اسلامی مطرح است که با توجه به اینکه مردم کشور ما مسلمان هستند همه این شئونات را رعایت می‌کنند؛ بنابراین گمان نمی‌کنم از این نظر مشکلی وجود داشته باشد، با این حال مشخص نیست که دلیل این ممنوعیت برای چه چیزی بوده است.

سیدرضا صالحی امیری                    
رئیس کمیته ملی المپیک
حضور بانوان در ورزشگاه‌ها را نیاز اجتماعی می‌دانیم، اما برای اجرای آن تابع مبانی فقهی و قانونی هستیم.

لعیا جنیدی 
معاون حقوقی حسن روحانی
در دولت جمهوری اسلامی سلب حق معنایی ندارد و از نظر ما حضور بانوان در استادیوم‌ها هیچ منع قانونی ندارد.

محمدجعفر منتظری
دادستان کل کشور
هیچ توجیه شرعی وجود ندارد که زنان به استادیوم‌های ورزشی بروند و بدن نیمه‌برهنه ورزشکاران را تماشا کنند.

آیت‌الله العظمی مکارم‌شیرازی
جو حاکم در ورزشگاه‌ها برای حضور زنان مناسب نیست و شکی نیست که اختلاط جوانان سرچشمه مشکلات زیادی از نظر اخلاقی و اجتماعی می‌شود. اضافه بر این، در بعضی انواع ورزش، مردان پوشش مناسبی در برابر زنان ندارند. بنابراین لازم است که زنان از حضور در این برنامه‌ها خودداری کنند؛ به‌خصوص اینکه این برنامه‌ها را از رسانه‌ها می‌توانند ببینند و حضور آنها ضرورتی ندارد.

علی ربیعی 
سخنگوی دولت یازدهم
زیرساخت‌ها در ورزشگاه‌ها آماده است و زنان می‌توانند در بازی‌های ملی به ورزشگاه‌ها بروند.

محمود واعظی 
رئیس دفتر حسن روحانی
برای بازی‌های ملی زیر‌ساخت‌های لازم فراهم شده، امیدوارم با حسن مدیریت مسئولان و لیدرها و سایر تماشاگران حاضر در ورزشگاه‌ها، این امکان برای بازی‌های باشگاهی نیز فراهم شود.

ورزشگاه 100هزار پسری
با ریش و گریم به ورزشگاه می‌روند؛ گریم‌هایی حرفه‌ای که هیچ ابایی از انجام آن ندارند و می‌گویند تا زمانی که از ورود آنها به‌عنوان زن به ورزشگاه جلوگیری شود، به کارشان ادامه می‌دهند. یکی از معروف‌ترین تصاویر مربوط به 5دختری است که سال گذشته در جشن قهرمانی تیم فوتبال پرسپولیس با ریش و کلاه و گریم‌های مردانه در ورزشگاه حاضر شدند و عکس آنها در فضای مجازی دست به‌دست شد؛البته این دختران نه فقط در آزادی که در ورزشگاه‌های تبریز، اهواز، اصفهان و مشهد نیز با لباس مبدل به تماشای رقابت تیم محبوب‌شان رفتند، بارها دستگیر شدند و ناکام ماندند، اما تعداد آنها روزبه‌روز زیادتر شد. شاید شروع این اتفاق به سال1384 و بازی تیم ملی ایران و ژاپن برگردد؛ زمانی که در گیت‌های ورودی ورزشگاه سختگیری زیادی نشد و تعدادی از دختران با لباس و کلاه پسرانه وارد ورزشگاه شدند. اما رفته‌رفته و با افزایش سختگیری‌ها، گریم‌ها نیز سنگین‌تر شد!